نیم نگاهی به زندگی نامه بی بی صاحب جان

بي بي صاحب جان، دختر رضاقلي خان ايل بيگي از طايفه زراسوند، دوركي باب، شاخه هفت لنگ ايل بختياری بود. پدرش يكي از خوانين حكومتگر در ايل بختياری بود كه از نفوذ و قدرت فراوان برخوردار بوده و به كرات به مناصبي چون ايلخانی و ايل بيگی بختياری و يا حكومت چهارمحال مي رسيد. مادرش از طايفه شهنی بختياری بود. او در نوجوانی با عموزاده اش نجفقلی خان صمصام السلطنه، پسر حسين قلي خان، اولين ايلخانی بختياری ازدواج نمود. بی بی صاحب جان يكی از زنان كاردان، شايسته و برجسته ايل بختياری بوده، در ميان خوانين و بی بی هاي بختياری نفوذ، احترام و اقتدار بسيار داشت. اطلاعات ما از زندگي و اقدامات اين بانوی بختياری برگرفته از اليزابت مكبن‌روز و برگرفته از نوشته هاي اين بانوی پزشك انگليسی است كه مدت ها در ايل بختياری بوده و با بختياري ها و به ويژه بی بی های بختياری، همچون بی بی صاحب جان حشر و نشر داشته است.

• نیم نگاهی به زندگی نامه مریم بانواصفهانی

مكبن‌روز درباره وی مي نويسد: او به همسرش، صمصام السلطنه در امور ايل ياری رسانده، با او همكاري مي كند و مقام و موقعيت برتر صمصام السلطنه بر اثر تلاش و كوشش بی بی صاحب جان حاصل شده است. اين زن در غياب شوهرش اوضاع را بدقت زير نظر داشته، با ارسال نامه و تلگراف و حل و فصل مسائل ايلی موقعيت شوهرش را تثبيت مي نمود. مكبن روز معتقد است كه بی بی صاحب جان در مسئله حمايت بختياری ها از مشروطيت و لشكركشی آنها به سوي اصفهان و تهران نقش قاطع و بسزايي داشته است. به عقيده وی، بی بی صاحب جان پس از شنيدن خبر تصميم محمدعلي شاه برای عزل شوهرش صمصام السلطنه از مقام ايلخانی بختياری، فوراً دست به كار شده، بين شوهرش و برادرش ابراهيم خان ضرغام السلطنه پيوند دوستي و اتحاد برقرار نمود. علاوه بر اين با خط خود نامه هايي براي چند تن از همسران خوانين كه شوهرانشان علاقه ای به شركت در فتح اصفهان نداشتند، نوشته، از آنها خواست تا شوهران خود را وادار كنند تا به ياری صمصام السلطنه بشتابند.  بی بی صاحب جان از نظر مذهبی زنی معتقد و با ايمان بود. در پاييز ۱۳۲۹ق، تدارك سفر به مكه و زيارت خانه خدا را ديده بود كه اين سفر به علت بروز ناآرامی های در ايران و شورش قبايل عرب تحت قلمرو عثمانی لغو گرديد. حاصل ازدواج بی بی صاحب جان با صمصام السطنه، پسری به نام مرتضی قلی خان و دختری به نام بی بی بيگم جان بود كه به همسری مهدی قلي خان سالار مسعود، پسر خسرو خان سردار ظفر درآمد. بی بی صاحب جان در ۱۵ صفر ۱۳۳۹ق درگذشت و در تكيه ميرفندرسكی تخت فولاد اصفهان دفن گرديد.