کلاهبرداری در کانال‌های صیغه‌یابی

این روزها، کاربران فضای مجازی در معرض گروه‌هایی با عناوینی همچون «صیغه‌یابی»، «ازدواج موقت» و «همسریابی» قرار می‌گیرند. این گروه‌ها که به وفور در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند، سعی در جلب اعتماد مخاطبان خود دارند. با این حال، بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که بسیاری از این کانال‌ها فاقد مجوز قانونی بوده و در حقیقت اهدافی چون کلاهبرداری، اخاذی و حتی انتشار اطلاعات شخصی کاربران را دنبال می‌کنند.

پویشی با عنوان «فعالیت غیرقانونی سایت‌ها و کانال‌های همسریابی و صیغه‌یابی و لزوم فیلتر کردن آن‌ها» در فضای مجازی راه‌اندازی شده است که تاکنون بیش از ۲۰۰ نفر از فعالان جامعه خواستار پیگیری جدی آن شده‌اند. این پویش بر لزوم مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی این کانال‌ها و شفاف‌سازی در خصوص خطرات آن‌ها تأکید دارد.

در یکی از اقدامات تحقیقاتی، یک کاربر مرد با ارسال پیام به تعدادی از این کانال‌ها، فرآیند کلاهبرداری را از نزدیک بررسی کرده است. نکته نگران‌کننده این است که حتی اگر فردی هیچ‌گاه عضو این گروه‌ها نباشد، ممکن است اطلاعات شخصی یا تصاویر وی بدون اطلاع در این کانال‌ها منتشر شده باشد.

در بررسی‌های انجام شده، مشخص گردید که اکثر افرادی که در این گروه‌ها به عنوان گزینه‌های ازدواج موقت معرفی شده‌اند، اطلاعات مشابه و تکراری دارند. این کانال‌ها پس از درخواست برای پرداخت مبلغی به عنوان حق معرفی یا مشاوره (بین ۱۵۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان)، به کاربران وعده برقراری ارتباط با فردی از جنس مخالف را می‌دهند. پس از واریز وجه، از کاربر خواسته می‌شود که منتظر هماهنگی برای ملاقات با فرد معرفی‌شده باشد.

در یکی از این موارد، یکی از کانال‌ها به منظور جلب اعتماد بیشتر، تصویری از پروانه کسب و کار مجازی مربوط به ستاد ساماندهی کشوری ارسال کرد. اما با کمی دقت، مشخص شد که این مجوز جعلی بوده و اطلاعات آن دستکاری شده است. همچنین، برخی از عکس‌هایی که در این کانال‌ها به عنوان تصویر افراد معرفی‌شده به اشتراک گذاشته می‌شد، در واقع تصاویر کاربران اینستاگرام بودند که بدون اطلاع و رضایت آن‌ها در این گروه‌ها استفاده می‌شد.

این کانال‌ها همچنین از کاربران می‌خواهند که اطلاعات شخصی خود را ارسال کنند تا بتوانند به مرحله بعدی فرآیند برسند. در این مرحله، کاربران به اکانت‌های جعلی معرفی می‌شوند که درخواست می‌کنند عکس، نام و سایر اطلاعات فرد را دریافت کنند. بسیاری از این اطلاعات به منظور کلاهبرداری یا سوءاستفاده‌های دیگر جمع‌آوری می‌شود.

در نهایت، برای ادامه فرآیند، کاربران از سوی این کانال‌ها به پرداخت مبلغی به عنوان «حق مشاوره» یا «حق معرفی» ترغیب می‌شوند. مبالغ از ۵ میلیون تومان در هفته تا ۳۰ میلیون تومان در ماه متغیر است. اما پس از واریز وجه، کاربران معمولاً هیچ‌گونه پاسخی از سوی مسئولان این کانال‌ها دریافت نمی‌کنند و حتی حساب کاربری آن‌ها مسدود می‌شود.

گفت‌وگو با برخی از قربانیان نشان می‌دهد که پس از پرداخت وجه، هیچ‌گونه ارتباطی برقرار نشده و اطلاعات شخصی آن‌ها در معرض تهدید قرار گرفته است. برخی از این افراد حتی تهدید شده‌اند که اگر به پیگیری این موضوع بپردازند، اطلاعاتشان منتشر خواهد شد.

با توجه به این مسائل، لازم است که مقامات قضائی و انتظامی با قاطعیت وارد عمل شوند و این کانال‌ها را فیلتر کنند و گردانندگان این شبکه‌های کلاهبرداری صیغه‌یابی را شناسایی و مجازات نمایند.

 فارس من