خانه تاریخی بمانه بشرویه؛ تبدیل خانه صفوی به مرکز کارآفرینی زنان

خانه تاریخی «حاج ملامحمدتقی» یا همان «بمانه» که قدمتی به دوران صفویه دارد، این روزها با تلاش و همت بانویی کارآفرین به نام زهرا شاه‌بدی، به مرکزی برای آموزش، تولید و فروش صنایع دستی زنان بشرویه تبدیل شده است. خانه‌ای که نه تنها یادگاری از معماری سنتی ایران است، بلکه امروز به قلب کارآفرینی و اشتغال‌زایی زنان این شهرستان بدل شده است.

خانه تاریخی بمانه؛ از معماری صفوی تا فضای کسب‌وکار

خانه «بمانه» در محله میان‌ده بشرویه واقع شده و در کوچه‌ای به همین نام قرار دارد. این خانه تاریخی بدون هشتی ورودی ساخته شده و برای حفظ حریم خصوصی، با چرخش در راهرو، دید مستقیم از بیرون به داخل خانه محدود شده است. با ورود به خانه، حیاط مرکزی با ایوان تابستانیِ بزرگ و ایوان‌های کوچک‌تر در سه ضلع، توجه هر بازدیدکننده‌ای را جلب می‌کند.

ایوان تابستانی این خانه دارای کتیبه‌های گچی، طاق کجاوه‌ای و طاقچه‌هایی برای نمایش آثار است و اکنون محل برگزاری کلاس‌های آموزشی، پذیرایی از مهمانان و نمایش محصولات صنایع دستی زنان بشرویه است. حوض آبیِ وسط حیاط که در گذشته از آب قنات تغذیه می‌شده، هنوز جلوه‌ای ویژه به این خانه می‌دهد و گلدان‌های اطراف حوض زیبایی آن را دوچندان کرده‌اند.

اتاق بادگیر در مجاورت ایوان جنوبی، علاوه بر تهویه هوا، اکنون به فروشگاه محصولات دست‌ساز هنرجویان تبدیل شده است؛ محصولاتی مانند عروسک، شال و کلاه، لباس‌های بافت و سایر صنایع دستی. اتاق‌های مجاور ایوان تابستانی و اتاق پشت ایوان پاییزه نیز به عنوان کارگاه تولید و فروش محصولات اختصاص یافته‌اند. در کنار این‌ها، ایوان‌هایی نیز به نمایش محصولات سفالی، حصیربافی با مواد بازیافتی و دست‌سازه‌های روستایی اختصاص یافته است.

زهرا شاه‌بدی؛ بانوی کارآفرین و احیاگر گیوه‌بافی

زهرا شاه‌بدی از سال ۹۰ وارد عرصه کارآفرینی و آموزش صنایع دستی شده است. او ابتدا با هنر قلاب‌بافی و عروسک‌بافی فعالیت خود را آغاز کرد و سپس هنر گیوه‌بافی بشرویه را احیا کرد. برای ارتقای دانش فنی، در دوره‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای شرکت کرد؛ هرچند به دلیل تجربه و مهارت خود، در بسیاری از کلاس‌ها نقش مربی و کمک‌مربی را ایفا می‌کرد.

فعالیت حرفه‌ای او در دوران کرونا با حدود ۲۰ تا ۳۰ نفر نیرو آغاز شد و پس از آن، با گسترش آموزش‌ها و توسعه کارگاه، شمار نیروها به حدود ۱۲۰ نفر رسید. شاه‌بدی تاکنون توانسته با حمایت‌هایی از جمله ۱۵۰ میلیون تومان از بسیج سازندگی و ۱۰۰ میلیون تومان از میراث فرهنگی، خانه تاریخی «بمانه» را مرمت و بهسازی کند و بقیه سرمایه‌گذاری را از طریق درآمد شخصی و فعالیت‌های خود تأمین نماید.

او با بیان اینکه حقوق ماهیانه ۷۰ تا ۸۰ میلیون تومان به نیروها پرداخت می‌شود، تأکید می‌کند که هنرجویان تنها تولیدکننده هستند و فروش محصولات بر عهده او است.

آموزش رایگان و توسعه هنر در روستاها

یکی از اهداف مهم شاه‌بدی، آموزش رایگان زنان روستایی و سرپرست خانوار است تا درآمدی پایدار برای خانواده‌های نیازمند فراهم شود. او می‌گوید: «خوشحالم که با هنر و تجربه‌ام می‌توانم زندگی زنان بشرویه و خانواده‌های کم‌درآمد را تحت تأثیر قرار دهم.»

محصولات این مرکز علاوه بر فروش داخلی، به سفارش مشتریان خارج از کشور نیز تولید می‌شود و بسیاری از گردشگران داخلی که به بشرویه سفر می‌کنند، بازدید از خانه «بمانه» و خرید صنایع دستی را جزو برنامه‌های خود قرار می‌دهند.

خانه «بمانه»؛ نقطه تلاقی گردشگری و اشتغال

خانه تاریخی «بمانه» امروز نمادی از پیوند میراث فرهنگی و کارآفرینی زنان ایرانی است. پنج‌شنبه و جمعه‌ها روزهای شلوغی این مرکز هستند؛ روزهایی که بازار فروش داغ است و گردشگران علاوه بر خرید، با معماری و تاریخ منطقه نیز آشنا می‌شوند.

هر ایوان و هر اتاق این خانه، به نوعی دکان تولید و فروش صنایع دستی زنان بشرویه است و این فعالیت‌ها توانسته چرخ زندگی بیش از صدها نفر از خانواده‌های این شهرستان را به حرکت درآورد.

شاه‌بدی امیدوار است که خانه تاریخی «بمانه» و مرکز صنایع دستی «ریحانه» با همین کیفیت و پایداری ادامه فعالیت دهند و نمونه‌ای موفق از ترکیب میراث فرهنگی و توسعه اشتغال زنان در ایران باشد.

 خبرگزاری تسنیم