ضرورت دورکاری زنان شاغل

آیین‌نامه دورکاری با عنوان فرصتی برای رسیدگی بهتر زنان به امور خانه‌داری و تربیت فرزند از مطالبات جدی زنان شاغل است که در سال ۱۳۸۹ طبق تصمیم هیات دولت به تصویب رسید.

دورکاری به نوعی جز در مواقع خاص دوران کرونا، الزامی فراموش شده محسوب می‌شود.  ۱۹ آذر امسال پیش‌نویس آیین‌نامه جدید دورکاری براساس اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی برای نظرخواهی عمومی از طرف سازمان اداری و استخدامی به منظور حذف فعالیت‌های غیرضرور، افزایش استفاده از فناوری‌های نوین و ارائه خدمات همراه افزایش بهره‌وری با حفظ مطلوبیت ارائه خدمات منتشر شد. موضوعی که شاید بسیاری از زنان شاغل و دارای فرزند منتظر ابلاغ آن هستند تا با استفاده از فرصت دورکاری بتوانند به بخشی از برنامه‌های زندگی و تربیت فرزند و هزاران برنامه ناتمام دیگر رسیدگی کنند. اینکه آیا مادران شاغل در عرصه‌های مختلف می‌توانند از این فرصت بهره‌ ببرند یا نه، باید آن را بعد از تهیه پیش‌نویس آیین‌نامه‌ جدید دورکاری توسط سازمان اداری و استخدامی کشور مورد بررسی قرار داد.

طبق ماده یک این آیین‌نامه، ‌کارمند دستگاه اجرایی شامل کارمند قراردادی، پیمانی، آزمایشی و رسمی که عهده‌دار مسئولیتی با قابلیت دورکاری است و در با توجه به ضوابط تعیین شده در این آیین‌نامه، مشمول دورکاری می‌شود.

همچنین در ماده ۲ این آیین‌نامه سمت‌های سازمانی که به تعامل رودررو با خدمت‌گیرنده برون سازمانی یا درون سازمانی نیاز ندارند و از دسترسی به داده‌ها و اطلاعات طبقه‌بندی شده بی‌نیاز هستند، برای تحمیل نشدن هزینه‌های اضافی به دستگاه، انجام فعالیت‌ها و امکان دسترسی مجازی به پایگاه‌های اطلاعاتی، اسناد مورد نیاز و سامانه‌ها وجود داشته باشد، می‌توانند از شرایط دورکاری استفاده کنند.

این آیین‌نامه در ۲۱ ماده برای نظرخواهی عمومی منتشر شده است تا اعلام نظرات زنان شاغل مسیری برای بهره‌مندی از زنانی که امکان استفاده از این فرصت را دارند، فراهم کند.

یکی از مشکلات اساسی مادران شاغل، هزینه‌ زیاد مهدکودک و نداشتن شرایط نگهداری از فرزندان آن‌ها توسط یکی از نزدیکان است، در نتیجه چاره‌ای جز استفاده از مهدکودک ندارند که این موضوع هم برای برخی به دلیل شرایط اقتصادی فراهم نیست. در چنین شرایطی دورکاری به‌عنوان بهترین بستر برای داشتن شغل و انجام وظیفه بزرگ مادری توسط برخی از مادران مطرح می‌شود.

در حال حاضر بسیاری از مادرانی که حتی امکان استفاده از مهدکودک برای فرزند خود را دارند، در برخی از مواقع به دلایل مختلف نمی توانند فرزندشان را به مهدکودک‌ها بسپارند که می‌توان این مشکل را با ارائه دورکاری حل کرد تا فشار و استرس روحی ناشی از نگهداری از فرزند در شرایط خاص کم شود و مادران بتوانند به فعالیت کاری خود ادامه دهند.

یکی از مسائلی که مورد توجه دولت و سازمان اداری و استخدامی کشور است، افزایش کیفیت کار در شرایط دورکاری زنان است زیرا برخی این فرصت را راهی برای فرار از انجام وظایف خود می‌دانندژ اما برخی از زنان شاغل به دلیل مشکلات جدی که دارند از این فرصت به خوبی استفاده می‌کنند.

شاید برخی اغلب اوقات از فرصت‌های پیش آمده همچون دورکاری سوءاستفاده کنند، اما هستند زنانی که به دلیل داشتن نوزاد چندماهه دورکاری را فرصت بزرگی برای ادامه فعالیت کاری و تربیت فرزند می‌دانند تا از این طریق بتوانند هم به زندگی فرزندان خود رسیدگی کنند و از سوی دیگر به دلیل اشتغال در بخش خصوصی یا دستگاه‌های اجرایی، این فرصت کاری را از دست نداده و به صورت دورکاری فعالیت خود را انجام دهند.

دورکاری چه مزایایی دارد؟

دورکاری از جمله روش‌های انجام کار است که با توجه به سه عنصر اصلی فناوری، نیروی انسانی و خدمات طراحی می‌شود و اجرای مطلوب آن به پنج عامل بستگی دارد.

این عوامل شامل وجود خدماتی با ماهیت انجام / ارائه به صورت غیرحضوری (دارای خروجی مشخص و قابل سنجش در بازه زمانی)، وجود فناوری تولید و ارائه خدمت (سخت‌افزاری و نرم‌افزاری)، استقرار نظام مدیریتی متناسب (برنامه‌ریزی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت پروژه) با دورکاری، ‌ برخورداری کارمند (نیروی نیروی) از ویژگی‌های دانشی، مهارتی و رفتاری متناسب با دورکاری و برخورداری مدیر از ویژگی‌های دانشی، مهارتی و رفتاری متناسب با دورکاری است.

بدین ترتیب زمانی انجام کار به شیوه دورکاری میسر می‌شود که این عوامل با محوریت سه عنصر اصلی مورد توجه قرار گیرد. در غیر این صورت، انجام دورکاری دارای پیامدهای منفی با اثر گسترده مانند کاهش بهره‌وری، نارضایتی ارباب رجوع، کاهش کمیت و کیفیت خدمات و افزایش هزینه خواهد شد.

در تکمیل پیش‌نویس آیین‌نامه دورکاری تلاش شده است با توجه به قوانین و مقررات، تجارب حاصل از اجرای دورکاری در ایران و دیگر کشورها و مبانی علمی موضوعات اساسی با اهداف حذف فعالیت‌های غیرضروری، افزایش استفاده از فناوری‌های نوین در ارائه خدمات همراه با حفظ مطلوبیت و رشد بهره‌وری مورد توجه باشد.

فرصت اشتغال و تربیت فرزند برای مادران شاغل

مادری و اشتغال به‌عنوان ۲ فرصت مهم برای هر زن شاغل در شرایط اقتصادی است. این زنان هم به کار خود نیاز دارند تا مخارج زندگی را تامین کنند و هم فرزند خردسالی که در دوران مهم زندگی‌اش به حضور مادر نیاز دارد تا به او رسیدگی کند.

مادر شاغل نه می‌تواند کار خود را در چنین شرایطی رها کند و نه می‌تواند از انجام وظیفه مادری شانه خالی کند،‌ در حال حاضر اگر زمینه‌هایی برای دورکاری مادران فراهم شود با یک تیر دو نشان را هدف می‌گیرند.

در چنین شرایطی اگر قانونی تصویب شود که امکان دورکاری مادران را برای همه مشاغل به‌خصوص در بخش‌ خصوصی فراهم کند، به طور قطع کمک بزرگی به زنان شاغل خواهد کرد و زمینه پیشرفت آن‌ها را فراهم می‌کند.

زندگی آنلاین