رهبری زنان؛ از رویای تحول تا واقعیت سیاست

امروز اما با نگاهی به تجربه رهبران زنی مانند آنگلا مرکل در آلمان، جاسیندا آردرن در نیوزیلند و نیکولا استارجون در اسکاتلند درمی‌یابیم که تحول سیاسی هرگز نمی‌تواند تنها از جنس رهبر نشأت بگیرد.

این زنان  بی‌تردید استعدادهای درخشانی داشتند. مرکل با مدیریت بحران‌های اروپا، آردرن با رهبری انسان‌محور در همه‌گیری کرونا، و استارجون با مبارزه برای استقلال اسکاتلند، هرکس بصیرت‌های منحصر به فردی به جهان سیاست افزودند. اما آنها نیز همان محدودیت‌هایی را تجربه کردند که همتایان مردشان با آن روبرو بودند: ساختارهای سیاسی سفت و سخت، بازی‌های حزبی، و واقعیت‌های پیچیده حکمرانی.

نکته مهم اینجاست که این رهبران نشان دادند زنان نه بهتر از مردان حکمرانی می‌کنند و نه بدتر. آنها همانند مردان، نقاط قوت و ضعف خود را داشتند. مرکل در مدیریت بحران مالی اروپا درخشان ظاهر شد، اما در سیاست انرژی با انتقادات زیادی مواجه شد. آردرن پاسخ به حمله تروریستی کرایست‌چرچ را با شکوه مدیریت کرد، اما در مسائل مسکن نتوانست به تمام وعده‌هایش عمل کند.

این تجربیات به ما می‌آموزد که سنجش رهبران باید بر پایه عملکرد، شایستگی و دستاوردهای عینی آنان استوار باشد، نه بر مبنای جنسیتشان. انتظار دگرگونیِ صرفاً از طریق جنسیت رهبر، نه تنها نابه‌جا است، بلکه بی‌عدالتی در برابر زنان محسوب می‌شود؛ چرا که آنان را زیر فشار انتظارات غیرواقعی و ناممکن قرار می‌دهد.

با این حال، نمی‌توان نقش این پیشگامان را در گشودن راه برای نسل‌های پسین نادیده گرفت. حضور آنان عادی‌سازی مشارکت زنان در عرصه قدرت را سرعت بخشید، الگوهای تازه‌ای از رهبری را نمایان ساخت و به دختران جوان نشان داد که هیچ مرزی برای آرمان‌هایشان وجود ندارد.

امروز در دوره نوینی از پیکار برای عدالت جنسیتی به سر می‌بریم. عدالت نه فقط در آمار و ارقام، بلکه در فرصت‌ها، انتظارات و سنجه‌های ارزیابی. شاید بزرگترین میراث این رهبران زن این باشد که به ما آموختند تعادل جنسیتی راستین زمانی تحقق می‌یابد که فراتر از جنسیت بنگریم و هر رهبر را بر پایه شایستگی‌های خود بسنجیم.

توازن حقوق زن و مرد در قلمرو رهبری، نه در شمارش زنان در جایگاه‌های قدرت، که در بنای سازوکارهایی نهفته است که به همه استعدادها، بی‌اعتنا به جنسیت، میدان رشد و بروز می‌دهد.

خبرگزاری گاردین