وقتی مرز اعتراض و ابتذال تار می‌شود؛بدن، رسانه‌ی نو یا ابزار جذب فالوور؟

ریشه‌یابی این رفتار دیجیتال نشان می‌دهد عوامل متعددی در شکل‌گیری آن نقش داشته‌اند. از تحولات اقتصادی-فناورانه مانند اقتصاد توجه و پاداش‌های مالی محتوای جنجالی گرفته تا دگردیسی‌های فرهنگی – اجتماعی نظیر تغییر مفهوم حریم خصوصی در نسل دیجیتال و کم‌رنگ‌شدن مرز بین فضای خصوصی و عمومی. همچنین نمی‌توان از عوامل روان‌شناختی مانند نیاز به دیده‌شدن و دریافت بازخورد سریع یا جستجوی هویت در فضای مجازی غافل بود.

این پدیده پیامدهای قابل تأملی در سطوح مختلف به همراه دارد. در سطح فردی، شاهد شی انگاری بدن و تقلیل هویت انسانی، ایجاد وابستگی روانی به تأیید مجازی و بروز اختلالات تصویر بدنی هستیم. در سطح جامعه نیز این رفتارها منجر به تغییر هنجارهای پذیرفته‌شده اجتماعی، کاهش سرمایه‌های اخلاقی جمعی و شکل‌گیری شکاف بین‌نسلی عمیق‌تر شده است.

برای مواجهه سازنده با این چالش، به مجموعه‌ای از راهکارهای هماهنگ نیاز داریم. اقدامات فرهنگ‌ساز مانند ترویج الگوهای مثبت دیجیتالی و توسعه گفتمان انتقادی درباره رسانه‌ها می‌تواند مؤثر باشد. سیاست‌گذاری‌های آموزشی شامل بازنگری در برنامه‌های آموزش شهروندی و طراحی دوره‌های مهارت‌افزایی دیجیتال نیز ضروری به نظر می‌رسد. همچنین راهکارهای فنی – حاکمیتی مانند توسعه سامانه‌های نظارتی هوشمند و حمایت از تولید محتوای کیفی جایگزین می‌تواند به مدیریت این پدیده کمک کند.

پدیده نمایش بدن در فضای مجازی بازتابی از تحولات عمیق فرهنگی در عصر دیجیتال است و مستلزم برخوردی خردمندانه است که هم از ارزش‌های انسانی و اجتماعی پاسداری کند و هم ظرفیت‌های تحول‌پذیر جامعه را مدنظر قرار دهد.

 آینده این حوزه مستلزم همکاری همه‌جانبه نهادهای فرهنگی، آموزشی و فناورانه برای دستیابی به تعادلی مسئولانه بین آزادی‌های فردی و مصالح جمعی است. این چالش پیچیده، فرصتی است برای بازاندیشی در شیوه‌های تعامل اجتماعی و بازتعریف مرزهای اخلاقی در فضای دیجیتال که با تدبیر و دوراندیشی می‌توان آن را به فرصتی برای رشد فرهنگی جامعه تبدیل نمود.

آسیا نیوز