صنایع‌دستی بانوان سیستان و بلوچستان به جنگ خشکسالی آمده است

کلید این تحول، در باور به ظرفیت‌های درونی استان، سرمایه‌گذاری بر روی مردم به‌ویژه زنان هنرمند و اجرای یک برنامه منسجم و پایدار نهفته است. آنچه سیستان و بلوچستان به آن نیاز دارد، نه شعار بلکه عزم جدی و اقدام عملی برای تبدیل گنجینه‌های خفته به موتور محرکه اقتصاد و هویت این خطه است.

گنجینه‌ای از صنایع‌دستی

سیستان و بلوچستان با تنوع جغرافیایی و فرهنگی خود، مجموعه‌ای غنی از صنایع‌دستی را در خود جای‌داده است. این صنایع نه‌تنها نمایانگر هنر و خلاقیت ساکنان منطقه هستند، بلکه به دلیل کاربرد معیشتی، برای قرن‌ها پویایی خود را حفظ کرده و بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره بسیاری از خانوارها محسوب می‌شوند. با وجود چالش‌های خشکسالی، کارشناسان معتقدند که ظرفیت بالای صنایع‌دستی در این استان می‌تواند به‌عنوان یک راهبرد کلیدی برای ایجاد اشتغال پایدار و درآمدزایی مورد استفاده قرار گیرد. بر اساس آمار رسمی، بیش از ۸۰۰۰ نفر در حوزه صنایع‌دستی در سیستان و بلوچستان فعالیت دارند که حدود ۷۵ درصد آن‌ها را زنان تشکیل می‌دهند.

صنایعی با شهرت جهانی

مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سراوان که به‌عنوان دومین بانوی بلوچ مدیر میراث فرهنگی سیستان و بلوچستان شناخته می‌شود، می‌گوید: «این استان دارای صنایع‌دستی بسیار شاخص و منحصربه‌فردی است. به‌عنوان مثال، سفال کلپورگان که توسط زنان بلوچ و بدون استفاده از چرخ سفالگری ساخته می‌شود، شهرتی بین‌المللی دارد.» همچنین، سوزن‌دوزی و سکه دوزی از هنرهای ظریفی هستند که روی پارچه انجام می‌شوند و محصولاتی مانند رومیزی و جانماز تولید می‌کنند.

چالش‌های توسعه صنایع‌دستی

با وجود ظرفیت‌های درخشان، توسعه صنایع‌دستی در سیستان و بلوچستان با موانع جدی روبه‌روست. یکی از اصلی‌ترین این موانع، پیامدهای خشکسالی طولانی‌مدت است که کمبود مواد اولیه را به دنبال داشته و بسیاری از هنرمندان را با چالش مواجه کرده است. فعالان این حوزه مجبورند مواد اولیه را با هزینه‌های بالا از استان‌های دیگر یا حتی از افغانستان وارد کنند که این امر سود حاصل از تولید را کاهش می‌دهد.

تحول و راهبردهای عملی

سیستان‌وبلوچستانی‌ها می‌توانند چالش‌های موجود را به فرصت تبدیل کنند، اما این کار نیازمند یک برنامه جامع و چندوجهی است که بر پایه ظرفیت‌های بومی استوار باشد. ایجاد بانک مواد اولیه با حمایت نهادهای دولتی و کاشت گیاهان بومی مانند خولک در طرح‌های احیای تالاب هامون بسیار مهم است. همچنین، استفاده از ظرفیت گردشگری برای توسعه بازار صنایع‌دستی و برندسازی محصولات خاص مانند سفال کلپورگان و سوزن‌دوزی بلوچی می‌تواند ارزش افزوده بیشتری ایجاد کند.

کلمات کلیدی: سیستان و بلوچستان، صنایع‌دستی، اقتصاد خلاق، خشکسالی، زنان هنرمند، سفال کلپورگان، سوزن‌دوزی، توسعه پایدار، برندسازی، گردشگری.

خبرگزاری جام‌جم