اشتغال زنان ۳ استان از مردان پیشی گرفت

در زمستان سال گذشته در ۴۲ درصد از استان‌های کشور سهم صنعت از جمعیت شاغل زنان و مردان پایین بوده است. به بیان دیگر این استان‌ها صنعتی نیستند. در ۲۶ درصد از استان‌ها نیز سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان در سطح بالایی قرار داشته که این استان‌ها قطعا صنعتی محسوب می‌شوند. در ۲۲ درصد از استان‌های کشور نیز سهم صنعت از شاغلان مرد بالا و از شاغلان زن پایین بوده است.

در سه استان نیز سهم صنعت از اشتغال زنان بالا بوده، درحالی‌که از اشتغال مردان پایین برآورد شده است. در این سه استان به دلیل وجود مشاغل خانگی و سنتی همچون صنایع دستی، سهم صنعت از اشتغال زنان آمار بیشتری را به خود اختصاص داده است.

سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان

براساس روش ارزش افزوده، اقتصاد ایران به سه بخش صنعت، کشاورزی و خدمات تقسیم می‌شود. آمارها نشان می‌دهد خدمات بزرگترین سهم را از کیک اقتصاد ایران به خود اختصاص داده و بعد از آن صنعت و کشاورزی قرار دارند.

کل جمعیت شاغل در کشور که تعداد آن‌ها در پاییز سال گذشته بیش از ۱۹ میلیون نفر اعلام شده در یکی از سه بخش صنعت، کشاورزی و خدمات مشغول به کار هستند. در بیشتر استان‌های کشور سهم بخش خدمات از جمعیت شاغل چه مرد و چه زن در مقایسه با دیگر بخش‌های اقتصاد بالاتر است. پس از خدمات نیز به ترتیب صنعت و کشاورزی از جمعیت شاغل زنان و مردان سهم داشته‌اند. این موضوع نشان‌دهنده آن است که ترتیب سهم بخش‌ها از اشتغال با سهم آن‌ها از کیک اقتصاد همخوانی داشته است.

وضعیت سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان در استان‌ها در پاییز ۱۴۰۳

بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان در بیشتر استان‌های کشور پایین بوده که این موضوع نشان‌ صنعتی نبودن بسیاری از استان‌ها است. براساس آمارها، در پاییز سال گذشته در ۴۲ درصد از استان‌های کشور سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان پایین برآورد شده است. استان‌هایی مانند فارس، بوشهر و خوزستان از جمله استان‌هایی هستند که در این تقسیم‌بندی قرار می‌گیرند.

در مقابل در ۸ استان کشور سهم صنعت از اشتغال هم در مردان و هم در زنان بالا محاسبه زده شده است. این استان‌ها صنعتی هستند و به همین دلیل سهم صنعت از جمعیت شاغلان بالا گزارش شده است. آذربایجان شرقی، خراسان رضوی و اصفهان از جمله این استان‌ها هستند. به‌عنوان مثال سهم صنعت از اشتغال زنان و مردان در اصفهان در پاییز ۱۴۰۳ به ترتیب ۳۳٫۵ و ۴۵٫۴ درصد برآورد شده است.

در نهایت نیز در پاییز سال ۱۴۰۳ فقط ۳ استان بوده‌اند که سهم صنعت از اشتغال زنان در آن‌ها بالا بوده، در حالی‌که سهم صنعت از اشتغال مردان پایین بوده است. دلیل این اتفاق به صنایع کارخانه‌ای و مدرن این استان‌ها مربوط نیست بلکه به دلیل وجود کسب‌وکارهای سنتی همچون صنایع دستی بوده که در دسته‌بندی مشاغل صنعتی جای می‌گیرند. هرمزگان، کردستان و سیستان و بلوچستان از جمله این استان‌ها هستند. در پاییز سال گذشته در سیستان و بلوچستان سهم صنعت از اشتغال زنان معادل ۴۳٫۶ درصد برآورد شده، درحالی‌که سهم این بخش از اشتغال مردان ۳۵ درصد بوده است.

این آمار بیانگر آن است که بخش صنعت در اشتغال زنان در مقایسه با مردان ضعیف‌تر است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند دسترسی کمتر زنان به فرصت‌های شغلی و صنعتی، ساختارهای اجتماعی و اقتصادی و محدودیت‌های فرهنگی باشد. در استان‌هایی که صنعت در اشتغال زنان و مردان کمتر بوده، این احتمال وجود دارد که وضعیت صنعتی و اقتصادی استان‌ها ضعیف‌تر از استان‌های دیگر است.

از سوی دیگر، استان‌هایی همچون آذربایجان شرقی و اصفهان که سهم بالاتری از اشتغال صنعتی دارند، حکایت از تمرکز بیشتر بر روی صنایع کارخانه‌ای دارد که فرصت‌های شغلی بیشتری برای هر دو جنس ایجاد می‌کند. درحالی‌که در استان‌هایی مانند تهران که بیشتر بر بخش خدمات تمرکز دارند، سهم صنعت در اشتغال زنان پایین‌تر است.

این روند می‌تواند به‌خصوص در سیاست‌گذاری‌های مربوط به بهبود دسترسی زنان به فرصت‌های شغلی و توسعه اقتصادی استان‌ها در بخش صنعت تأثیرگذار باشد. همچنین، اهمیت کسب‌وکارهای سنتی از جمله صنایع دستی در تعدادی از استان‌ها می‌تواند فرصتی برای افزایش مشارکت زنان و توسعه این صنایع محسوب شود.

اکوایران