فتوای تاریخی تغییر جنسیت و شگفتی خبرنگار BBC

تغییر جنسیت و مسئله اختلال هویت جنسیتی (ترنس) از دیرباز در فقه شیعه مورد توجه قرار گرفته است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد مهدی کریمی‌نیا، معاون پژوهشی سابق مرکز تخصصی قضا، در این زمینه دو کتاب نوشته و به تجربیات خود در این حوزه اشاره کرده است. وی بیان کرد که در سال ۷۵، در دوران دانشجویی، موضوع تغییر جنسیت را به عنوان یک تحقیق انتخاب کرد، اما به دلیل کمبود منابع، کار دشواری را پیش رو داشت. این موضوع بعدها به برگزاری همایشی در تهران منجر شد.

کریمی‌نیا همچنین به تجربیاتش با ترنس‌ها اشاره کرد و بیان داشت که در ابتدا شناخت دقیقی از آن‌ها نداشته و آن‌ها را با دوجنسی‌ها اشتباه می‌گرفته است. وی با اشاره به ملاقاتش با دکتر میرجلالی، جراح تغییر جنسیت، به احساس گیجی خود در مواجهه با واقعیت ترنس‌ها پرداخته و از گفت‌وگوهایش با آن‌ها و مشکلاتشان سخن گفت.

وی به تأکید بر نگاه مترقی فقه شیعه و قانون ایران در زمینه تغییر جنسیت پرداخت و به مصاحبه‌ای که با خبرنگار بی‌بی‌سی در سال ۸۳ داشت، اشاره کرد. کریمی‌نیا بیان کرد که امام خمینی (ره) اولین فقیه بود که به این موضوع پرداخته و مسائل مرتبط با تغییر جنسیت را مطرح کرده است. او همچنین به ضرورت بیان این حقیقت به جامعه اشاره کرد و خاطرنشان کرد که فقه شیعه، با درک عمیق از این پدیده، راه‌حل‌هایی انسانی ارائه کرده است.

در نهایت، وی بر اهمیت تفکیک میان افرادی که واقعاً با اختلال هویت جنسی مواجه هستند و کسانی که تحت تأثیر شرایط اجتماعی قرار گرفته‌اند، تأکید کرد و خواستار برخورد مسئولانه و برنامه‌ریزی‌شده جوامع با نیازهای این افراد شد.

فارس