از زرتشتی تا مسیحی؛ حجاب پیوند مقدس ادیان

اصفهان شهر تاریخی و کهن ایران، با پیشینه‌ای غنی و فرهنگ تاریخی چند هزارساله، میزبان همزیستی مسالمت‌آمیز و همراه با احترام اقشار و پیروان ادیان توحیدی، زرتشت، یهودیت و مسیحیت است. این شهر با معماری باشکو هش که در مکان‌های مذهبی دیگر ادیان هم برجسته و فضای معنوی دارد بستری فراهم آورده که پیروان ادیان توحیدی که در قانون اساسی ایران رسمیت آنها شناخته شده است با حفظ ارزش‌ها و آداب دینی‌شان در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و در مکان‌های مذهبی خود با آزادی عبادت می‌کنند.

در این شهر زیبا آنچه به چشم می‌خورد پوشش مردان و زنان ادیان توحیدی بخصوص هنگام عبادت است، پوششی که نمادی از پاکدامنی و احترام به آموزه‌های اخلاقی و معنوی است که جایگاه ویژه ای دارد.

حجاب در ادیان مختلف

حجت الاسلام مهدی گرجی کارشناس مذهبی در این خصوص اظهار کرد: در تمامی ادیان حتی دین‌های فلسفی مثل بودا و هندو حجاب نمادی از تقدس تن، حرمت بدن و تعادل روح و جسم است و شامل پوشش‌های خاصی هستند که نشان‌دهنده فروتنی و احترام در برابر خالق هستی است. حجاب در تمامی دین‌ها یادآور احترام، فروتنی و پایبندی به سنت‌های دینی است و نمادی از تقدس تن، حرمت بدن و تعادل روح و جسم به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه حجاب به عنوان پوششی نه تنها ظاهری بلکه نمادی از پاکدامنی، احترام به خود و دیگران در بسیاری از ادیان الهی، جایگاهی ویژه دارد گفت: حجاب و پوشش زنان و مردان به عنوان یک ضرورت فرهنگی و دینی مطرح شده است که ریشه در احترام به ارزش‌های اخلاقی و معنوی این ادیان دارد.

حجاب در دین زرتشت یک کرامت انسانی است

حجاب به صورت یک پوشش کامل و با احترام به تن و کرامت انسان نگریسته می‌شود. زنان زرتشتی در زمان‌های باستان از جمله دوران مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان حجاب کاملی داشته‌اند که شامل لباس بلند، شلوار و چادر یا شنل بر روی لباس‌ها بوده است. پوشش زنان باید به گونه‌ای باشد که هیچ مویی از سر بیرون نماند و سر در مراسم عبادی و نیایش پوشیده باشد. زنان به ویژه طبقات بالا و درباری، حجاب سخت‌تر و دقیق‌تری داشتند و از دیدن مردان غیر از محارم خود پرهیز می‌کردند.

بهاره خسروی از زنان زرتشتی است که درباره پوشش خود می‌گوید: لباس بلند و کلاه سفید در مردان و روسری و پیراهن بلند زنان نمادی از فروتنی و احترام در برابر خالق هستی است. حجاب در این دین همراه با عفت باطنی و اخلاق نیکو، نظیر دوری از نگاه ناپاک و رعایت ادب در گفتار و رفتار، تاکید می‌شود.

این پیرو دین زرتشت با اشاره به اینکه پوشش زنان زرتشتی در تاریخ و زمان‌های مختلف، با توجه به حفظ کرامت و احترام میان اشراف و عموم مردم، معمول بوده است، افزود: حجاب در زرتشت فقط پوشش نیست، بلکه یک ارزش است که به جسم و روح انسان احترام می‌گذارد و حفظ حجاب یعنی محافظت از خود در برابر آلودگی‌ها و توجهی به توازن میان دنیای مادی و معنوی است.

حجاب یک ارزش معنوی در دین کلیمیان است

در دین کلیمیان، به ویژه در جوامع سنتی کلیمی، حجاب برای زنان از اهمیت بالایی برخوردار است. در سفر پیدایش درباره لزوم رعایت حجاب چنین آمده است: «رفقه چشمان خود را بلند کرد و اسحاق را دید که از شتر خود فرود آمده، از خادم پرسید: این مرد کیست که در صحرا به استقبال ما می‌آید و خادم گفت: آقای من، اسحاق است، پس برقع خود را گرفته و خود را پوشانید».

رزیتا یروشالمی از شهروندان کلیمی در این باره گفت: پوشش زنان کلیمی شامل پوشش سر و بدن در مقابل نامحرم می‌شود و پس از ازدواج پوشش کامل‌تر می‌شود.

وی تاکید کرد: در دستورات دینی در تورات و متون مقدس یهودی، پوشش زن و رعایت حجاب به عنوان نشانه‌ای از عفت و احترام در جامعه تاکید شده است.

حجاب یادگاری مقدس از حضرت مریم (ع)

در کلیسای ارامنه که یکی از شاخه‌های مسیحیت است، پوشش زنان در مکان‌های مذهبی و مراسم دینی شامل داشتن روسری یا دستمال سر است که نمادی از احترام به محیط مقدس و فروتنی است.

آدرینا گالستانیان از ارامنه مسیحی می‌گوید: در متون دین مسیحیت اشاره‌های متعددی به حجاب و پوشش به ویژه در زمان عبادت شده است. دین مسیحیت زن را توصیه می‌کند با حجاب و رفتار فروتن در مکان‌های مذهبی حاضر شود.

این پیرو دین مسیحیت با اشاره به حجاب حضرت مریم (ع) که در تندیس‌ها بسیار مشهود است ادامه داد: حجاب به عنوان نشانه‌ای از پاکی، احترام به مقدسات و حفظ حریم معنوی مطرح است.‌ زنان با این پوشش نشان می‌دهند که به آموزه‌های دینشان پایبند و به محیط مقدس احترام می‌گذارند.

پوشش و حجاب در ادیان شرقی

منیر السادات امینی کارشناس ارشد ادیان نیز در این خصوص اظهار کرد: فلسفه دین بودا و هندو با ادیان ابراهیمی متفاوت است و بیشتر جنبه اخلاقی‌، معنوی و فرهنگی دارد.

وی مفهوم حجاب در آئین بودا و هندو را به معنای دوری از تمایلات دنیوی و تمرکز بر سیر و سلوک روحانی تعریف کرد.

این کارشناس ارشد ادیان ادامه داد: پوشش راهبه‌ها و زنان، برای دوری از جلوه‌گری و آرایش و حفظ تواضع و تمرکز معنوی است.

وی با بیان اینکه حجاب در آئین هندو بسیار کامل و پوشیده است و این پوشش هنگام عبادت بیشتر به چشم می‌خورد، ادامه داد: حجاب فلسفه دینی و فرهنگی است که در همه ادیان الهی واجب تعریف شده است و هرچند تفاوت‌هایی در پوشش‌ها وجود دارد اما اصل مشترک حفظ عفت و احترام به جایگاه انسان در برابر خدا و جامعه است.

از کلاه سفید زرتشتیان تا روسری ارامنه و برقع زنان کلیمی، همه این پوشش‌ها حامل معنایی مشترک‌اند؛ پیام پاکی احترام و کرامت انسان. در هر دین حجاب یادآور تعادل میان جسم و جان است، تعادلی که در اصفهانِ چندفرهنگی با جلوه‌ای معنوی و انسانی تداوم دارد. این نماد مقدس مرز مشترک ادیان و سرآغاز گفتگوی معنوی مردمان است که پوشش را فراتر از پارچه، خاستگاه ایمان و اخلاق می‌دانند.

خبرگزاری مهر