چالش‌های تعاملی بانوان در مراسم محرم

عزاداری محرم در راستای ترویج آزادگی و احیای نهضت پرشور و شعور عاشورا در زمره رفتار فرهنگی بین شیعیان مرسوم می باشد.

مهم‌ترین مخاطب مراسم محرم زنانی هستند که با وجود مشکلات مختلف فردی، خانوادگی و اجتماعی با شرکت در مجالس مذهبی این ایام، ارتباط اجتماعی خود را تقویت نموده و درون‌مایه‌های  اعتقادی و مذهبی خود و افراد جامعه را با ارزش‌های اخلاقی عاشورا پیوند می‌زنند.

بانوان فرهنگ‌ساز برای شرکت در این مراسم گاهی با مشکلاتی چون تضاد فرهنگی به‌ویژه در شهرهای بزرگ مهاجرنشین روبرو هستند؛ که باتدبیر آموزش‌های فرهنگی و اجتماعی برای آگاه‌سازی بانوان از شیوه برگزاری آیین‌های مذهبی هر فرهنگ قومیتی، ،می‌توان فشارهای اجتماعی حضور در مراسم را کاهش داد تا فرهنگ احترام به مراسمات اقوام گوناگون با شدت بیشتری انجام گیرد.

از طرفی، رویارویی با چالش‌های روانی حاصل از احساس عدم امنیت، ترس و اضطراب در بانوان به دلیل یک سری عوامل افزایش پیدا کرده و موجب عدم بهره‌وری کافی بانوان از محتوای سازنده مراسم محرم می‌گردد. بنابراین لازم است مسئولان امر برگزاری مراسم با درنظرداشتن نیازهای خاص بانوان در زمان حضور، فضای امن و امکانات رفاهی مناسب در دسترس آنان قرار داده و با توجه ویژه به حفظ حریم شخصی بانوان، برهم زننده تمرکز روحانی آنان نباشند.

مشکلات خانوادگی مشارکت بانوان در مراسم محرم مانند تعارض برنامه‌های خانوادگی با مسئولیت‌های خانه، چالش‌های فراوانی از منظر نقض حقوق زن در خانواده ایجاد می‌نماید که نیاز به آموزش در جهت افزایش آگاهی افراد خانواده برای به‌رسمیت‌شناختن حق حفظ تعادل مسئولیت‌های همه افراد می باشد. منبر های مذهبی و رسانه ها نقش مهمی در ترویج این نگرش دارند تا بانوان با دغدغه کمتر به مشارکت در این مجالس بپردازند. همچنین، تقویت قوانین مرتبط با حقوق زن در خانواده و حضور اجتماعی او اقدام مهمی است تا بانوان انگیزه کافی برای حضور اثرگذار در آیین‌های مذهبی داشته باشند و با دسترسی برابر به فرصت‌ها و منابع آگاهی‌بخش، گام بلندی در جهت اشاعه فرهنگ ایثار و شجاعت بردارند.

افراد خانواده به‌ویژه همسر، با همراهی در نگهداری فرزندان فرصت مغتنم و مناسبی را در اختیار زنان قرار داده تا آزادانه‌تر در مراسم روضه و مناسک عزاداری شرکت نمایند و بالطبع از این فرهنگ احترام بین اعضای خانواده، آرامش بیشتری نسبت به خود پیدا کرده و با انگیزه مضاعف به نقش مادری و همسری خود بپردازند.

با این تفاسیر، ارائه خدمات حمایتی و مشاوره‌ای برای بانوانی که با مشکلات خاصی در حریم خانواده روبرو هستند می‌تواند بستر مشارکت قوی و اثرگذار آنان را برای اجرای مراسم محرم ایجاد نموده و حس اعتمادبه‌نفس بانوان را افزایش بخشیده تا بدون نگرانی از نادیده‌گرفته‌شدن توسط افراد خانواده و اجتماع، فعالیت چشمگیری در مراسمات مفید و سازنده محرم داشته باشند و با

تنظیم انتظارات طرفینی، محدودیت‌های فرهنگی حضور مؤثر زنان را برطرف نموده و با تقویت همبستگی و انسجام خانوادگی و اجتماعی خانواده را به حفظ شعائر مذهبی ترغیب نماید تا به‌دور از غفلت ترسیم سیاست‌های فرهنگی موجب پدیدآمدن استحاله فرهنگی در آیین‌های دینی نگردد.