عدم آرامش زنان در باشگاه‌های مختلط در جهان

این دیدگاه که به ترویج باشگاه‌های مختلط می‌پردازد، با تجربیات، تحقیقات و مقالات معتبر جهانی در تضادی آشکار است. در بسیاری از مطالعات و مقالات برجسته بین‌المللی، به‌ویژه در سال‌های اخیر، به واسطه عدم آرامش زنان در باشگاه‌ها، تأکید بر ایجاد فضاهای ورزشی اختصاصی برای زنان شده است.

آزار جنسی در باشگاه‌های بدنسازی مختلط چالشی جدی برای زنان است که سلامت جسمی و روانی آن‌ها را تهدید کرده و مانع مشارکت برابر در ورزش می‌شود. زنان در این محیط‌ها با رفتارهایی جنسی از سمت مردان، مانند واکنش‌های جنسی، نگاه‌های خیره، یا لمس فیزیکی روبرو می‌شوند که منجر به احساس ناامنی و ترک باشگاه می‌شود. این مشکل ریشه در نابرابری‌های جنسیتی دارد.

پیش از بررسی راه‌حل‌ها به آمار شیوع این مشکل در باشگاه‌های مختلط می‌پردازیم.

آمار کلی شیوع آزار جنسی در باشگاه‌های مختلط:

این بخش شیوع آزار جنسی در باشگاه‌های بدنسازی مختلط را بررسی می‌کند و آمارها از نظرسنجی‌های بزرگ‌مقیاس استخراج شده‌اند.

۱.نرخ بالای آزار زنان در باشگاه‌های مختلط جهانی (RunRepeat, 2023)

• نظرسنجی RunRepeat (2023) با ۳,۷۷۴ نفر نشان داد ۵۶٫۳۷% زنان و ۲۱% مردان در باشگاه‌های مختلط آزار دیده‌اند، یعنی زنان ۲٫۶۸ برابر بیشتر در معرض آزار هستند.

این نظرسنجی آنلاین از کشورهای مختلف نشان می‌دهد آزار توسط غریبه‌ها رخ داده و انگیزه ورزشی زنان را کاهش می‌دهد.

۲. گسترده زنان در باشگاه‌های مختلط بریتانیا (Origym, 2022)

• نظرسنجی Origym (2021-2022) با ۱,۰۱۳ نفر نشان داد ۶۱% زنان در باشگاه‌های مختلط مورد آزار و اذیت یک مرد قرار گرفته‌اند.

این مطالعه آنلاین بر احساس ترس و ناراحتی در باشگاه‌ها (gymtimidation) تمرکز داشت. آزارها در ساعات شلوغ رخ داده و ۳۱% زنان مجبور به تغییر ساعت حضور خود در باشگاه و یا ترک باشگاه شده‌اند.

۳. آزار روزمره زنان در باشگاه‌های مختلط آمریکا (FitRated, 2019)

• نظرسنجی FitRated (2019) با ۸۹۰ زن نشان داد ۷۱% زنان روزانه در باشگاه‌های مختلط آزار می‌بینند.

این مطالعه بر نگاه‌های خیره و اظهارنظرهای کلامی ناخواسته تمرکز داشت و نشان‌دهنده آزار مکرر توسط مردان (۹۰% موارد) است.

۴. زنان از آزار در باشگاه‌های مختلط (GolfSupport, 2020)

• GolfSupport (2020) نشان داد ۷۸% زنان از ترس آزار در باشگاه‌های مختلط نگران هستند.

این نگرانی باعث تغییر زمان‌بندی یا به تن کردن لباس‌های پوشیده ورزشی زنان شده است.

۵. تجربه آزار در باشگاه‌های مختلط آمریکا (ExerciseBike.ca, 2020)

• نظرسنجی ExerciseBike.ca (2020) با ۱,۰۰۰ نفر نشان داد ۱۸٫۵% زنان در باشگاه‌های مختلط آزار دیده‌اند.

این مطالعه بر آزارهای شدید تمرکز داشت، اما آزارهای کلامی شایع‌تر هستند.

تأثیرات و تغییرات رفتاری:

• طبق RunRepeat (2023)،۱۴٫۴۲% از زنان باشگاه را برای همیشه کنار گذاشته‌اند و ۱۱٫۲۲% زنان پس از آزار، باشگاه را تغییر داده‌اند؛ ۲۸٫۶۹% احساس ناامنی کرده‌اند؛ ۳۰٫۱۳% برنامه خود را تغییر داده‌اند و به قسمت‌های مختلف باشگاه نرفته‌اند؛ ۲۰٫۱۹% لباس خود را پوشیده انتخاب کرده‌اند. این درصدها به دلیل هم‌پوشانی پاسخ‌ها (انتخاب چند گزینه توسط یک نفر) جمعشان بیش از ۱۰۰ است.
• نکته مهم این است که از کل آزارهای گزارش‌شده در نظرسنجی، فقط ۸٫۸۵% به‌صورت رسمی (مثلاً به مدیریت باشگاه) گزارش شده‌اند و این عدد از نظرسنجی خوداظهاری به دست آمده است.

راه حل اصلی برای جلوگیری از ظلم به زنان در باشگاه‌های ورزشی خصوصاً بدنسازی

برای جلوگیری از آزار زنان در باشگاه‌های بدنسازی مختلط، دانشمندان با بررسی جوانب مختلف مهم‌ترین راه‌حل را «ایجاد باشگاه‌های تک‌جنسیتی» به‌ویژه برای زنان، عنوان کردند که با حذف تعاملات ناخواسته، محیطی امن برای ورزش زنان فراهم می‌کند. اخیراً باشگاه‌های ورزشی زنانه در تیک‌تاک توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند و هشتگ #WomensOnlyGym #باشگاه_ورزشی_فقط_زنانه با ۲۱ میلیون بازدید، همچنان در حال افزایش است.

گزارش‌های کلیدی در حمایت از باشگاه‌های تک‌جنسیتی:

این بخش ۶ سند کلیدی را ارائه می‌دهد که از باشگاه‌های تک‌جنسیتی (به‌ویژه فقط زنان) برای کاهش آزار جنسی در باشگاه‌های بدنسازی حمایت می‌کنند.

۱. تمرینات تک‌جنسیتی در ورزش برای کاهش آزار

• گزارش یونسکو و سازمان ملل زنان در گزارشی با عنوان ” مقابله با خشونت علیه زنان و دختران در ورزش، کتابچه راهنمایی برای سیاست‌گذاران و دست‌اندرکاران ورزش” (Tackling Violence Against Women and Girls In Sport, 2023): این گزارش تمرینات تک‌جنسیتی را برای کاهش خشونت در ورزش پیشنهاد کرده و بر فضاهای فقط زنان تأکید دارد.

۲.باشگاه‌های اختصاصی زنان برای کاهش آزار در ورزش

• مقاله ووکس با عنوان ” جذابیت‌ها و کاستی‌های باشگاه‌های ورزشی مخصوص بانوان” (The Appeal and the Shortcomings of Women-Only Gyms, 2021): از باشگاه‌های فقط زنان برای کاهش آزار در باشگاه‌های مختلط حمایت کرده و بر ایمنی زنان تأکید دارد.

۳. بخش‌های اختصاصی زنان در باشگاه‌ها برای ایمنی

• گزارش اوریجیم با عنوان “گزارش ارعاب در باشگاه ورزشی: بررسی تجربیات جنسیتی در باشگاه ورزشی ” (The Gym-timidation Report: Exploring Gender Experiences in the Gym, 2022):

۳۱% زنان راه حل را باشگاه‌های فقط زنان دانسته و ایجاد بخش‌های تک‌جنسیتی را پیشنهاد می‌کند.

۴. فضاهای تک‌جنسیتی در باشگاه‌ها برای کاهش آزار

• مقاله یو‌اس‌ای تودی با عنوان ” بعضی از زنان از آزار و اذیت در باشگاه‌های ورزشی خسته شده‌اند. آیا باشگاه‌های مخصوص زنان این مشکل را حل می‌کنند؟” (Some women are sick of being harassed at gyms. Are women’s-only gyms fixing the problem?): از باشگاه‌های فقط زنان به‌عنوان راه‌حل  برای کاهش آزار حمایت می‌کند.

۵. باشگاه‌های زنان به‌عنوان پناهگاه امن در ورزش بانوان

• گزارش دبلیو‌یو‌اس‌اف با عنوان ” باشگاه‌های ورزشی مخصوص زنان، پناهگاهی امن در برابر آزار و اذیت هستند ” (Women-Only Gyms Offer Safe Haven from Harassment, 2025): بانوان، فقط باشگاه‌های زنان را پناهگاه امن برای جلوگیری از آزار در ورزش می‌داند.

۶. گسترش فضاهای اختصاصی زنان در باشگاه‌ها برای راحتی

• مقاله اوت‌لوک با عنوان ” ظهور باشگاه‌های ورزشی مخصوص زنان ” (The Rise of Women-Only Gyms, 2022): از باشگاه‌های تک‌جنسیتی برای کاهش ناراحتی زنان در باشگاه‌های مختلط حمایت می‌کند.

مهم‌ترین دلیل حضور زنان در باشگاه‌های مختلط با وجود آزار جنسی مردان به آن‌ها

سؤالی که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا با وجود مشکلات گفته‌شده باز هم زنان در باشگاه‌های مختلط حضور پیش‌بینی می‌کنند؟

بخشی از پاسخ را از “لورن لوزیر” به عنوان یک اینفلوئنسر تناسب اندام، بخوانید:

«لورن لوزیر، که زندگی‌اش حول باشگاه می‌چرخد، توضیح می‌دهد که با وجود نگاه‌های ناخواسته و آزار، به دو دلیل به باشگاه‌های مختلط می‌رود.

اول: برخی ایالت‌ها مانند کنتیکت علیه باشگاه‌های تک جنسیتی حکم داده‌اند که قوانین ایالتی منع تبعیض بر اساس جنسیت را نقض می‌کنند.

دوم:  باشگاه‌های زنان تجهیزات بسیار کمی دارند، او می‌گوید: زمانی که به باشگاه مخصوص زنان رفتم شوکه شدم. باشگاه‌های مختلطی که معمولاً به آنها می‌روم، وزن‌های مختلف و گزینه‌های بسیار متنوعی دارند. اما باشگاه مخصوص زنان که من از آن بازدید کردم، دمبل‌هایی داشت که فقط تا ۵۰ پوند وزن داشتند و فقط دو قفسه اسکات با گزینه‌های صفحه کم داشت.»

نتیجه‌گیری:

آزار جنسی در باشگاه‌های مختلط مانع مشارکت زنان در ورزش است. ایجاد باشگاه‌های تک‌جنسیتی، به‌ویژه فقط زنان، راه‌حلی مؤثر برای کاهش آزار و ایجاد محیطی امن است. و باشگاه‌های تک‌جنسیتی می‌توانند محیط‌های ورزشی ایمن‌تری ایجاد کنند.

حجت‌الاسلام سید محمد حسین راجی

خبرگزاری فارس