زنی که دشمن اصلی نتانیاهو شد!

گالی بهاراو- میارا، دادستان کل اسرائیل، به عنوان آخرین فردی شناخته می شود که تلاش می کند از طریق قوانین اسرائیل، جلوی هرج و مرج و بی قانونی بایستد. البته معلوم نیست او بتواند قدرتش را تداوم ببخشد و ممکن است نتانیاهو با طغیان و سرکشی خود، آخرین مخالفش را سرنگون کند.

گالی بهاراو-میارا، دادستان کل اسرائیل، قرار است در اوایل فوریه، سومین سال حضورش در سمت دادستانی کل اسرائیل را جشن بگیرد. طبق قانون، مدت فعالیت او در دادستانی کل ۶ سال است و او نیمی از راه را طی کرده است. با این حال، در هفته‌ های اخیر، شک و تردیدهای زیادی در مورد اینکه آیا او واقعاً موفق خواهد شد که دوره ریاست خود را به پایان برساند یا نه، مطرح گردیده است.

جایگاه دادستان در اسرائیل

نقش دادستان کل در اسرائیل منحصر به فرد و بسیار متفاوت از سایر نظام های حکومتی است. به عنوان مثال، در ایالات متحده، دادستان کل مستقیماً توسط رئیس جمهور منصوب می شود و در صورت تایید سنا، مانند سایر اعضای کابینه، برای یک دوره چهار ساله فعالیت می کند. دادستان کل ایالات متحده ریاست وزارت دادگستری را هم بر عهده دارد و رئیس جمهور می تواند هر زمان که بخواهد او را برکنار کند.

در اسرائیل، مقام وزارت دادگستری غیر از دادستانی کل است. وزیر دادگستری عضو کابینه است. در دولت فعلی، این سمت توسط «یاریو لوین» اشغال شده است. او یک  صهیونیست افراطی است و تلاش می کند سیستم حکومتی فعلی را از بین ببرد. او از پیشگامان طرح «بازنگری قضایی» است که سال گذشته باعث یک بحران اجتماعی بی سابقه در اسرائیل شد.

سمت گالی بهاراو میارا دقیقاً مقابل لوین است. دادستانی کل یک مقام تخصصی و حقوقی است و نه یک موقعیت سیاسی. وزیر دادگستری هر شش سال یک بار نامزدی را برای پست دادستانی کل معرفی می کند و بعد از ۶ سال، مجددا یک وزیر دادگستری دیگر، نامزد بعدی را برای پست دادستانی معرفی می نماید. بهاراو میارا توسط گیدئون سار، وزیر دادگستری دولت ائتلافی به رهبری نفتالی بنت که یک مدت کوتاه در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۲ بر اسرائیل حکومت می کرد، انتخاب شد و به همین دلیل، با اپوزیسیون نتانیاهو هم فکر و مسلک است و با او تقابل جدی دارد.

بهاراو میارا برای تایید سمت خود، مانند همه دادستان های کل قبلی، باید از کمیته ویژه ای به ریاست یک قاضی بازنشستۀ دیوان عالی اسرائیل تاییدیه می گرفت. این کمیته که مستقل از دولت است، سوابق حرفه ای نامزد را بررسی می کند و انتصاب نهایی، تنها پس از تایید آن انجام می شود. دادستان کل پس از انتصاب، دارای یک مأموریت شش ساله خواهد شد که استقلال سیاسی و بی طرفی وی را تضمین می کند و او را در مقابل نفوذ دولت و ارکان سیاسی محافظت می نماید.

دادستان کل دو مسئولیت اصلی دارد. اولین مورد این است که مشاور حقوقی دولت باشد. دادستان کل و کارکنانش تصمیمات دولت را بررسی می کنند و زمانی که با مشکل قانونی مواجه می شوند زنگ خطر را به صدا در می آورند. هدف دادستانی در اولین مسئولیتش این است که به دولت کمک کند تا بعداً اقداماتش توسط دادگاه کل لغو نشود.

با وجود این مسئولیت، دادستان کل فعلی اسرائیل یعنی بهاراو میارا از نظر اکثر اعضای کابینه به دشمن شماره یک دولت اسرائیل تبدیل شده است و به نتانیاهو و دولتش کمک حقوقی نمی کند. علت این مساله این است که دولت فعلی اسرائیل هیچ علاقه ای به چهارچوب های قانونی ندارد و به همین دلیل، باید و نبایدهای دادستانی را نمی پسندد. این مساله باعث شده میان دادستانی و دولت نتانیاهو اختلاف عمیقی شکل بگیرد.

اما این تنها وظیفه دادستان کل نیست. او یک وظیفه دومی هم دارد: دادستان کل مسئول پرونده های قضایی اسرائیل است. همین نقش است که خانم بهاراو میارا را در نظر نتانیاهو و پیروانش تبدیل به یک شخصیت شیطانی کرده است. میارا از سلف خود، آویچای مندلبلیت، قضاوت دادگاه فساد نخست وزیر را به ارث برده است. به همین دلیل، او قدرت لغو اتهامات فساد، کلاهبرداری و خیانت در امانت نتانیاهو و پایان دادن به محاکمه وی را دارد اما اعلام کرده است که حاضر نیست به نفع نتانیاهو عمل کرده و قویا اصرار دارد که دادگاه نتانیاهو برگزار شود.

نتانیاهو و میارا دو لبه تیغ

نتانیاهو تمام ترفندهای ممکن را برای به تأخیر انداختن دادگاه و روز شهادتش به کار گرفت اما بهاراو-میارا از تسلیم شدن خودداری کرد و از تیم دادستانی که رسیدگی به پرونده های نتانیاهو را برعهده دارند، خواست که محکم بر سر اصول خود بایستند. در اوایل ماه جاری، سه قاضی با او موافقت کردند و اعلام کردند که نتانیاهو به زودی در دادگاه حاضر خواهد شد.

امتناع بهاراو- میارا از خم کردن زانوی خود در مقابل نتانیاهو و اصرار او بر دفاع از قوانین اسرائیل، در مواجهه با زیاده‌روی‌های دولت، منجر به شکافی آشکار در دولت نتانیاهو در دو سال گذشته شده است. خبرها گویای این است که نتانیاهو تلاش دارد که میارا را عزل کرده و به دوره خدمت او پایان دهد.

ایتامار بن گویر، سیاستمدار راست افراطی و وزیر امنیت اسرائیل، از وزیر دادگستری، لوین خواسته تا هر چه سریعتر میارا را برکنار کند. این اتفاق تنها چند روز پس از آن رخ داد که بهاراو میارا در نامه ای رسمی به نتانیاهو هشدار داد که وزیر امنیت ملی دائماً قانون را زیر پا می گذارد.

حتی اگر نتانیاهو و وزرایش بخواهند بهاراو میارا را برکنار کنند، باید دانست که روند کار به این سادگی ها نیست. همانطور که انتصاب دادستان کل باید توسط یک کمیته ویژه و غیرحزبی تایید شود، تصمیم دولت برای برکناری دادستان کل نیز باید توسط یک کمیته ویژه و غیرحزبی تایید شود. برای خلاص شدن از شر دشمن خود، نتانیاهو و متحدانش باید کمیسیونی را که نامزدی میارا را تایید کرده است متقاعد کنند که بهاراو-میارا در کار خود شکست خورده و به وظایفش عمل نکرده و به همین دلیل، باید فوراً از سمت خود برکنار شود.

خبر فوری