وقتی روس‌ها در کاشان غافلگیر شدند

از وقتی «محمد حضرت» پزشک روسی مسلمان شده، پس از آشنایی با نهج‌البلاغه، کتاب امام علی (ع) را به زبان روسی ترجمه کرد و نهج‌البلاغه، زینت‌بخش مسجد ربانی روسیه شد، تازه‌مسلمان‌شده‌های روسی‌ شیفته کتابی شدند که بسیاری از ما شیعیان با آن غریبه‌ایم.

دو سال از روزهایی که کتاب اولین امام شیعیان (ع) میهمان ویژه کتابخانه مسجدشان شده بود، می‌گذشت که جمع ۱۲ نفره‌ای از تازه‌مسلمان شده‌های روسی به ایران آمدند. شنیده بودند بهارایران دیدنی است. شنیده بودند نمی‌توان از عطر بهار نارنج شیراز گذشت و مشامت را با عطر گل محمدی شهر کاشانش پر نکرد. اینطور بود که پس از گشت و گذار در شهرهای مختلف، به شهر کاشان سفر کردند. هنگام گشت و گزار در شهر کاشان بود که «محمد حضرت» هموطنانش را غافلگیر کرد و گفت می‌دانید در این شهر مرکزی وجود دارد که شبانه‌روزی است و دانشجویانش در آن یک ‌سال نهج‌البلاغه را حفظ می‌کنند؟ این جمله کافی بود تا اشتیاق گردشگران برای حضور در این مرکز خاطره‌انگیزترین بخش سفرشان به ایران را رقم بزند. میهمانی روس‌ها در مرکز امام علی (ع) لحظات فوق‌العاده‌ای را ایجاد کرد که دکتر «مریم یوسفی» مسئول پژوهش مرکز امیرالمؤمنین و حافظ قرآن و نهج‌البلاغه آن را روایت می‌کند.

وطنی که مرز ندارد

نهج البلاغه ما را با هم، هم وطن کرده بود بدون توجه به مرزهای جغرافیایی. نقطه وصل‌مان شده بود کلام امام علی (ع). ما حتی هم زبان نبودیم اما زنان روسی وقتی به مرکز آمدند، طوری ما را در آغوش می‌گرفتند که انگار سال‌ها ما را می‌شناختند. در همه مدتی که در موسسه امیرالمومنین حضور داشتند، بارها چشمانشان پر از اشک شد. هیجان‌شان شبیه افرادی بود که به زیباترین مکان گردشگری آمده‌اند. دائم سوال می‌پرسیدند. ۱۲ نفر بودند و یک مترجم. می‌خواستند بدانند افرادی که به این مرکز مراجعه می‌کنند و شب و روزشان با کلام امام علی (ع) گره می‌خورد، حال و روزشان چطور است؟

محمد حضرت پزشک متخصص روسی که مسلمان شده بود، با همه‌ آنچه داشت در مناطق مسلمان‌نشین روسیه، مسجد ساخت. گویا ترجمه نهج البلاغه به زبان روسی به مذاق وهابی‌ها خوش نیامده بود و او را آزار داده و حتی جانش را تهدید کرده بودند. وقتی از کتاب امام علی (ع) می‌گفت مادامی که مترجم دست به کار نمی‌شد، ما سخنانش را نمی‌فهمیدیم اما از برق چشمانش درک می‌کردیم که چطور محبت کلام امیرالمومنین تمام جانش را پر کرده است.

شگفتی‌های نهج البلاغه

روایت میهمانی گردشگران روسی در مرکز حفظ نهج‌البلاغه امام علی (ع) کاشان شنیدنی است، آن هم وقتی گردشگران به اعجاز نهج البلاغه گوش می‌سپارند؛ «حضرت علی(ع) ۱۴۰۰ سال پیش در نهج‌البلاغه چگونگی آفرینش آسمان را بیان کردند با همه معجزات علمی آن. مانند نظریه حرکت خورشید که در یکی از حکمت‌ها به آن اشاره کردند: آفتاب را نشانه روشنی‌بخش روز، و ماه را با نوری کم رنگ برای تاریکی شب‏ها روشن کرد و آن دو را در مسیر حرکت خود به حرکت درآورد و حرکت آن دو را دقیقا اندازه‌گیری کرد تا در درجات تعیین شده حرکت کنند. پس از قرن‌ها ویلیام هرشل کسی بود که نظریه حرکت خورشید را بیان کرد و این در حالی است که امام علی (ع) در دورانی که جهل حاکم بود، به حرکت خورشید، ماه و وجود مدار حرکتی آن اشاره کرده بودند.» عظمت کلام امام علی (ع) در نهج‌البلاغه گردشگران روسی را شگفت‌زده کرده بود. حجت‌الاسلام حسن‌زاده می‌گفتند و مترجم ترجمه می‌کرد و مهمانان روسی همه وجودشان گوش شده بود و در تمام مدت اشک می‌ریختند.

نهج‌البلاغه خوانی در مساجد روسیه

شگفتی‌های نهج‌البلاغه برای تازه‌مسلمان شده‌های روسی بسیار جذاب بود و تصمیم گرفتند برنامه نهج‌البلاغه خوانی را در مساجد مسلمانان روسیه راه‌اندازی کنند و این موضوع را به مدیر مرکز حفظ نهج‌البلاغه اطلاع دادند. امام علی (ع) قهرمان فوق‌العاده روس‌های تازه مسلمان شده‌ای بود که پس از ترجمه نهج‌البلاغه به زبان روسی با این کتاب شگفت‌انگیز آشنا شده بودند.

گردشگران نهج‌البلاغه را در آغوش گرفتند

۱۲ گردشگر روس یک مترجم در اختیار داشتند و هدیه ما به آن‌ها نهج‌البلاغه بود. چهره‌هایشان دیدنی بود وقتی فهمیدند این هدیه همان کتابی است که آن را بسیار دوست داشتند. همهمه‌ای راه افتاده بود و با دیدن این هدیه‌ها هیجان‌زده شده بودند. صداهایشان درهم‌پیچیده بود و مترجم مانده بود که صحبت‌های کدام ‌یک را ترجمه کند. اما برای ما ترجمه لازم نبود. مشاهده این صحنه کافی بود تا بفهمی چه می‌خواهند بگویند. نهج‌البلاغه را بوسیدند و در آغوش گرفتند و آن را روی قلبشان گذاشتند. انگار که بهترین سوغات دنیا را تحویل گرفته‌اند.

پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ