زنان قربانیان خاموش دموکراسی سوئد

اندکی پس از نخستین مناظره تلویزیونی در جریان مبارزات انتخاباتی سال آینده سوئد، اعلامیه‌ای تکان‌دهنده منتشر شد. آنا کارین هت، رئیس حزب میانه‌رو در سیاست سوئد، با اشاره به میزان غیرقابل تحمل تهدید‌ها و آزار و اذیت‌ها، از سمت خود استعفا کرد.

هت که صدایی تازه در فضای سیاسی سوئد به شمار می‌رفت، تنها پنج ماه ریاست حزب میانه‌رو را برعهده داشت و در سخنرانی خداحافظی خود اعلام کرد به دلیل تهدید‌های فیزیکی و نگرانی از امنیت شخصی‌اش ناچار به کناره‌گیری شده است. او گفت که دیگر در خانه خود احساس امنیت نمی‌کند و هنگام حضور در اماکن عمومی همواره مراقب اطرافش است.

استعفای او سه سال پس از کناره‌گیری سلفش، آنی لووف، به دلایل مشابه رخ داد. لووف نیز به دلیل نفرت‌پراکنی، تهدیدها، حملات مجازی و مزاحمت‌های حضوری از ریاست حزب کناره‌گیری کرده بود. در سال ۲۰۲۲، در جریان سخنرانی لووف در یک جشنواره سیاسی در جزیره گاتلند، یکی از سخنرانان این مراسم که روانپزشکی فعال در عرصه سیاست بود، با ضربات چاقو به قتل رسید. فردی که به جرم این قتل محکوم شد، هدف اصلی خود را لووف اعلام کرده بود.

لووف در زمان استعفا در مصاحبه‌هایی گفته بود که از اینکه بدون آسیب جسمی از سیاست خارج می‌شود احساس آسودگی می‌کند. روایت او از تجربه فعالیت در عرصه عمومی، بیش از آنکه شبیه مشارکت در یک دموکراسی سالم باشد، به تلاش برای بقا در فضایی مملو از تهدید شباهت داشت.

با خروج زودهنگام آنا کارین هت از عرصه سیاست، بار دیگر این پرسش مطرح شده که در سوئد چه می‌گذرد؟ زنان سیاست‌مدار این کشور تحت تأثیر فضای نفرت‌پراکن، تهدیدهای آنلاین و رفتارهای افراط‌گرایانه، از مشارکت عمومی باز می‌مانند.

در کشوری که از آن به عنوان یکی از دموکراتیک‌ترین جوامع جهان یاد می‌شود، این روند نگران‌کننده به تدریج به یک وضعیت عادی تبدیل شده است. با این حال، دولت محافظه‌کار سوئد عمدتاً این نگرانی‌ها را نادیده گرفته است.

نخست‌وزیر سوئد در واکنش به استعفای هت اظهار داشت که او باید «پوست کلفت‌تر» می‌بود. بسیاری از چهره‌های راست‌گرا نیز ضمن تأیید این دیدگاه، مدعی شدند که هت برای حضور در سیاست مناسب نبوده است.

اگر این منطق پذیرفته شود که فعالیت سیاسی به معنای تحمل تهدیدها و مزاحمت‌هاست، در آینده شاهد کاهش حضور زنان در عرصه سیاست خواهیم بود؛ درحالی‌که بیشترین احتمال هدف قرار گرفتن متوجه زنان، مهاجران و اقلیت‌هاست که ممکن است از ورود به عرصه عمومی خودداری کنند.

این روند می‌تواند عقب‌گردی جدی برای دموکراسی در کشوری باشد که همواره به عنوان یکی از آزادترین جوامع جهان شناخته می‌شود.

آماندا اندرسون، رئیس بخش سیاست‌گذاری سازمان زنان حزب مرکز، گفت که آنا کارین هت فضای خصمانه‌ای را که پیش‌تر متوجه آنی لووف بود، به ارث برده است. او افزود: «زنان بیش از مردان در معرض تهدیدها و نفرت‌پراکنی شدید قرار دارند.»

سوءاستفاده و خشونت علیه زنان فعال در عرصه سیاست، مسئله‌ای گسترده در کشورهای غربی است. در سال ۲۰۱۶، گزارشی از ۳۹ کشور نشان داد که خشونت روانی چهار نفر از هر پنج نماینده زن پارلمان را درگیر کرده است.

در این گزارش آمده بود که ۶۵ درصد از نمایندگان زن با اظهارات تحقیرآمیز جنسی روبه‌رو بوده‌اند و ۴۴ درصد از آنها تهدید به مرگ، تجاوز، ضرب‌وشتم یا آدم‌ربایی شده‌اند.

 خبرگزاری میزان