باج‌گیری از دختران با چالش زیبایی اینستاگرام

یک ماهه زندگیم نابود شده انقدر که تهدید شدم.من فقط در چالش زیبایی شرکت کردم. همین!

طمع دختران جوان برای انتخاب شدن در چالش زیبایی اینستاگرام برایشان گران تمام شد.

«یک ماهه زندگیم نابود شده انقدر که تهدید شدم.من فقط در چالش زیبایی شرکت کردم. همین!» این‌ها بخشی از حرف‌های الهام، جوان ۲۵ ساله، یکی از قربانیان چالش زیبایی است.

داود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتای پایتخت در رابطه با دستگیری متهمان سایبری پرونده چالش زیبایی اینستاگرام گفت: پس از مراجعه تعدادی از شهروندان خانم به پلیس فتا و اعلام شکایت مبنی بر اخاذی، تحقیقات انجام شد و مشخص شد تعدادی زن جوان در «مسابقه زیبایی در اینستاگرام» ثبت نام کردند، با این وجود این چالش یک «دام» بوده و متهمان با هک کردن حساب کاربری ثبت نام کنندگان در چالش، از اطلاعات شخصی آن‌ها سوءاستفاده کرده‌اند.

پیش از این نیز فرمانده انتظامی شهرستان فردیس از دستگیری عامل اخاذی از دختران جوان با ترفند جذب «مدلینگ» در فضای مجازی خبر داده بود.

روش کلاهبرداران سایبری در این پرونده‌ها معمولا یکسان است. مهلا نوجوان ۱۶ ساله، از قربانیان چالش زیبایی اینستاگرام می‌گوید عکسم را برای ادمین پیج فرستادم. از چهره ام تعریف کرد و گفت شما با این چهره حتما یکی از برنده‌های چالش خواهید بود. فقط کدهایی که برایتان ارسال می‌شود را برایم بفرستید تا مراحل ثبت نام کامل شود. اما بعد از چند روز فهمیدم گوشی ام هک شده و تهدید کردند اگر مبلغ خواسته شده را واریز نکنم عکس‌هایم را در صفحات سایت‌های مستهجن منتشر می‌کنند. آن‌ها ۴۰۰ میلیون تومان از من و چند خانم دیگر اخاذی کردند.

شبکه‌‌های اجتماعی به خصوص اینستاگرام با ترفندهایی که مهم‌ترین آن‌ها تمایل به دیده شدن است تلاش می‌کنند تا کاربران زمان بیشتری را در این برنامه‌ها صرف کنند و از آنجا که جلب توجه باعث می‌شود ترشح دوپامین(هورمون پاداش) در مغز انسان‌ افزایش یابد، کاربران شبکه‌های اجتماعی به جلب توجه کردن اعتیاد پیدا می‌کنند. این آسیب شبکه‌های اجتماعی در بسیاری از کشورهای دنیا مشاهده می‌شود.

به عنوان مثال بیش از چهل ایالت در آمریکا از اینستاگرام شکایت کرده‌اند. شاکیان معتقدند که این برنامه، با داشتن امکانات اعتیادآور مشکلات روحی و روانی در نوجوانان را افزایش می‌دهد. در نظرسنجی موسسه «پیو ریسرچ سنتر» Pew Research Center که از ۱۴۵۳ نوجوان سیزده تا هفده ساله در آمریکا صورت گرفت مشخص شد ۹۰ درصد از افراد کمتر از بیست سال در آمریکا، دوست دارند در آینده اینفلوئنسر بشوند. این یعنی موفقیت در جلب توجه بیشترین پاداش را به دنبال دارد و شکست در جلب توجه بزرگترین شکست محسوب می‌شود.

یاسمن اسماعیل افجه، روان‌شناس در این باره می‌گوید: همه افراد یک نیاز اساسی دارند که آن نیاز به دیده شدن است. زمانی که دیگران از ما تعریف می‌کنند حالمان بهتر می‌شود و اگر مورد انتقاد قرار بگیریم حالمان بد می‌شود. این یک نیاز طبیعی است.

مجید ابهری، جامعه شناس معتقد است مهم‌ترین علت خودنمایی برخی افراد در اینستاگرام، پایین بودن عزت نفس آن‌ها است. او می‌گوید گاهی افراد به ناچار برای مقابله سطحی یا سرپوش گذاشتن بر افسردگی‌، اضطراب و دیگر مشکلات روانشناختی توجه طلبی را انتخاب می‌کنند تا به آرامش موقتی برسند.

محمد مهدی مسلمی فر، رفتارشناس هم می‌گوید مراقبت و آگاهی در استفاده از شبکه‌های اجتماعی موجب کاهش خطرات می‌شود و یکی از مهم‌ترین مباحث که با توسعه فضای مجازی باید از کودکی فرزندان به صورت ویژه به آن‌ها آموزش داد، سواد رسانه است. مسلمی فر تقویت ذهن پرسشگر و تفکر نقادانه را از مهم‌ترین مباحث سواد رسانه‌ می‌داند و معتقد است ما باید به فرزندانمان یاد بدهیم که هر گونه فعالیت در فضای مجازی پیامدهایی را به دنبال دارد.

فارس