نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
یک پژوهشگر حوزه زن و خانواده با انتقاد از تبلیغات حجاب استایل‌ها در پیاده‌روی اربعین، می‌گوید: « فلسفه اربعین درک رنج‌ها و سختی‌هایی است که حضرت زینب (س) و بانوان همراهشان در این مسیر تحمل کردند. اما حجاب استایل‌ها در تبلیغات خود به جای تأکید بر جنبه‌های معنوی این مراسم، بر راحتی و آسایش داشتن در این سفر تمرکز می‌کنند و فلسفه اصلی اربعین را نادیده می‌گیرند.»
در سال‌های گذشته، تمایل به استایل‌های حرفه‌ای و فشن در بین اقشار مذهبی و محجبه افزایش یافته است. اکنون می‌بینیم که بانوان مذهبی علاوه بر رعایت حجاب و پوشیدگی لباس، به دنبال ست کردن و هماهنگ کردن لباس‌های خود هستند و گاهی اوقات این تمایل مرزهای آراستگی را در می‌نوردد و شکلی افراطی و به دور از فلسفه حجاب به خود می‌گیرد.
اگر بخواهیم این روند را ریشه‌یابی کنیم، به جریانی به نام بلاگرهای حجاب یا حجاب استایل‌ها می‌رسیم. این جریان باعث شده تا برخی از بانوان محجبه از فلسفه اصلی حجاب فاصله بگیرند. بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد که این ماجرا صرفا ترویج یک مد جدید نیست و برنامه‌ریزی شده‌تر از آن چیزی است که ما تصور می‌کنیم. چنانچه دکتر نیره آزادی، پژوهشگر حوزه زن و خانواده می‌گوید:«حجاب استایل‌ها و بلاگرهای حجاب، علاوه بر برنامه‌ریزی برای تغییر و استحاله حجاب قشر مذهبی، اهداف سیاسی خاصی را نیز دنبال می‌کنند.»
تحول صنعت مد با ظهور حجاب استایل‌ها
آزادی در مورد نحوه شکل‌گیری حجاب استایل‌ها اظهار می‌کند: «بلاگرهای محجبه در ابتدا با هدف جذب زنان به حجاب و ترویج فرهنگ عفاف در شبکه‌های اجتماعی شروع به فعالیت کردند. این حرکت در آغاز به عنوان یک اقدام فرهنگی مثبت تلقی می‌شد، اما با گذشت زمان سود زیادی که مزون‌ها و طراحان صنعت مد از این راه به دست می‌آوردند، باعث شد که این جریان از هدف اصلی‌اش فاصله بگیرد.»
او ادامه می‌دهد: «حجاب استایل‌ها اغلب به دنبال جذب فالوور و کسب درآمد بودند و به تدریج پوشش خود را با مدل‌های مختلف به نمایش می‌گذاشتند. این روند باعث شد که به جای ترویج حجاب، یک تغییر در ماهیت آن ایجاد شود. بسیاری از زنان مذهبی که قبلاً چادر می‌پوشیدند، به تدریج چادر را کنار گذاشته و به لباس‌های مدرن‌تر و راحت‌تری مانند عبا روی آوردند. این تغییرات نیاز به هماهنگی بیشتر در انتخاب کفش، کیف و روسری نیاز داشت و در نتیجه، معنویت و فلسفه اصلی حجاب به تدریج ماهیت داد. در واقع به جای اینکه حجاب گسترش پیدا کند، مفهوم اصلی آن تحت تأثیر قرار گرفت و تغییر کرد.»
ظهور پدیده جدید؛ «آرایش مذهبی» در کنار حجاب استایل‌ها
آزادی با اشاره به اینکه در کنار پدیده حجاب استایل، شاهد ظهور یک روند جدیدی به نام «آرایش مذهبی» نیز بوده‌ایم، می‌گوید: «در این روند، زنانی که عبا می‌پوشیدند، همزمان از آرایش‌های خاصی استفاده می‌کردند که به عنوان «آرایش مذهبی» شناخته می‌شد. این روند به تدریج منجر به رواج کاشت مژه و ناخن و دیگر اقدامات زیبایی شد. این روند سبب شد که یک نوع کلاه شرعی برای توجیه حجاب بدون چادر در بین برخی افراد مذهبی شکل بگیرد.»
او اضافه می‌کند: «متأسفانه، این وضعیت منجر به عادی‌سازی پوشش‌های بدون چادر در بین بخشی از قشر مذهبی شد و در یک روند تدریجی برخی از ارزش‌های اصلی حجاب تحت تأثیر قرار گرفتند و کم اهمیت شدند.»
خطرات عادی‌سازی حجاب بدون چادر و تاثیرات منفی آن بر نسل جوان
آزادی به یک اتفاق نگران‌کننده در جریان «حجاب استایل» و «آرایش مذهبی» اشاره می‌کند و می‌گوید: «این وضعیت به تدریج برخی مسائل را که از نظر شرعی حرام هستند و در عرف جامعه هنوز قبیح محسوب می‌شوند، مانند کاشت ناخن و آرایش غلیظ را که برای زنان زینت محسوب می‌شوند، عادی‌سازی می‌کند.»
وی اضافه می‌کند: «این وضعیت برای والدین افراد جوان، به ویژه دهه هشتادی‌هایی که در خانواده‌های مذهبی تربیت شده‌اند، نگران کننده است. دخترانی که والدین مقید دارند، با این وجود به راحتی تحت تأثیر برخی از بلاگرها قرار می‌گیرند و برخلاف اعتقادات خانواده خود اعتقادی به پوشیدن چادر ندارند. این تغییرات پوششی که در جامعه مشاهده می‌کنیم، می‌تواند منجر به تغییرات اساسی در اعتقادات و کنار گذاشتن حجاب از سوی این نسل شود. این مسأله باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد تا از تغییرات نامطلوب در آینده پیشگیری کنیم.»
تأثیر تبلیغات بلاگرها بر تغییر پوشش در پیاده‌روی اربعین
آزادی اشاره می‌کند که پیاده‌روی اربعین، به عنوان یک تجمع بزرگ مذهبی، تاریخی، دینی و سیاسی و یک نقطه عطف جهانی تحت تأثیر تبلیغات بلاگرهای حجاب استایل قرار گرفته است. او تشریح می‌کند: «در جریان این تبلیغات، زنان محجبه تشویق می‌شوند که به جای پوشیدن چادر، از عبا استفاده کنند. این تبلیغات به بهانه گرمای شدید پیاده‌روی اربعین و راحتی بیشتر، به مردم توصیه می‌کند که عبا را انتخاب کنند تا بتوانند به راحتی راه بروند.»
این کارشناس مذهبی ادامه می‌دهد: «این توصیه‌ها نشان می‌دهد که فلسفه اصلی اربعین مورد غفلت قرار گرفته است. فلسفه اربعین این است که ما رنج‌ها و سختی‌هایی که حضرت زینب (س) و زنان همراهشان در این مسیر تحمل کردند را درک کنیم، با این حال تبلیغات حجاب استایل‌ها به جای تأکید بر جنبه‌های معنوی این مراسم، بیشتر بر آسایش و راحتی تاکید دارد و فلسفه اصلی اربعین نادیده گرفته می‌شود.»
خطر برنامه‌ریزی بلاگرها برای جایگزینی عبا به جای چادر در پیاده‌روی اربعین
آزادی بیان می‌کند: «حجاب استایل‌ها برای پیاده‌روی اربعین برنامه‌ریزی ویژه‌ای انجام داده‌اند و تلاش می‌کنند تا بانوانی که تصمیم دارند در این مراسم شرکت کنند را تشویق به استفاده از عبا کنند. این در حالی است که چادر به عنوان یک پوشش ملی خاص زنان ایرانی شناخته می‌شود. با این وجود، در حماسه اربعین، افرادی از کشورهای مختلف حضور دارند و به دقت پوشش و رفتار زائران ایرانی، به ویژه زنان را تحلیل می‌کنند.»
عضو انجمن سواد رسانه ایران ادامه می‌دهد: «این تحلیل و رصد می‌تواند تأثیرات جدی داشته باشد و ممکن است منجر به تغییرات اجتماعی و سیاسی در کشور ما شود. از همین رو، چگونگی حضور و پوشش زائران ایرانی در این مراسم اهمیت زیادی دارد. حجاب استایل‌ها آگاهانه یا ناآگاهانه تلاش می‌کنند تا پوشش‌های راحت‌تر را جایگزین چادر کنند که این تغییرات می‌تواند باعث تضعیف هویت دینی و فرهنگی بانوان ایرانی شود.»
آسیب‌های تجاری‌سازی پوشش مذهبی
به گفته آزادی، ما در مورد مسائل مذهبی، به خصوص حماسه بزرگ پیاده‌روی اربعین که توجه رسانه‌ها و افراد مختلف از سراسر دنیا به آن جلب شده است، باید بسیار حساس باشیم. او می‌گوید: «به دلیل اهمیت این مراسم و اتحاد عمیقی که بین همه عاشقان امام حسین (ع) از کشورهای مختلف وجود دارد، شاهد بایکوت خبری درباره این رویداد هستیم. متأسفانه، بلاگرهای حجاب به جای توجه به معنا و عمق مذهبی پوشش، آن را تبدیل به ابزار تجاری کرده‌اند و تنها بر جنبه‌های ظاهری آن تمرکز می‌کنند.»
این پژوهشگر حوزه زن و خانواده ادامه می‌دهد: «این وضعیت مشابه با تغییراتی که صنعت مدلینگ در غرب برای زنان به وجود آورد، اکنون در حال آسیب رساندن به آیین‌های مذهبی ما مانند پیاده‌روی اربعین است. به جای احترام به جنبه‌های معنوی این مراسم، توجه به جنبه‌های تجاری آن آسیب‌های جدی به ارزش‌های مذهبی ما وارد می‌کند.»
ضرورت پیروی از الگوهای اصیل حجاب
آزادی استفاده از مانتو عبایی به جای چادر در ایام اربعین را در تضاد با مبانی دینی ما می‌داند و معتقد است افرادی که حجاب استایل‌ها را الگوی خود می‌دانند، باید به این موضوع توجه کنند که حجاب از زنان بزرگ خاندان اهل بیت الگو گرفته می‌شود. حضرت زینب (س) و دیگر بانوان کاروان اسرا در دوران اسارت با وجود تمامی مصیبت‌ها و سختی‌ها، حجاب و پوشش خود را به نحو احسن حفظ کردند. حتی زمانی که با تشنگی و گرسنگی مواجه بودند، تنها درخواست‌شان از مردم ملزومات حجاب مانند چادر و روسری بود و غذا و آب را نپذیرفتند.»
این کارشناس مذهبی تأکید می کند: «حضرت زینب (س) با وجود سن بالا و شرایط طاقت فرسا، حتی در مجلس ابن زیاد، برای حفظ حجاب صورتشان را با آستین پوشاندند. این نشان می‌دهد که اهل بیت (ع) تلاش می‌کردند حجاب خود را هرچه بیشتر حفظ کنند.»
نمایش پیام حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) از طریق حجاب کامل
آزادی در رابطه با ویژگی های پوشش مناسب برای ایام اربعین می‌گوید: « پوشش مناسب برای پیاده‌روی اربعین باید پیام و محتوای این مراسم را به افرادی که تصاویر این گردهمایی را مشاهده می‌کنند، منتقل کند. این پوشش که باید کامل و با توجه به اصول حجاب باشد، به خصوص در نمایش رسالت حضرت زینب (س) اهمیت دارد. یک بانوی مسلمان با حفظ حجاب کامل خود می‌تواند پیام حضرت زینب (س) را در این مسیر نشان دهد. بانوان ایرانی و مسلمان با حجاب چادر نشان داده‌اند که می‌توانند حتی در سخت‌ترین شرایط با همین پوشش، کارهای بزرگی انجام دهند. بنابراین، ویژگی اصلی این پوشش باید نشان دادن پیام اصلی حضرت زینب (س) و نمایش آن به عنوان یک زائر در سفر اربعین باشد.»
راهکارهای مقابله با تبلیغات گمراه‌کننده حجاب استایل‌ها
این پژوهشگر حوزه زن و خانواده اولین اقدام برای مقابله با تبلیغات حجاب استایل‌ها را تبیین فلسفه پیاده‌روی اربعین می‌داند و می‌گوید: « هر زن ایرانی که در این حماسه شرکت می‌کند، باید پیام بانوان کربلا را منتقل کند. یکی از مهم‌ترین پیام‌ها، حجاب بانوان اهل بیت (ع) است و ما باید به خصوص در برابر کسانی که تلاش می‌کنند چادر را از سر زنان مسلمان بردارند، به آنها بفهمانیم که این تبلیغات آثار سوئی دارد و به دنبال ایجاد روحیه مصرف‌گرایی در زنان مسلمان است. تبیین این فلسفه برای مردم، به خصوص برای زنان، کمک می‌کند تا با این تبلیغات مقابله کنیم.»
ایرنا
گفتگوی جهانبانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیاده‌روی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سخت‌ترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب می‌دانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت