بعثت پیامبر و احیای حقوق زنان

در دورانی که زنان قربانی تبعیض، خشونت و بی‌عدالتی قرار داشتند و به‌عنوان «کالایی بی‌ارزش» در جوامع جاهلی تلقی می‌شدند، پیامبر رحمت (ص) با آموزه‌های وحیانی خود، جایگاه زن را از نو تعریف کرد و او را به‌عنوان موجودی دارای ، حقوق انسانی، کرامت و نقش بی‌بدیل در جامعه معرفی کرد.

پیامبر اکرم (ص) در جامعه‌ای به پیامبری مبعوث شد که تبعیض گسترده، استثمار زنان و زنده به گور کردن دختران بخشی از فرهنگ غالب آن بود. در چنین فضایی، ایشان با پیام «وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ» (ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم)، زنان را از بند ظلم‌های اجتماعی و فرهنگی رهایی بخشید و آن‌ها را به جایگاه انسانی برابر با مردان رساند. جمله معروف پیامبر: «بهترین شما کسی است که با زنان به بهترین شیوه رفتار کند»، نه فقط نشان‌دهنده نگاه عمیق اخلاقی به زن، بلکه تأکیدی بر شخصیت زنان به‌عنوان نماد تربیت، انسانیت و اخلاق در جامعه بود.

کارکرد آموزه‌های بعثت در جوامع امروزی

در یک قرن اخیر، در‌حالی‌که دنیای مدرن در بسیاری از جوامع، حقوق زنان را ارتقا بخشیده است، هنوز مشکلات بزرگی در برابر زنان قرار دارد. تبعیض جنسیتی در بازار کار، خشونت خانگی، نابرابری در دسترسی به فرصت‌های آموزشی و تصمیم‌گیری‌های سیاسی، از مهم‌ترین مشکلات زنان در جوامع امروزی است.

جنبش‌های معاصر حقوق زنان هرچند کارهای ارزشمندی انجام داده‌اند، با این وجود بسیاری از آن‌ها در دستیابی به عدالت پایدار دچار افراط یا تفریط شده‌اند. در این بین، آموزه‌های بعثت می‌توانند الگویی عملی و متوازن برای برقراری عدالت جنسیتی باشند. این آموزه‌ها، با تأکید بر نقش انسانی و اجتماعی زن، از یک طرف او را به‌عنوان فردی صاحب‌ حق و مستقل معرفی می‌کنند و از طرف دیگر، بر نقش محوری او در جامعه و خانواده تاکید می‌کنند.

جهان مدرن، با وجود تمام پیشرفت‌ها، مشکلات تازه‌ای برای زنان به دنبال داشته است. شبکه‌های اجتماعی در کنار فرصت‌های بی‌نظیری که برای توانمندی‌ها و ابراز هویت زنان ایجاد کرده، بستری برای آزارهای اینترنتی، شی‌ءسازی و خشونت دیجیتال علیه زنان نیز ایجاد کرده است. نگاه رسول اکرم (ص) که بر حفظ کرامت انسانی زن تأکید می‌کند، می‌تواند به‌عنوان الگویی در برابر این مشکلات مورد استفاده قرار گیرد.

راهکارهای بعثت برای جهان امروز

 آموزه‌های پیامبر اسلام، زنان را به‌عنوان شریکانی مؤثر در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی معرفی می‌کند. این نگاه، می‌تواند الگویی برای حضور تاثیرگذار زنان در عرصه سیاست در سراسر جهان باشد.

پیامبر اسلام همواره بر علم‌آموزی زنان تأکید داشت. امروز، این اصل می‌تواند راهگشای توانمندسازی زنان و کاهش نابرابری‌های آموزشی در جوامع گوناگون باشد.

 پیامبر اسلام با آموزه‌های مهربانانه و رحمانی خشونت علیه زنان را به‌طور کامل نفی کرد. این اصول، می‌تواند معیار سیاست‌گذاری‌های اجتماعی برای کاهش خشونت‌های اجتماعی و خانگی باشد.

 پیام بعثت، همواره بر تعادل بین نقش اجتماعی و خانوادگی زن تأکید داشته است. این دیدگاه می‌تواند در کاهش انتظارات غیرواقعی از زنان در جوامع امروزی موثر باشد.

یکی از جلوه‌های زیبای آموزه‌های پیامبر (ص)، تأکید بر برابری حقوقی مردان و زنان در چارچوب کرامت انسانی است. در زمانی که جامعه جهانی با مشکلاتی مانند تفاوت دستمزدها، تبعیض‌های سازمان‌یافته و شکاف حقوقی روبرو است، بازخوانی این آموزه‌ها می‌تواند کمک‌کننده باشد.

بعثت، زن را از حاشیه به متن آورد و به او این قدرت را بخشید که معمار تمدن باشد. پیامبر اسلام (ص) با بیانی جاودانه، دختران را «رحمت» نامید و مادران را «بهشت‌ساز» معرفی کرد. این نگاه، تصویری از زن نشان می‌دهد که نه فقط حقوق فردی زنان را تضمین می‌کند، بلکه نقش‌های اجتماعی او را نیز دارای اهمیت می‌کند.

در حال حاضر، در جهانی که به بازتعریف عدالت جنسیتی نیاز دارد، پیام بعثت پیامبر اکرم (ص) همچنان الهام‌بخش است. این آموزه‌ها، نه فقط در مبارزه با تبعیض‌های جنسیتی، بلکه در ایجاد جامعه‌ای اخلاق‌مدار، مبتنی بر کرامت انسانی و متعادل الگویی پایدار ارائه می‌کند.

ایسنا