زنِ دورکار؛ حذف بی‌سروصدا از چرخه قدرت

کتایون مصری اظهار کرد: البته زنان بیش از مردان در انجام نقش‌های خود دچار تعارض می‌شوند. تعارض نقش‌ها یعنی فردی در یک روز و یک ساعت، همزمان هم باید کارگر یا کارمند خوبی باشد و هم در خانواده به‌عنوان یک همسر، پدر یا مادر وظایف خود را به خوبی انجام دهد.

وی افزود: این در حالی است که در رویکرد سنتی، همواره اولین فردی که مورد بازخواست قرار می‌گیرد، مادر خانواده است. با این حال، در دنیای جدید تحولات زیادی رخ داده است. به‌خصوص در جامعه ایران تعارض نقش‌ها جنبه خاصی پیدا کرده است؛ به این معنا که اشتغال زنان زمانی جنبه تفریحی و لاکچری داشت و حضور زنان در جامعه بیشتر به دلیل مشارکت سیاسی با اجتماعی بود؛ اما حالا زنان به خاطر کمک به اقتصاد خانواده به بازار کار وارد می‌شوند.

این جامعه‌شناس تصریح کرد: تقسیم کار جنسیتی در خانواده می‌تواند فشار کاری زنان و مردان را کاهش دهد و مناسبات بین اعضای خانواده را بهبود ببخشد.

مصری درباره اینکه ایده دورکاری زنان تا چه اندازه پذیرفتنی است، معتقد است: برای تسکین درد فشارهای ناشی از کار بیرون از خانه و تعارض نقش‌ها می‌توان از دورکاری به‌عنوان یک مُسکن استفاده کرد که با استقبال بسیار زیاد خانواده‌ها و زنان و فرزندان مواجه می‌شود. با این وجود، باید به این موضوع اشاره کرد که بازار کار ایران به‌شدت مردانه و رقابتی است، در نتیجه نقش‌های مهم و جدی را به نیرویی که در دسترس نیست، واگذار نمی‌کنند.

وی ادامه داد: دورکاری برای زنی که شغل ساده‌ای دارد و صرفاً حقوقی دریافت می‌کند ایرادی ندارد، اما موضوع پیشرفت زنان در بازار کار و رقابت در این بازار، تخصص‌گرایی و حضور زنان در چرخه تخصص‌ها و از همه مهم‌تر ارتقای زنان در قدرت سازمان‌ها با نوع کار دورکاری در تضاد است.

این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: زن شاغلی که در خانه حضور دارد، از نظرها دور است و هیچ ارتباطی با همکاران خود نداشته و قدرت تصمیم‌گیری در تصمیمات محل کارش را ندارد، در نتیجه او به‌تدریج از چرخه کار کنار گذاشته می‌شود. این زنان معمولاً اولین افرادی هستند که در بحران‌های سازمانی از چرخه کار حذف می‌شوند.

مصری عنوان کرد: بخش خصوصی هرگز دورکاری کارکنانش را نمی‌پذیرد، حتی اگر نیروی کارش نخبه باشد. در نتیجه دورکاری یک ترفند برای حذف زنان و جایگزین کردن نیروهای مرد است.

روزنامه قدس