ساخت اولین مدرسه دخترانه‌ی مشهد توسط شاهزاده بانو

بانو فروغ السلطنه، دختر دوم قهرمان میرزا از مادری محترم، اصیل و « ازغندی» معروف به «بی بی جان» در سال۱۲۶۰ خورشیدی در «ازغند» به دنیا آمد. ایشان نبیرۀ فتحعلی شاه از طرف پسرِ هفتمش محمد حسن میرزا شجاع السلطنه است. بانو فروغ تا هفده سالگی در دامان مادر و طبیعت زیبای ازغند پرورش یافت. ایشان مثل همه مردم آنزمان سالی یکبار با خانواده اش برای زیارت رهسپارمشهدمقدس می‌گردید.

درمشهد هم مهمان والی مشهد که ازشازده ها بود می‌شدند و با خانواده والی برای زیارت به حرم حضرت امام رضا که یکی از رواق های آن زمان مخصوص والی و مهمان ها بود وارد می‌شدند. در یکی از همین سفرهای زیارتی به مشهد که با خواهرش بانو آمده بودند، برای زیارت به حرم به رواق مخصوص رفته بودند از آن طرف مادر علی اکبر ایوانف از روسیه تزار روس که پسرش رئیس تلگراف خانه آن زمان مشهد و در حد وزارت بود برای پسرش که مجرد بود، بدنبال همسر می‌گشت ، یکدفعه چشمش به دو دختر چشم مشکی بلند بالا ازغندی در این مکان مقدس می‌افتد ، که آن را به فال نیک گرفته و از دو دختر طالب فروغ می شود و خلاصه با رفت و آمدها و رضایت بزرگان عروسی انجام و دختر زیبای ازغندی ما به مشهد منتقل و عروس بزرگ زاده روس می‌شود.

کارهای فرهنگی

فروغ که بعد از عروسی به فروغ السلطنه مشهور می‌شود. وارد کارهای فرهنگی شده و آثار پرباری ازخودش بجا می‌گذارد. با فروپاشی حکومت تزاری و مرگ ایوانف، سفارت روس از ایشان درخواست کرد تا با ادامه تابعیت روسیه با شرایط عالی به روسیه منتقل شود ولی ایشان نپذیرفته و خود با تلاش و سختی فراوان  فرزندانش را بزرگ می‌کند. او برای تأمین مخارج زندگی، هزینۀ بچه ها و خدمه به دنبال درآمدی پایدار و باشرافت می‌گشت.

سرانجام با مشورت و کمک برادر زاده اش (ناتنی) به نام شاهزاده «مرتضی میرزا قهرمان» که صاحب روزنامه ای معتبر به نام «توس» یا «خورشید» بود، اولین مدرسۀ دخترانه را در مشهد به نام «فروغ» را در سال ۱۲۹۳ خورشیدی دایر نمود که هنوز این مدرسه باهمین نام در خیابان گنبد سبز مشهد فعال است. البته برای راه اندازی این کانون فرهنگی در آن زمان با کارشکنی های فراوان متحجرین روبرو شد.

ولی از پای ننشست و حتی خواهرش «بانو» را کمک نمود تا دومین مدرسه دخترانه را به نام «بانوان» دایر نماید. سپس دبیرستان «فروغ» و کتابخانۀ «فروغ» را تأسیس نمود. سرانجام ایشان در ۱۹ آذر ۱۳۳۵ طی جشنی پس از ۴۲ سال خدمت فرهنگی و با دریافت لقب «مادر فرهنگ خراسان» بازنشسته شد .

از خدمات ارزندۀ دیگر ایشان کمک به تأسیس «جمعیت شیر و خورشید خراسان» و سازمان دهی «دارالایتام آستانۀ رضوی» می باشد.