مرگ تدریجی خانواده ایرانی در شبکه نمایش خانگی

«این سریال گناه فرشته، یکی را برای هوایی کردن زن شوهردار فرستاده و دیگری را برای زدن مخ مرد زن‌دار گذاشته است. محتوای همه فیلم‌ها شده خیانت و در کنار آن عادی‌سازی خیانت.» این نظر یکی از کاربران در فضای مجازی است. نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، سید علی یزدی خواه گفت که اگر مسئولین ساترا به همراه اعضای خانواده خود بتوانند بدون دغدغه فیلم‌های نمایش خانگی را تماشا کنند، می‌توانیم بگوییم که این فیلم‌ها قابل‌دفاع هستند.

اما بعید است که «خود مسئولین ساترا و صداوسیما اصلاً توان مشاهده این فیلم‌ها، مانند جوکر و سایر سریال‌ها و نمایش خانگی را داشته باشند.»

در سال‌های اخیر، سریال‌های شبکه نمایش خانگی باوجود مزایایی مانند دسترسی آسان، قیمت مناسب و عدم محدودیت زمانی در طول شبانه‌روز، با استقبال زیادی از سوی مخاطبان روبرو شده‌اند.

اما گسترش مفاهیم غیراخلاقی در بسیاری از فیلم‌ها باعث انتقادهای فراوانی از سوی مخاطبان و فعالان فضای مجازی با دیدگاه‌های مختلف شده است.

در این حوزه، گاهی شاهد ترویج مسائلی هستیم که با پیشینه اسلامی – ایرانی فاصله دارند. به همین دلیل، مواردی مانند عادی‌سازی ارتباطات بین زن و مرد نامحرم، موسیقی‌های مبتذل، آرایش‌های غلیظ و پوشش‌های نامناسب، و نمایش زندگی‌های اشرافی به تصویر کشیده می‌شوند.

این مسائل در بلندمدت به‌عنوان منابع فرهنگ‌ساز، می‌توانند سبک زندگی مردم را تغییر دهند و بر مصرف‌گرایی در جامعه تأثیر بگذارند.

علاوه بر این، روند فیلم‌ها و سریال‌های شبکه نمایش خانگی به سمتی رفته که نهاد خانواده را تضعیف و کم‌رنگ نشان می‌دهد.

به‌ندرت ارزش‌های خانواده مانند تشکیل خانواده مناسب، فرزندآوری و عشق بین زوجین در این آثار به تصویر کشیده می‌شود و اگر هم علاقه‌ای وجود داشته باشد، یا بسیار کم‌رنگ است یا خارج از عرف.

علیرضا شریفی یزدی، جامعه‌شناس، می‌گوید که «شبکه نمایش خانگی به زندگی مردم نزدیک‌تر است و روابط باز در جامعه به میزان زیادی خارج از خانواده وجود دارد»، اما این به معنای ترویج روابط باز نیست.

او معتقد است که «شبکه نمایش خانگی زندگی امروز مردم ما را به تصویر می‌کشد و سبک زندگی واقعی که مردم با آن آشنا هستند را نشان می‌دهد».

در مقابل، فاطمه محمدی، جامعه‌شناس دیگری، بیان می‌کند که «شبکه نمایش خانگی به شکل حساب شده‌ای به مسائل فرهنگی خانواده ایرانی حمله کرده است و اغلب آثار این شبکه به نحوی ساخته می‌شوند که سبک زندگی‌ای را تبلیغ می‌کنند که کاملاً با زندگی سنتی ایرانی فاصله دارد».

او همچنین اشاره می‌کند که این آثار ممکن است به تبلیغ و اشاعه مسائلی بپردازند که منجر به آسیب‌های اجتماعی در جامعه می‌شوند، مانند استفاده از سیگار و روابط ناسالم.

مریم سادات ظهوریان، جامعه‌شناس و خانواده درمانگر، بر این باور است که بخش هنری و فرهنگی باید به یک اجماع برسند و باتوجه‌به روحیات و افکار اعضای خانواده و جامعه، فیلم تولید کنند.

او تأکید می‌کند که «نباید از چارچوب بومی و فرهنگی ایران خارج شوند و نباید هر چیزی که در هر نقطه‌ای از دنیا ساخته می‌شود را کپی کنند». به عقیده او، این حوزه تنها با قانونمندشدن و نظارت دقیق می‌تواند به سامان برسد.

فارس