تقویت روابط اجتماعی، عامل مؤثر تاب‌آوری در بحران

تاب‌آوری در شرایط اضطراری به توانایی فرد، جامعه یا سازمان برای مقابله، سازگاری و بازیابی از اثرات حوادث و بلایای طبیعی اشاره دارد.

این مفهوم در دستورالعمل‌های بین‌المللی برای ارائه خدمات سلامت روان و حمایت روانی – اجتماعی (MHPSS) در مواقع بحرانی موردتأکید قرار گرفته است. این دستورالعمل‌ها فعالیت‌هایی از خودیاری و تقویت ارتباطات اجتماعی تا کمک‌های اولیه روان‌شناختی و مراقبت‌های بالینی سلامت روان را شامل می‌شوند.

عوامل مؤثر بر تاب‌آوری در شرایط اضطراری:

۱. عوامل فردی:

  • سلامت جسمی و روانی
  • مهارت‌های حل مسئله و تصمیم‌گیری
  • خودکارآمدی و اعتماد به نفس
  • انعطاف‌پذیری و توانایی سازگاری
  • حمایت اجتماعی و روابط بین‌فردی

۲. عوامل سازمانی:

  • آمادگی برای بحران
  • استراتژی‌های مدیریت بحران
  • منابع و تجهیزات
  • ارتباطات مؤثر و همکاری

۳. عوامل اجتماعی:

  • انسجام اجتماعی
  • سرمایه اجتماعی
  • حمایت دولت و نهادهای مدنی

دسترسی به اطلاعات و منابع موثق و رسمی

کشورها می‌توانند از شرایط اضطراری به عنوان فرصتی برای سرمایه‌گذاری در سلامت روان استفاده کنند و با بهره‌گیری از کمک و توجه بیشتر، سیستم‌های مراقبتی بهتری را برای درازمدت توسعه دهند.

اهمیت تاب‌آوری در شرایط اضطراری:

  • کاهش آسیب‌های ناشی از بحران‌ها
  • تسریع در فرایند بازیابی و بازگشت به شرایط عادی
  • افزایش آمادگی برای مواجهه با بحران‌های احتمالی آتی

بهبود سلامت و رفاه عمومی

بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، تقریباً همه افرادی که تحت‌تأثیر شرایط اضطراری قرار می‌گیرند، دچار استرس غیرعادی می‌شوند که معمولاً با گذشت زمان بهبود می‌یابد. با این حال، از هر پنج نفری که در ۱۰ سال گذشته جنگ یا درگیری را تجربه کرده‌اند، یک نفر (۲۲ درصد) دچار افسردگی، اضطراب یا اختلال استرس پس از سانحه شده است.

شرایط اضطراری نه تنها خدمات سلامت روان را به شدت تحت‌تأثیر قرار می‌دهند، بلکه دسترسی به مراقبت‌های باکیفیت را نیز کاهش می‌دهند. افراد مبتلا به بیماری‌های شدید روانی در این شرایط آسیب‌پذیرتر هستند و نیازمند دسترسی به مراقبت‌های بهداشت روان و سایر نیازهای اساسی هستند.

بر اساس آمار، هر ساله میلیون‌ها نفر تحت تأثیر شرایط اضطراری مانند درگیری‌های مسلحانه و بلایای طبیعی قرار می‌گیرند. این بحران‌ها معیشت، خانواده‌ها و خدمات ضروری را دچار اختلال می‌کنند و تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان افراد می‌گذارند. بیشتر افراد آسیب‌دیده احساساتی مانند اضطراب، غم، ناامیدی، مشکلات خواب، خستگی، تحریک‌پذیری، عصبانیت یا درد را تجربه می‌کنند. اگرچه این پیامدها معمولاً با گذشت زمان بهبود می‌یابند، برخی از افراد حساس‌تر ممکن است به اختلالات روانی مشخصی مبتلا شوند.

در مناطق آسیب‌دیده از درگیری، افراد مبتلا به بیماری‌ها به ویژه در طول و پس از شرایط اضطراری آسیب‌پذیرتر هستند و نیاز به دسترسی به نیازهای اولیه و مراقبت‌های بالینی دارند.

خبرگزاری زن و خانواده