رحم اجاره‌ ای جایگزینی برای ناباوران

«محمدابراهیم پارسانژاد»، استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز و رئیس انجمن ناباروری ایران، در خصوص وضعیت استفاده از رحم جایگزین در کشور گفت: خانواده‌ها باید بدانند که اگر نمی‌توانند بچه‌دار شوند، استفاده از رحم اجاره ای از نظر علمی، فقهی و حقوقی هیچ مشکل خاصی ندارد و این موضوع در ثبت‌احوال و قوانین کشور نیز پذیرفته شده است.

وی ادامه داد: زمانی که جنین شکل می‌گیرد، در رحم مادر رشد می‌کند، اما گاهی اوقات شرایطی پیش می‌آید که رحم دیگر قابل‌درمان نیست. رحم نیز مانند سایر اعضای بدن ممکن است دچار بیماری یا فیبروم شود. در برخی موارد، مشکلاتی مانند خونریزی‌های غیرطبیعی یا سرطان رحم ممکن است جان مادر را به خطر بیندازد و در این شرایط، رحم از بدن مادر خارج می‌شود. اگر مادر به دنبال بچه‌دارشدن باشد، رحم اجاره ای به کار می‌آید.

پارسانژاد افزود: همچنین، زنانی که به طور مادرزاد فاقد رحم هستند یا رحمی دارند که قابلیت باروری ندارد، می‌توانند از رحم جایگزین استفاده کنند. در این روش، جنین در آزمایشگاه پرورش داده می‌شود و پس از تکمیل مراحل رشد، به رحم جایگزین منتقل می‌شود. این حاملگی به مدت ۹ ماه ادامه دارد و نوزاد پس از تولد به خانواده اصلی که جنین متعلق به آن‌هاست، تحویل داده می‌شود.

این استاد دانشگاه تأکید کرد که در کشورهای خارجی قوانین مشخصی برای استفاده از رحم اجاره ای وجود ندارد و این موضوع در کشورهای اهل‌تسنن نیز قابل‌اجرا نیست. اما به برکت پویایی فقه شیعه در کشور ما، می‌توان با مراجعه به فقه شیعه مجوز این کار را دریافت کرد. وی همچنین اشاره کرد که نوزاد می‌تواند دوران شیردهی را با فرد دیگری که به آن دایه گفته می‌شود، سپری کند و از این نظر، رحم جایگزین نیز نوعی دایگی محسوب می‌شود.

رئیس انجمن ناباروری کشور در ادامه گفت: برخی زنان در کشور می‌توانند باردار شوند، اما به دلایل شغلی مانند پرستاری، خلبانی یا ورزش‌های حرفه‌ای، نمی‌خواهند باردار شوند و از رحم جایگزین استفاده می‌کنند. این افراد به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شوند و خودشان از مراجع تقلید استفتاء می‌کنند که آیا می‌توانند این کار را انجام دهند یا خیر. اگر مجوز لازم را دریافت کنند، پزشکان متخصص این اقدام را انجام می‌دهند.

وی در پاسخ به این سؤال که چند درصد از این رحم‌های جایگزین به نتیجه می‌رسد، گفت: در بهترین شرایط، تا ۳۵ درصد از روش‌های باروری به تولد نوزاد منجر می‌شود و به‌طورکلی، بین ۵ تا ۱۰ درصد از تولدها در کشور از طریق رحم جایگزین صورت می‌گیرد.

پارسانژاد در پایان خاطرنشان کرد که خانواده‌ها باید بدانند که اگر نمی‌توانند بچه‌دار شوند، استفاده از رحم جایگزین از نظر علمی، فقهی و حقوقی هیچ مشکلی ندارد و این موضوع در قوانین کشور نیز پذیرفته شده است.

عرشه