تحلیل خبر؛

پول در برابر عشق؛ نگاهی به پدیده شوگرددی شوگرمامی

در سال‌های اخیر، پدیده‌ای نوظهور در روابط عاطفی جوانان و بزرگسالان در ایران و جهان شکل گرفته است که با نام‌های «شوگرددی» و «شوگرمامی» شناخته می‌شود. در این مدل روابط، یک فرد مسن و ثروتمند، با جوان‌ترها رابطه‌ای برقرار می‌کند که در آن جوان با سرمایه‌های عاطفی، وقت و انرژی خود، محبت و همراهی ارائه می‌دهد و در مقابل، حمایت مالی و امکانات زندگی دریافت می‌کند.

به عبارت دیگر، این روابط به جای اینکه صرفا بر پایه عشق و علاقه متقابل شکل بگیرند، ماهیتی اقتصادی و قراردادی پیدا کرده‌اند. شوگرمامی، زن مسن و ثروتمندی است که به دنبال جوان‌ترها می‌رود و شوگرددی مرد مسنی است که با حمایت مالی، توجه و علاقه جوان‌ترها را جذب می‌کند.

کارشناسان اجتماعی و روان‌شناسان معتقدند این پدیده نه تنها نتیجه فشارهای اقتصادی و بحران‌های مالی است، بلکه بازتاب تغییرات هویتی و اجتماعی نسل‌های جوان و میانسال نیز هست. جوانان به دلیل نداشتن استقلال مالی، به دنبال راه‌های سریع برای تأمین نیازهای اقتصادی و احساس امنیت مالی هستند. از سوی دیگر، بسیاری از جوانان در فرآیند شکل‌گیری هویت و استقلال اجتماعی، فرصت کافی برای تجربه روابط سالم و پایدار پیدا نمی‌کنند. این خلاهای هویتی و اجتماعی، آن‌ها را آسیب‌پذیر کرده و زمینه پذیرش روابط مبتنی بر معامله را فراهم می‌کند.

از طرف دیگر، افراد مسن که سال‌ها انرژی و زندگی خود را صرف کار و کسب موفقیت مالی کرده‌اند، ممکن است در مواجهه با تنهایی و حس فقدان تجربه‌های جوانی، به دنبال جبران آن از طریق روابط با جوان‌ترها باشند. جامعه مدرن، با کاهش ارتباطات خانوادگی و اجتماعی نزدیک، فضایی ایجاد کرده که عشق و محبت به شکل تجاری یا قراردادی دیده شود. روابطی که زمانی بر پایه اعتماد و عاطفه شکل می‌گرفت، اکنون با نگاه «پول در برابر عشق» تعریف می‌شود. در این چارچوب، تفاوت نسلی و حس نیاز به تجربه دوباره شور و نشاط جوانی، افراد مسن را به سمت چنین روابطی سوق می‌دهد.

پیامدهای اجتماعی و روانی این روابط گسترده و چندلایه است. ناپایداری عاطفی و سردرگمی در میان جوانان، افزایش ریسک سوءاستفاده مالی و جنسی، و ترویج فرهنگ مصرف‌گرایی و معامله‌گرایی عاطفی، مهم‌ترین اثرات آن محسوب می‌شوند. در بلندمدت، اعتماد نسل جوان به روابط سالم، پایدار و متقابل کاهش می‌یابد و این امر می‌تواند ساختار خانواده و ارزش‌های فرهنگی جامعه را تضعیف کند و نسلی با توقعات مادی و روابط سطحی شکل دهد.

برای پیشگیری از گرفتار شدن جوانان در این نوع روابط، خانواده‌ها و جامعه می‌توانند اقداماتی عملی انجام دهند. نخست، آموزش مهارت‌های مالی و مدیریت پول از سنین نوجوانی، استقلال اقتصادی و توانایی تصمیم‌گیری آگاهانه را در جوانان تقویت می‌کند و وابستگی به منابع مالی آسان را کاهش می‌دهد. دوم، ایجاد فضاهای اجتماعی، فرهنگی و ورزشی که امکان تعامل سالم و برقراری روابط مبتنی بر احترام و اعتماد را فراهم می‌کند، نه تنها تجربه‌های مثبت و پایدار را جایگزین روابط اقتصادی می‌سازد، بلکه بستری مناسب برای شناخت بهتر همسر آینده و تسهیل ازدواج سالم جوانان فراهم می‌آورد.

تقویت مهارت‌های روانی و عاطفی، آموزش مدیریت احساسات، توانایی ارتباط سالم و خودباوری، نقش مهمی در کاهش آسیب‌پذیری جوانان دارد. علاوه بر این، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی رسانه‌ای درباره خطرات روابط اقتصادی و مبتنی بر معامله، همراه با گفتگوهای خانوادگی باز و صادقانه، می‌تواند حساسیت و خودآگاهی جوانان را افزایش دهد. برگزاری کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها، دسترسی آسان به مشاوره‌های روانشناسی و ایجاد شبکه‌های حمایت اجتماعی نیز از دیگر اقدامات موثر است.

در نهایت، خانواده‌ها و جامعه باید محیطی فراهم کنند که عشق، محبت، احترام و اعتماد به عنوان ارزش‌های پایدار، جایگزین معامله‌گری عاطفی شود. تنها در این صورت، نسل جوان می‌تواند روابط سالم، متقابل و پایدار را تجربه کند و از گرفتار شدن در روابط آسیب‌زا جلوگیری شود. وقتی جوانان در بستری پر از احترام و اعتماد رشد کنند، می‌توانند انتخاب‌های درست داشته باشند و نسلی مستقل، هوشمند و آماده برای ازدواج سالم شکل بگیرد. آینده‌ای روشن، با روابطی انسانی و پایدار آغاز می‌شود، نه معامله‌های اقتصادی عاطفی.

زینب حیدری