سهم قابل توجه زنان از مدیر عاملی شرکت های دانش بنیان

تولید و اشتغال دو هدفی است که از شرکت‌های دانش‌بنیان انتظار داریم به رشد آن‌ها در کشور کمک کنند. در آگهی‌های مربوط به استخدام نیروی کار که روزگاری چنگی به دل نمی‌زد، امروز با پیشنهادهایی روبرو می‌شویم که مربوط به یک مجموعه با نمانام (برند) دانش‌بنیان است. علاوه‌بر این، امروزه جمله «می‌خواهم کارِ خودم را داشته باشم» و تأسیس شرکت دانش‌بنیان در بین دانشجویان و دانش‌آموختگان یک هدف از تحصیل در مقاطع بالاتر است.

از طرف دیگر استخدام شدن در شرکت‌های دانش‌بنیان به یکی از اولویت‌های دانشجویان و فارغ‌التحصیلان، به ویژه در رشته‌های فنی و مهندسی، تبدیل شده است؛ چراکه این دانشجویان اعتقاد دارند این مجموعه‌ها به دلیل سروکار داشتن با فناوری‌های به‌روز و پیشرفته فرصت بیشتری برای رشد و توسعه فردی پیش روی آن‌ها می‌گذارد. گاهی هم فرصت جذب امریه سربازی، محرکی می‌شود تا افراد به جای شغل‌های کارمندی و دولتی، اشتغال در این مجموعه‌ها را ترجیح دهند.

اشتغال ۳۰۰ هزار نفر در دانش‌بنیان‌ها

در حاشیه رویداد معرفی دستاوردهای شبکه بانکی در تأمین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، گزارش زیست‌بوم شرکت‌های دانش‌بنیان با حضور وزیر اقتصاد و رئیس صندوق نوآوری رونمایی شد. در این گزارش ۱۲۰ صفحه‌ای که توسط شرکت اعتبارسنجی ارزش‌آفرین اعتماد تهیه شده است، اطلاعات آماری از تعداد، درآمدها، اشتغال، میزان وام‌ها و ضمانت‌های دریافتی و غیره از زیست‌بوم اقتصاد دانش‌بنیان را می‌توان یافت.

تخمین‌ها نشان می‌دهد در پایان سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰۶ هزار نفر در شرکت‌های دانش‌بنیان فعالیت داشتند و این آمار نسبت به ابتدای همین سال رشد ۲۰ درصدی داشته است. البته از کل شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۱، که تعدادشان به ۸۲۶۰ می‌رسید، ۳۹۰۵ شرکت، یعنی حدود نیمی از آن‌ها آمار کارکنان خود را در اظهارنامه مالیاتی سال۱۴۰۰خود وارد کرده‌اند. طبق اظهارنامه‌ها حدود ۲۶۶ هزار نفر در شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول به اشتغال بودند و با در نظر گرفتن درآمد شرکت‌ها و تخمین خطی به عدد ۳۰۶ هزار می‌رسیم.

اما با وجود روند افزایشی اشتغال در دانش‌بنیان‌ها، سرانه تـعداد کارکنان این شرکت‌ها از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱، به ترتیب ۴۹، ۴۴، ۴۲ و ۳۷ نفر بوده است. از این روند و مقایسه آن با روند رو به رشد تعداد دانش‌بنیان‌ها می‌توان چنین استنتاج کرد که سرعت رشد شرکت‌ها از سرعت جذب افراد و اشتغال پیشی گرفته است و این یعنی تأسیس شرکت‌های کوچک‌تر مسئول رشد تعداد شرکت‌ها بوده است.

سهم بانوان در مدیریت شرکت‌های دانش‌بنیان

اطلاعات آماری در خصوص افراد شاغل در شرکت‌های دانش‌بنیان حاکی از آن است که ۱۲ درصد از مدیران عامل و ۲۳ درصد از اعضای هیأت مدیره در شرکت‌ها را زنان تشکیل می‌دهند. حدود ۳۱ درصد از مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در استان لرستان و همینطور سیستان و بلوچستان را زنان تشکیل می‌دهند که بیشترین مقدار در بین استان‌های کشور است. این نسبت در استان تهران، که بیشترین شرکت‌های دانش‌بنیان در آن فعالیت می‌کنند ۱۶ درصد است.

از طرفی، آمارها می‌گویند که شرکت‌های تأسیس‌شده توسط بانوان، بیشتر در دو حوزه «فناوری زیستی، کشاورزی و صنایع غذایی» و «دارو و فرآورده‌های حوزه تشخیص و درمان» بوده است.

فارس