خاطرات زندان پهلوی از زبان یک زن مبارز

حمیده نانکلی، از زنان انقلابی و زندان سیاسی دوران پهلوی، با اشاره به شرایط سخت دوران بازداشت گفت: در زمان ورود به زندان میان زنان و مردان تفاوتی وجود نداشت؛ بازجوها اغلب مرد بودند و پس از تحویل لباس‌ها، تنها یک دست بلوز و شلوار مشابه مردان به ما می‌دادند. گاه برای پوشش سر، تنها یک تکه پارچه سفید در اختیارمان قرار می‌دادند. شکنجه‌ها چنان شدید بود که هرگونه تقلا هنگام بازجویی موجب آسیب بیشتر می‌شد.

وی افزود: در بخش زنان، اگرچه سلول‌ها از مردان جدا بود، اما امکانات اولیه تقریباً وجود نداشت. وسایل بهداشتی در دسترس نبود و حمام رفتن تنها هفته‌ای یک‌بار و آن‌هم با اجازه بازجو ممکن بود.

نانکلی که در شانزده‌سالگی دستگیر شده و هفت ماه در زندان اوین به‌سر برده است، خاطرنشان کرد: برادرم پیش از من بازداشت و در زیر شکنجه به شهادت رسید. پس از او مرا نیز دستگیر کردند و به دو سال و نیم زندان محکوم شدم؛ بخشی از این مدت را در زندان قصر و ماه‌های پایانی را در اوین گذراندم.

این مبارز انقلابی در توضیح فضای زندان گفت: ارتباط زندانیان با بیرون تنها از طریق خانواده‌ها برقرار می‌شد و آنان پل انتقال پیام‌ها و اخبار بودند. شکنجه‌ها تنها جسمی نبود، بلکه روحی و روانی نیز بر زندانیان فشار وارد می‌کرد. بازجویان گاهی مادران زندانی را با فرزندانشان روبه‌رو کرده و تهدید به آسیب زدن به آنان می‌کردند تا مقاومتشان را بشکنند.

نانکلی با تأکید بر نقش ایمان در پایداری زنان مبارز تصریح کرد: بیشتر زنان انقلابی از شاگردان کلاس‌های قرآن و آموزش دینی خانم دباغ بودند و همین تربیت قرآنی سبب شد در سخت‌ترین شرایط نیز استوار بمانند. آنان آموخته بودند که اگر ایمان ریشه‌دار نباشد، شاخه‌های انقلاب دوام نمی‌آورد.

وی افزود: بسیاری از زنان مبارز هنوز آثار جسمی و روحی شکنجه‌ها را با خود دارند، اما نیروی ایمان و حافظه مقاومت، نسل‌ها را بیدار و انقلاب را زنده نگه داشته است.

نانکلی در ادامه با اشاره به ضرورت تربیت دینی و فرهنگی در جامعه امروز گفت: اکنون بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا بنیان فرهنگی و تربیتی خانواده‌ها را تقویت کنیم. آموزش‌ و پرورش و حوزه‌های علمیه باید به عمق مفاهیم تربیتی بپردازند، نه صرفاً به ظواهر.

وی تأکید کرد: اگر خانواده‌ها در تربیت فرزندان خود کوتاهی کنند، نسل آینده از ایمان و پایداری تهی می‌شود. باید به فرزندانمان بیاموزیم چگونه فکر کنند، بخوانند و ارزش‌ها را در زندگی معنا کنند.

در پایان این بانوی مبارز خاطرنشان کرد: بزرگ‌ترین درس دوران مقاومت، حفظ ایمان، عفت و هویت اسلامی است؛ اگر این روحیه در نسل‌های آینده تداوم یابد، انقلاب اسلامی همواره زنده و استوار خواهد ماند.

خبرگزاری حوزه