کمبود پزشکان متخصص اورولوژی زن و متخصصان زنان و زایمان در کشور

تب تند کمبود متخصص زنان و تعلل وزارت بهداشت

با گذشت ۲۰سال از ابلاغ قانون انطباق خدمات پزشکی، همچنان کشور با کمبود پزشکان متخصص اورولوژی زن و متخصصان زنان و زایمان روبه‌رو است. این مهم باعث شده است حق قانونی بانوان کشور به واسطه تعلل وزارت بهداشت پایمال شود.

ماه گذشته با انتشار خبری مبنی بر عدم‌پذیرش مادران باردار در بیمارستان تأمین اجتماعی یاسوج، بار دیگر نگاه‌ها به سمت کمبود متخصص زنان و زایمان در کشور جلب شد. پس از آن دکتر آزادی، رئیس بیمارستان شهدای گمنام یاسوج، در پاسخ به رسانه‌های محلی علت این مشکل را کمبود سه ماهه متخصص زنان و زایمان در این بیمارستان دانست. وی با اشاره به اینکه بیماران اورژانسی پس از پذیرش به بیمارستان امام سجاد (ع) این شهر اعزام می‌شوند، گفت: «یک‌چیز معمول است که گاهی پزشک نباشد. نه تنها در استان بلکه در کل دنیا ممکن است گاهی یک بخش پزشک نداشته باشد.» این اظهارات در حالی ایراد می‌شود که بیشتر مراجعان این بیمارستان را خانواده کارگران و اقشار زحمتکش جامعه تشکیل می‌دهند. در واقع کمبود پزشک متخصص زنان در این بیمارستان جز رنج بیشتر برای مادران یاسوجی نتیجه دیگری در پی ندارد.

هر ۷ هزار مادر، یک متخصص زنان

سال‌هاست کارشناسان در مورد بروز بحران جمعیتی در کشور هشدار می‌دهند. در کنار عوامل مختلفی همچون سطح پایین رفاه اجتماعی و وضعیت نابسامان اقتصادی، وجود بیش از ۳ میلیون زوج نابارور در کشور یکی از موانع اصلی افزایش جمعیت است. در قانون جوانی جمعیت نیز ۶۰‌درصد احکام مربوط به حوزه سلامت است. در این میان متخصصان زنان و زایمان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند چراکه این متخصصان، علاوه بر مراقبت‌های بارداری و زایمان، درمان بیماری‌های دستگاه تولید مثل زنان را نیز بر عهده دارند.
بر اساس آمار‌های سازمان نظام پزشکی، در حال حاضر حدود ۶ هزارو ۱۰۰ متخصص و فوق‌تخصص زنان در کشور فعالیت دارند. این به معنای آن است که به ازای هر ۷ هزار زن ایرانی، فقط یک متخصص زنان وجود دارد. نگاهی به نقشه توزیع این متخصصان در کشور نشان‌دهنده دسترسی پایین تعداد زیادی از شهرستان‌های کشور به پزشک متخصص زنان است. به عبارت دیگر حدود ۹۱شهرستان، پزشک متخصص زنان ندارند.

سرانه متخصص اورولوژی، یک‌سوم اروپا

متخصصان رشته اورولوژی در زمینه درمان بیماری‌های دستگاه ادراری و کلیه در مردان و زنان فعالیت دارند. طبق اعلام سازمان نظام پزشکی، در حال حاضر حدود هزارو ۱۰۰ متخصص اورولوژی در کشور وجود دارد. سرانه پزشکان متخصص اورولوژی در ایران به یک‌سوم کشور‌های اروپایی رسیده است. این وضعیت باعث شده است ۲۳۸شهرستان کشور از داشتن متخصص اورولوژی محروم بمانند.
این رشته تخصصی نقش مهمی در پیشگیری از ناباروری زنان دارد. به گفته محققان، عفونت‌های ادراری در زنان، همزمان با مجاری ادراری، دهانه رحم را نیز می‌تواند درگیر کند. از طرفی در صورت درگیر شدن مادر با این عفونت‌ها انگیزه و احتمال بارداری سالم و کم‌خطر نیز کاهش می‌یابد.

محرومیت، سهم زنان شد

در دهه۷۰ یکی از مسائلی که توجه‌ها را به خود جلب کرد، قانونی موسوم به قانون انطباق بود. بر اساس این قانون دولت موظف می‌شد زمینه را برای تأمین پزشک هم‌جنس فراهم کند، به همین واسطه امکانی فراهم می‌شد تا دیگر بانوان مجبور نباشند برای درمان فقط به پزشک مرد مراجعه کنند.
تا به حال اقدامات مفیدی در این زمینه صورت گرفته است، اما همچنان در رشته‌ای مانند اورولوژی که ملاحظات خاص خود را دارد، کشور با کمبود پزشک متخصص زن روبه‌رو است. این مسئله باعث شده است با وجود گذشت ۲۰سال از تصویب قانون انطباق، همچنان بانوان کشور با نبود پزشک اورولوژی هم‌جنس دست و پنجه نرم کنند.

افزایش ظرفیت قطره‌چکانی

سال جاری در دفترچه انتخاب رشته آزمون تخصص، فقط ۵‌درصد به ظرفیت پذیرش رشته اورولوژی افزوده شده است. رشته زنان و زایمان نیز وضعیت مشابهی دارد. برای ظرفیت پذیرش این رشته در سال جاری، فقط ۶‌درصد افزایش در نظر گرفته شده است. این در حالی است که پیش از این وزیر بهداشت وعده افزایش ۲۵‌درصدی را برای دوره دستیاری تخصص داده بود. پس از این ماجرا، سردرگمی وزارت بهداشت در افزایش ظرفیت دوره تخصص پزشکی با انتقادات گسترده کارشناسان روبه‌رو شد.
سرانجام در روز‌های اخیر وزارت بهداشت صدای منتقدان را شنید. در همین زمینه دکتر باقری‌فرد، معاون آموزشی وزارت بهداشت با تغییر رویکرد خود در این زمینه گفت: «امسال علاوه بر ۳۰۰ظرفیت اضافه‌شده برای پذیرش دانشجوی پزشکی در مقطع تخصص، هزار نفر دیگر نیز در مرحله تکمیل ظرفیت، پذیرش خواهند شد.»

برنامه‌ای که نیست

با وجود عقب‌نشینی وزارت بهداشت در زمینه افزایش ظرفیت دستیاران تخصص پزشکی، بی‌برنامگی این وزارتخانه باعث تداوم کمبود پزشک متخصص شده است. این در حالی است که طبق تبصره دوم مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی عمومی، وزارت بهداشت موظف شده است طی دو ماه پس از ابلاغ این مصوبه، طرحی برای افزایش ظرفیت دوره تخصص پزشکی ارائه دهد. امروز، اما با گذشت ۱۵ماه از این موعد، این وزارتخانه نتوانسته طرح مناسبی در این زمینه به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تحویل دهد.
این تعلل بی‌معنای وزارت بهداشت باعث شده است هر روزه بانوان کشور به علت کمبود پزشک متخصص اورولوژی زن، به ناچار به پزشکان مرد مراجعه کنند.

روزنامه جوان