نگهبانان سنتی خلیج فارس

به گزارش CNN Arabi، تصاویر علایی نشان می‌دهند که چگونه این زنان با لباس‌های سنتی رنگارنگ و برقع‌های محلی که صورتشان را می‌پوشاند، در برابر تابش سوزان آفتاب مقاومت می‌کنند. در قاب‌های او زنی را می‌بینیم که با نیروی تمام قایقش را به آب‌های عمیق می‌راند، دیگری با مهارتی حیرت‌آور تورهای ماهیگیری را ترمیم می‌کند، و گروهی دیگر با صبری مثال‌زدنی منتظر گرفتن ماهی با قلاب هستند. این صحنه‌ها تنها ثبت یک فعالیت اقتصادی نیست، بلکه روایتی است از سبک زندگیی که نسل به نسل انتقال یافته است.

پشت این تصاویر زیبا، واقعیت‌های سختی نهفته است. این زنان برای دهه‌ها با چالش عدم به رسمیت شناخته شدن به عنوان صیادان حرفه‌ای توسط نهادهای رسمی روبرو بوده‌اند. تا سال ۱۴۰۱، سازمان شیلات ایران به دلیل قوانینی که ماهیگیری را برای زنان «خطرناک» قلمداد می‌کرد، از اعطای مجوز رسمی به آنان خودداری می‌ورزید. این محرومیت، دسترسی آنان به سوخت یارانه‌ای و پوشش بیمه‌ای را غیرممکن ساخته بود و موقعیت معیشتی آنان را بشدت آسیب‌پذیر کرده بود.

حتی با صدور محدود ۱۵ فقره مجوز صید در سال ۱۴۰۱، چالش‌های اساسی همچنان پابرجا مانده است. هر مجوز بین دو زن به صورت اشتراکی صادر شده و این تعداد محدود، نیازهای جامعه بزرگتر زنان ماهیگیر را برآورده نمی‌کند. علاوه بر این، نوسانات قیمت ماهی در بازارهای محلی و تغییرات آب وهوایی که بر میزان صید تأثیر می‌گذارد، بر پیچیدگی‌های معیشت این زنان افزوده است.

فروغ علایی برای ثبت این روایت، هفته‌ها در میان این جامعه زندگی کرد و با چالش‌های عملی از جمله دریازدگی و جلب اعتماد زنان محلی روبرو بود. او هر روز به کلبه‌های ساده آنان سر می‌زد، در فعالیت‌های روزمره‌شان شریک می‌شد و به داستان زندگی، شادی‌ها و دشواری‌هایشان گوش می‌سپرد. این صبر و همدلی موجب شد زنان ماهیگیر با اطمینان، زندگی روزمره خود را در برابر دوربین او به نمایش بگذارند.

امروزه با تمایل کمتر نسل جوان به ادامه این حرفه سخت، آینده این سنت دیرینه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تعداد فعالان این حریف از حدود ۳۰ نفر در گذشته، به حدود ۱۲ تا ۱۵ نفر در زمان حاضر کاهش یافته است. عکس‌های علایی که در نشریات بین‌المللی نیز منتشر شده، نه تنها زیبایی‌شناسی منحصربه‌فرد این جامعه را به نمایش گذاشته، بلکه باعث شده داستان مبارزه آنان برای به رسمیت شناخته شدن در سطح جهانی شنیده شود. این تصاویر، سندیت تاریخی بی‌همتایی از سبک زندگی به دست می‌دهند که ممکن است در آینده نزدیک تنها در حافظه تاریخ باقی بماند.