آلودگی هوا علیه جوانی جمعیت

ایران به سمت پیری جمعیت می‌رود و در چند سال‌ اخیر بارها کارشناسان درباره این موضوع هشدار داده‌اند. قانون جوانی جمعیت با هدف اعمال سیاست‌هایی برای مقابله با پیامدهای این بحران برای کشور تصویب شد. یکی از سیاست‌هایی که این قانون پیگیری می‌کند، تشویق مردم به فرزندآوری است و مشوق‌هایی هم در نظر گرفته شده اما در این بین موانعی هم وجود دارند که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.

آلودگی هوا و تاثیراتی که بر سلامت جنسی زنان و مردان و قدرت باروری دارد، موضوعی است که در بسیاری از کلان شهرها کشور در حال وقوع است، با این وجود کمتر به آن به‌عنوان مانعی برای تحقق اهداف قانون جوانی جمعیت پرداخته شده است.

۴۰ درصد مرده‌زایی بر اثر آلودگی هوا

این در حالی است که آلودگی هوا نقش مهمی در بارداری‌های ناموفق و ناباروری‌ها دارد. محمدصادق حسنوند، رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای تهران در این خصوص به آمار تکان دهنده‌ای اشاره کرد و گفت: یکی از مواردی که در سال‌های اخیر در تهران بررسی کرده‌ایم، نقش آلودگی هوا در مرده‌زایی بود. مورد دیگر ارتباط آلودگی هوا با زوال عقل، ناباروری و دیابت نوع ۲ است. مطالعات ما نشان داد که به ازای هر هزار تولد در کشور ۹ یا هفت مورد مرده‌زایی رخ می‌دهد که ۴۰ درصد از آنها در کشور و دنیا ناشی از آلودگی هوا است.

براساس اظهارات مژگان مودودی، رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان آلاینده‌های هوا به‌ویژه ترکیب آلی فرار و مواد موجود در دود ماشین مانند گاز مونواکسید کربن و با ترکیبات نیتروژن و گوگرد به نوعی روی حاملگی، جنین و باروری اثر منفی می‌گذارند.

آلودگی هوا بر کمیت و کیفیت اسپرم اثر می‌گذارد

مودودی می‌گوید: پژوهش‌های علمی نشان داده است که آلودگی هوا به شدت بر کمیت و کیفیت اسپرم مانند کاهش تعداد اسپرم‌های موجود در مایع منی یا غلظت اسپرم‌ها، اختلال در شکل طبیعی اسپرم‌ها، کاهش حرکت اسپرم که از مولفه‌های مهم برای باروری مردان هستند، تأثیر می‌گذارد.

رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان افزود: زنانی که نامزد IVF (استفاده از روش‌های کمک باروری) می‌شوند، اگر در دوران سیکل درمان به خصوص حوالی زمان انتقال جنین به رحم در معرض آلودگی هوا قرار داشته باشند، میزان موفقیت باروری در آن‌ها کم می‌شود.

پژوهشی جدید در دانمارک نشان می‌دهد که مردانی که به مدت پنج سال در معرض آلودگی هوا قرار داشتند، در خطر بیشتر ناباروری قرار می‌گیرند. طبق این مطالعه آلودگی هوا ناشی از ذرات ریزمعلق در هوا مانند دود ماشین‌ها و نیروگاه‌ها با کاهش کیفیت اسپرم، به‌خصوص تحرک و تعداد اسپرم‌ها مرتبط است.

نکته قابل توجه این است که طبق تحقیقات جهانی، مشکل ناباروری مردان بین ۴۰ تا ۵۰ درصد از کل مشکلات ناباروری است.

برای کاهش اثرات آلودگی هوا چه کنیم؟

این سوال را از رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوای تهران پرسیدیم و پاسخ داد: مردم به این نکته توجه کنند که آلودگی هوا در داخل خانه و در صورت بسته بودن پنجره‌ها نصف می‌شود و هوای خانه کاملا پاک نیست. ممکن است که با استفاده از شیشه دو جداره این میزان تا ۴۰ درصد نیز کاهش پیدا کند.

وی افزود: یکی از راه‌حل‌ها استفاده از دستگاه تصفیه هوا در خانه است. دستگاه‌های تصفیه هوایی که فیلتراسیون داشته باشند و استاندارد باشند، می‌توانند تا ۷۰ درصد تاثیر داشته باشند. متاسفانه برخی دستگاه‌های تصفیه یونیزاسیون دارند و باعث تولید ازن در خانه می‌شوند که خود ازن در آسیب رساندن  به دستگاه تنفسی تاثیرگذار است. ما ماسک‌های داخل بازار ایران را مورد بررسی قرار دادیم و بررسی‌ها نشان می‌دهد که بهترین نوع ماسک در کشور تا ۷۰ درصد موثر است، به شرطی که به درستی روی صورت قرار گیرد.

چه ماسکی استفاده کنیم؟

حسنوند تشریح کرد: ماسک فیلتردار هم وجود ندارد و برخی ماسک‌ها شیر تخلیه دارند. ماسک‌های جراحی هم برای شرایط کرونا خوب هستند، اما کمتر از ۲۰ درصد در کاهش اثرات آلودگی هوا تاثیر دارند. بهترین نوع هم ماسک‌های سه لایه هستند. ماسک باید طوری روی صورت قرار بگیرد که با تنفس جمع و باز شود و جای نفوذی برای ورود هوا نداشته باشد. ماسک‌های N۹۵ هم حداکثر تا ۷۰ درصد موثر هستند و واقعا ۹۵ درصد بازدارندگی ندارند.

ایسکانیوز