حرکت از سیاست‌ حمایتی خانواده به سمت سیاست‌ خانواده محوری

مریم اردبیلی، مدیرکل امور زنان و خانواده شهرداری تهران در نشست علمی مدیریت شهری در الگوی حکمرانی تمدنی حوزه زنان و خانواده «شهر خانواده محور» اظهار کرد: از چند منظر نسبت صحیح، گام دومی و تحولی در نسبت خانواده، شهر، مدیریت شهری و حکمرانی شهری برای آینده تمدنی به شدت لازم است.

وی با اشاره به اینکه در ۴۰ سال گذشته و در همه دوره‌ها تلاش بر این بوده که به‌عنوان حکمران، نهاد «خانواده» را مستحکم کرده، تقویت کنیم و برای تشکیل آن شرایط آسانی ایجاد کنیم، تاکید کرد: با این وجود این نگاه صرفاً حمایتی و از بالا به پایین خانواده را آنچنان که باید و شاید، تحکیم و تقویت نکرده است.

وی خاطر نشان کرد: ما باید به دنبال آن باشیم که چگونه می‌شود به جای نگاه بالا به پایین و سیاست‌های تشویقی، حمایتی و همچنین ترویجی، به سمت گشودن فضایی در شهر و جامعه برای خانواده، تنفس آن و برای حرکت، عاملیت یافتن در فضای اجتماعی جدید و اثرگذاری مؤثر در محیط زندگی پیرامونی آن، گام‌هایی برداریم.

اردبیلی ادامه داد: ما باید به دنبال آن باشیم که انرژی عاملیت خانواده در محیط بیرونی و یا حتی در درون خود، چه اثری بر قدرت، اعتبار و انسجام درونی او خواهد گذاشت و چقدر می‌تواند به این مهم، غنا ببخشد.

مشاور شهردار تهران در امور زنان و خانواده با تاکید بر موضوع حرکت از سیاست‌های حمایتی از خانواده به سمت سیاست‌های خانواده محوری خاطرنشان کرد: این موضوع مهم در عرصه قانونگذاری و سیاست‌گذاری نیازمند گشایش‌های جدیدی بوده که البته در برنامه توسعه هفتم به آن اشاراتی شده است.

وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری بر موضوع خانواده نیز اظهار کرد: به نظر می‌رسد که برای آینده خانواده و برای اینکه در نگاه گام دوم، نگاه فرهنگی و آینده‌ای ما، «خانواده» قدرت و عاملیت بیش از پیش پیدا کند و از نگاه صرفاً خانواده سنتی خارج شود، نیازمند بازتعریف خانواده، نقش زنانه، و نقش مردانه و نقش هستیم؛ یعنی نوعی عاملیت جدید در خانواده با بازتولید عاملیت زنانه و مردانه باید تعریف شود که قطعاً برای آینده زنان، گشودن چنین فرصت‌هایی، فوق‌ فوق‌العاده است.

اردبیلی افزود: در گذشته یک نگاه کلیشه‌ای تصوری را ایجاد کرده که در خانواده سنتی، نقش زن فقط تعریف خاصی داشته و آن نگاه متحجرانه، نقش منفعلانه‌ای برای زن در نظر گرفته و زن را فرودست تعریف کرده است، در حالی که دقیقاً در تعریف خانواده عامل و عاملیت خانواده در شهر و جامعه، نقش محوری زن و مادر برای خلق این کنش مؤثر و شکل‌دهی به این انسجام برای قدرت بخشی، حتماً فوق‌العاده خواهد بود.

وی با اشاره به نقش زن در آینده تمدنی هم تصریح کرد: الگوی سوم برای آینده خانواده که همه دنبال آن هستیم در واقع زنانی هستند که خانواده برای آنها فضایی ایجاد کرده که کنش‌های اجتماعی آنها با کنش‌های داخلی خانواده و یا نقش مادری آنها با نقش‌های اجتماعی‌شان متضاد نیست، بلکه لازم و ملزوم همدیگر و هم‌افزا هستند. بازتعریف این نقش کمک می‌کند که اولین محل بروز و ظهور زنان کنشگر و گام نخست کنشگری اجتماعی، در خانواده خلق شود.

مدیرکل امور زنان و خانواده شهرداری تهران همچنین با بیان اینکه در حکمرانی و مدیریت شهری بسیاری از اقدامات در طول ادوار، مختلف، وضعیت کلانشهرها را شبیه کلاف سردرگم کرده است گفت: با تشکیل شبکه خانواده‌های شهر، تقویت آنها، هزینه کردن و البته بها دادن به ایده‌هایشان می‌توان شرایط افراد و محلات را بهبود بخشید و با همکاری خانواده‌ها راه حل‌هایی برای برون رفت از بن بست‌ها و مسائلی که اولویت‌های خانواده‌ها هستند را طراحی و اجرا کرد.

اردبیلی افزود: معتقدم که در این داستان برای آینده تمدنی و خانواده و شهری و زنان، اگر می‌خواهیم به سمت حکمرانی تمدنی و به سمت گام دومی که نورانی‌تر، امیدبخش تر، پر برکت تر و مشارکتی‌تر و زنده‌تر است حرکت کنیم، چاره‌ای به غیر از بازتعریف نسبت زن، خانواده و شهر در فضای آینده نداریم.

وی تصریح کرد: امید داریم که با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی، ظرفیت‌های قانونی در زمینه‌های سیاست گذاری و ایجاد اتمسفر و فرهنگ گشودگی در حکمرانی کشور و من جمله در شهرها را ایجاد کنیم.

نشست علمی مدیریت شهری در الگوی حکمرانی تمدنی حوزه زنان و خانواده «شهر خانواده محور» از مجموعه رویدادهای طراحی الگوی حکمرانی تمدنی در حوزه زنان و خانواده با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی و در محورهای «شهر خانواده محور و شکل‌گیری و تقویت حکمرانی تمدنی»، «نقش زنان در گسترش خانواده محوری در حکمرانی تمدنی»، «حکمرانی تمدنی خانواده محور، الزامات و چالش‌ها» و «بررسی فرآیندهای جلب مشارکت شهروندان در اجرای سیاست‌های حکمرانی تمدنی خانواده محور» در خانه شعر و ادبیات باغ کتاب تهران برگزار شد. در این نشست، استادان، صاحبنظران و کارشناسان در محورهای یاد شده به سخنرانی پرداختند.

همشهری