چرخه راکد صنایع دستی، بحرانی برای زنان خوزستانی

خوزستان با برخورداری از ذخایر ارزشمند صنایع‌دستی می‌توانست بخشی از بحران بیکاری و کمبود فرصت‌های شغلی را سامان دهد، اما به گفته فعالان این حوزه، سال‌هاست متولیان امر به برگزاری نمایشگاه‌های موسمی بسنده کرده‌اند؛ موضوعی که جای صنعتگر را با دستفروش عوض کرده و چرخه تولید، آموزش، بازاریابی و نوآوری را از حرکت بازداشته است.

بیش از ۷۰ درصد فعالان صنایع‌دستی استان را زنان تشکیل می‌دهند، زنانی که برای بسیاری از آنان این هنر تنها میراث فرهنگی نیست بلکه منبع اصلی معاش به شمار می‌رود. با این حال، نه بیمه تأمین اجتماعی به عنوان حداقل حمایت فراهم شده و نه سازوکاری برای بازاریابی و فروش محصولاتشان شکل گرفته است.

منتقدان می‌گویند طی دو دهه اخیر درک درستی از این واقعیت وجود نداشته که هنرمند یا صنعتگر الزاما نباید خود بازاریاب و فروشنده باشد. غفلت از این موضوع موجب گمنامی بسیاری از هنرهای بومی استان شده است؛ از جمله فرش عربی خوزستان که تنها با پیگیری‌های شخصی علاقه‌مندان در سال‌های ۹۶ و ۹۷ با طرح «ام البنات» در تهران ثبت شد و در نمایشگاهی در اقدسیه معرفی گردید، اما هیچ حمایتی از سوی معاونت صنایع‌دستی وقت دریافت نکرد.

به باور کارشناسان، موقعیت استراتژیک خوزستان به عنوان پل ارتباطی با کشورهای عربی و بازار پررونق منطقه‌ای می‌تواند زمینه‌ای مناسب برای ارزآوری از طریق صادرات صنایع‌دستی فراهم کند. با این حال، نبود برنامه‌ریزی منسجم، مانع تحقق این ظرفیت‌ها شده است.

مسئولان عمارت فرهنگ و هنر بیت‌هوزا نیز اعلام کرده‌اند طی سال‌های اخیر به تنهایی بخشی از این خلأ را جبران کرده‌اند و اکنون آمادگی دارند بازارچه این مجموعه را در اختیار معاونت جدید صنایع‌دستی استان قرار دهند.

فعالان صنایع‌دستی خوزستان ابراز امیدواری کردند با حضور مدیریت جدید سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان، رویکردی متفاوت در حمایت از صنعتگران و سرمایه‌گذاران این حوزه شکل گیرد و این ظرفیت عظیم فرهنگی و اقتصادی جایگاه واقعی خود را بازیابد.

شوشان‌نیوز