وعده‌ای که باید عملی شود: رهبری زنان، کلید تحقق صلح پایدار در ۲۵‌سالگی قطعنامه ۱۳۲۵

به گزارش پایگاه خبری سازمان ملل، در این جلسه، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، نسبت به عقب‌نشینی دستاوردهای زنان در فرآیندهای صلح جهانی هشدار داد و تأکید کرد که رهبری زنان همچنان سنگ بنای دستیابی به صلحی پایدار است. خانم بحوث نیز خواستار پایان دادن به خشونت علیه زنان و تجدید تعهد جهانی به «دستور کار زنان، صلح و امنیت» شد.

سیما بحوث در بررسی گزارش سالانه دبیر کل، قطعنامه ۱۳۲۵ را «دستاوردی دانست که از این باور زاده شد که صلح زمانی قوی‌تر و امنیت پایدارتر است که زنان بر سر میز مذاکرات حضور داشته باشند.» او افزود: «ما ۲۵ سال پیش به آن‌ها قول دادیم؛ اکنون زمان اجرای آن فرا رسیده است: وقتی زنان رهبری می‌کنند، در پی آن صلح خواهد آمد.»

با این حال، بحوث اذعان داشت که سوابق ۲۵ سال گذشته متناقض بوده است؛ تعهدات جسورانه اغلب با اجرای ضعیف و کمبود مزمن سرمایه‌گذاری همراه بوده است. وی اشاره کرد که امروز، ۶۷۶ میلیون زن و دختر در نزدیکی مناطق درگیری مرگبار زندگی می‌کنند که بالاترین رقم از دهه ۱۹۹۰ است و خشونت جنسی نیز افزایش یافته، به‌طوری که موارد ثبت‌شده علیه دختران ۳۵ درصد رشد داشته است.

بحوث تأکید کرد که این سالگرد نباید صرفاً یک جشن باشد؛ زنانی که تحت درگیری زندگی می‌کنند، شایسته چیزی بیش از یادبود هستند. او اصرار کرد که این لحظه باید فرصتی برای تمرکز مجدد، تجدید تعهد و تضمین این باشد که ۲۵ سال آینده دستاوردهای بیشتری نسبت به گذشته به همراه آورد.

ایمان مشترک و نگرانی از نفرت‌پراکنی

این مقام سازمان ملل تأکید کرد که باور به اصول اساسی قطعنامه ۱۳۲۵، باوری مشترک میان زنان و مردان در همه جا است. وی هشدارهای گزارش دبیر کل را نگران‌کننده دانست و گفت: «قابل درک است که برخی نتیجه بگیرند که رشد و عادی‌سازی نفرت از زنان که سیاست ما را مسموم کرده و در حال حاضر درگیری‌ها را تغذیه می‌کند، غیرقابل توقف است. این درست نیست. آینده از آن کسانی نیست که با برابری مخالفند؛ آینده از آن ماست.»

وضعیت زنان و دختران غزه

سیما بحوث به وضعیت غزه اشاره کرد و گفت: «در حالی که ما برای بحث در مورد دستور کار زنان، صلح و امنیت گرد آمده‌ایم، وضعیت دردناک خاورمیانه، به‌ویژه برای زنان و دختران، در قلب و ذهن ما حاضر است.» او به نشانه امید پس از دو سال جنگ ویرانگر غزه اشاره کرد و به دبیر کل پیوست و از پاسخ‌های مثبت به پیشنهاد رئیس جمهور آمریکا برای پایان دادن به جنگ، آتش‌بس فوری و دائمی، آزادی بدون قید و شرط تمامی گروگان‌ها و دسترسی بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه استقبال کرد. وی ابراز امیدواری نمود که این امر منجر به صلحی عادلانه و پایدار برای فلسطینیان و اسرائیلی‌ها شود، به‌طوری که همه زنان و دختران با عزت، امنیت و فرصت زندگی کنند.

پیشرفت امکان‌پذیر است

علی‌رغم عقب‌گردها، گزارش دبیر کل تأکید می‌کند که پیشرفت در طول ربع قرن گذشته امکان‌پذیر بوده است: بیش از ۱۰۰ کشور طرح‌های اقدام ملی تصویب کرده‌اند و زنان در تلاش‌های میانجیگری و آشتی تحول ایجاد کرده‌اند. نیروهای صلح‌بان سازمان ملل تعداد زنان شاغل در خدمت خود را دو برابر کرده و احکام مرتبط با جنسیت در توافق‌نامه‌های صلح رایج‌تر شده است.

با این حال، آنتونیو گوترش هشدار می‌دهد که این دستاوردها شکننده و نگران‌کننده‌تر اینکه در حال عقب‌گرد هستند. وی شاهد روند نگران‌کننده‌ای در هزینه‌های نظامی، افزایش درگیری‌های مسلحانه و افزایش بی‌رحمی‌های تکان‌دهنده علیه زنان و دختران در سراسر جهان است.

دبیر کل افزود که در افغانستان، محو سیستماتیک زنان و دختران از زندگی عمومی با محدودیت‌های وحشتناک در دسترسی به آموزش، کار، مراقبت‌های بهداشتی و عدالت در حال شتاب گرفتن است و خشونت جنسی و مرگ و میر مادران افزایش یافته است. در سرزمین‌های اشغالی فلسطین، سودان، هائیتی، میانمار و مناطق دیگر نیز، زنان و دختران با مخاطرات جدی و سطوح وحشتناکی از خشونت روبرو هستند.

محرومیت سازمان‌های زنان از بودجه

دبیر کل همچنین به شورای امنیت گفت که سازمان‌های زنان، که شریان حیاتی میلیون‌ها نفر در بحران‌ها هستند، از منابع محروم می‌شوند. وی به یک نظرسنجی سازمان ملل برای زنان اشاره کرد که بر اساس آن، ۹۰ درصد از گروه‌های محلی تحت رهبری زنان در مناطق درگیری با بحران مالی مواجه بودند و نیمی از این گروه‌ها پیش‌بینی کرده بودند که در شش ماه آینده تعطیل شوند.

شش نکته مهم از خانم بحوث

در پایان سخنان خود، خانم سیما بحوث بر شش اولویت اصلی تأکید کرد:

۱. اتخاذ اقدامات مثبت برای تضمین جایگاه شایسته زنان در میز صلح و حمایت از آن‌ها به عنوان سربازان، سازندگان صلح و مدافعان حقوق بشر.

۲. سنجش موفقیت دستور کار بر اساس تعداد زنانی که مستقیماً در فرآیندهای صلح و امنیت شرکت می‌کنند و میزان امدادی که دریافت می‌نمایند (عدالت، جبران خسارت، خدمات)

۳. پایان دادن به خشونت علیه زنان و دختران، مقابله با اشکال جدید خشونت تسهیل شده توسط فناوری و رویارویی با روایت‌های مضر در فضای آنلاین و خارج از آن.

۴. پایان دادن به مصونیت از مجازات در قبال جنایات علیه زنان، احترام به قوانین بین‌المللی و خاموش کردن سلاح‌ها برای تضمین حاکمیت صلح.

۵. نهادینه کردن عمیق‌تر دستور کار زنان، صلح و امنیت در قلب و ذهن مردم عادی، به‌ویژه جوانان و دختران.

۶. اجرای کامل قطعنامه ۱۳۲۵ در همه زمینه‌ها.

چرا قطعنامه ۱۳۲۵؟

این قطعنامه تاریخی که در سال ۲۰۰۰ به تصویب رسید، به حمایت از زنان و دختران، لزوم بهبود نمایندگی زنان در فرآیندهای صلح و به رسمیت شناختن آن‌ها به عنوان بازیگران فعال و حیاتی در عرصه صلح می‌پردازد. این قطعنامه با درک اهمیت نقش زنان و تأثیر پذیری آن‌ها از مسائل امنیت و صلح، و با هدف کاهش آثار درگیری بر آن‌ها و خشونت علیه آنان در زمان جنگ و صلح، و در پاسخ به نیاز به یک چارچوب بین‌المللی برای حمایت از زنان قبل، حین و پس از درگیری مسلحانه، تصویب شد تا با ادغام دیدگاه جنسیتی و مسائل زنان در پیشگیری از درگیری، صلح‌سازی و ثبات‌بخشی، پایه‌های امنیت و صلح را تقویت نماید.