مرهم، روایتی از زندگی همسران طلبه

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی جهان‌بانو، نشستی صمیمی با سازندگان سریال تلویزیونی «مرهم» و با حضور کارگردان، تهیه‌کننده، نویسندگان و جمعی از منتقدان و اهالی رسانه در مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه برگزار شد.

سریال مرهم به کارگردانی محمدرضا آهنج یک ملودرام زنانه و احساسی روایتگر گروهی از همسران طلبه است که باید از عهده مشکلاتی که در غیاب همسرانشان با آن مواجه هستند، برآیند. این سریال در ماه مبارک رمضان از شبکه دوم پخش شده و ناقدین سریال هم مطالبی را در سکوهای مجازی و خبرگزاری‌ها عنوان کرده‌اند.

در ابتدای نشست در مورد اسم این سریال که از پردیسان به مرهم تغییر اسم داده شده بود صحبت شد و آهنج هدف از این تغییر را جهان‌شمول بودن سریال عنوان کرد و گفت که اگر به اسم پردیسان بسنده می‌شد، آن کارایی و پسند کلی جامعه را نداشت. نباید در حد قم، شبکه قم و اطراف ببینیم چون قرار است این فیلم را در سیستان و بلوچستان هم دوست داشته باشند، ترک‌ها هم دوست داشته باشند، مشهدی‌ها هم دوست داشته باشند. نگویند که اینها یک فیلم برای خودشان با هزینه بیت‌المال ساخته‌اند. در عین حال که اسم مرهم می تواند به معنی این باشد که ماموریت سریال مرهم که ماموریت روحانیت است را بیان کند.

سیدسجاد قافله‌باشی تهیه کننده فیلم، در رابطه با مرهم عنوان کرد که حسمان این است که سریال مرهم را ده سالی دیرتر ساختیم و شاید مقداری از نبض جامعه عقب افتادیم، اگرچه شاید برای اولین بار بود که این تصویر در قاب رسانه دیده می‌شد، ولی باید خیلی وقت پیش به تشنگی برای دیدنش پاسخ داده می‌شد.

قافله‌باشی در ادامه گفت که البته باید این را به فال نیک گرفت و فتح بابی است برای گفتگوهای بیشتر که یکی از گلایه‌های من این است که همین سریال می‌توانست همسران طلبه را با کنشگری بیشتری مواجه کند و توقعم این است که دست به قلم بشوند و به بهانه کار «مرهم» خاطراتشان را بنویسند.

نوشتن خاطرات یعنی تبیین زیست مومنانه و نشان‌دادن زندگی طلبگی. یکی از همین تبیین‌ها این است که طلبه‌ها در ماه مبارک رمضان به تبلیغ می‌روند که در این تبلیغ نقش‌آفرینی زنان طلبه مقداری پررنگ‌تر است.   

تهیه کننده فیلم مرهم بیان کرد که، پای کارآمدن و جسارت دوستان همچون مدیریت جدید تلویزیون و مدیریت جدید سیما فیلم جای تشکر دارد که آگاهانه نسبت به حساسیت‌هایی که وجود داشت قدم برداشتند. این کار در واقع کم‌کم از تمام آن نگرانی‌ها عبور کرد و به تولید رسید و اعتماد تیم مدیریتی تلویزیون زیاد بود.

محمدرضا آهنج در ارتباط با تولید «مرهم» به فضای ملتهب سال ۱۴۰۱ و قبل‌تر از آن اشاره کرد و گفت: برایم این سوال ایجاد شدکه آیا ما می‌خواهیم چنین فیلمی بسازیم؟! با توجه به مباحث عمامه‌پرانی و توهین به ساحت مقدس دین و آشوب آن سال نگران این پروژه بودم. با سرپرست نویسندگان آقای سلیمانی فیلم‌نامه را مجدد بازخوانی کردیم و مبنای کارم این بود که با دین و منبر و نمایشی درست همخوانی داشته باشد.  

آهنج در ادامه گفت: مهم بود که ما با تولید این فیلم چه کسانی را می‌خواهیم جذب کنیم؟! ما چه کسانی را می‌توانیم جذب کنیم؟ در واقع همان حرفها، همان احادیث و همان آیات را می‌خواهیم به صورت نمایشی به مخاطب تحویل بدهیم.

از دیگر عوامل نشست به محوربودن شخصیت اصلی داستان که همان روحانیت است اشاره کرد و گفت: ما درباره کاراکتری فیلم ساختیم که حتی تصویر روحانیت از تلویزیون، سینما و .. حذف شده بود. دوره‌ای را گذرانده‌ایم که حتی یک کاراکتر معمولی هم نمی‌شد نقش یک روحانی را بازی کند. برای تایید این نقش صبوری کردیم و حرفمان هم در فیلم این بود که بگوییم روحانیت هم به مثابه یک انسان است، انسانی که دعوا دارد با خانواده‌اش، دوست دارد، متنفر است و هر خصوصیتی که در یک انسان است، اما کم‌کم حذف شده است و در قاب تلویزیون و سینما نیست. مردم تصور کردند که این قشر، یک قشر دیگری هستند و با آنها تفاوت دارند.

ما در این فیلم به یک قصه ای رسیدیم که در آن طلبه فقیر، عاشق، در مضان اتهام، زندان و … از آدم هایی که زیست طلبگی دارند وجود دارند. هدف‌گذاری ما هم این بود که تا جای ممکن خود طلبه‌ها را نشان ندهیم. اگر در قصه ببینید، طلبه‌ها خیلی حضور ندارند، بلکه همسران آنها هستند. قصه بانوانی است که با این دوستان زندگی می‌کنند. این برای اولین بار است که در تاریخ تلویزیون و در رسانه‌های تصویری و نمایشی ما چنین قصه‌ای طراحی شده است.

در خاتمه نشست حجت الاسلام والمسلمین سید عباس سید‌نژاد مدیر چندرسانه‌ای مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه اذعان کرد که سریال مرهم نزدیک‌ترین فیلم به زیست طلبگی بود. البته این سنجش‌هایی که گفته شد کمترین مسائلی است که شاید در زیست طلبگی به آن اشاره شد، اما فیلم مشخص می‌کند که با مطالعه و شناخت ساخته شده است.  

گزارشگر: مهتا صانعی