پَشَک: از هنر دست زنان بلوچ تا صحنه جهانی مد

هنر ظریف و اصیل «پَشَک»، نماد هویت و میراث فرهنگی زنان بلوچ در استان هرمزگان، اکنون در انتظار پاسخی رسمی از سوی متولیان فرهنگی کشور است. این اثر هنری منحصربه‌فرد که در جشنواره‌ها و آیین‌های مختلف به‌عنوان پوششی محلی جلوه‌نمایی می‌کند، به عنوان گنجینه‌ای زنده، نیازمند آن است که اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان فوراً مقدمات ثبت ملی و جهانی آن را فراهم آورد.

«پَشَک» تنها یک پوشش نیست؛ بلکه داستانی از اصالت، هویت و مهارت دست‌های زنان بلوچ است که باید برای آیندگان حفظ و به جهانیان معرفی شود.

زری‌بافی؛ از اشتغالزایی میلیونی تا قلب تپنده اقتصاد جاسک

در کنار اهمیت فرهنگی «پَشَک»، هنر مرتبط با آن یعنی زری‌بافی، به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد و اشتغال‌زایی پایدار برای بانوان در مناطق جنوبی هرمزگان، به‌ویژه شهرستان جاسک، شناخته می‌شود.

ویدا مرادی، بانوی کارآفرین و فعال در حوزه زری‌بافی در جاسک، بر ارزش اقتصادی و فرهنگی این هنر تأکید کرد: «زری‌بافی، شغل سنتی و اصلی خانواده‌های ما در جنوب استان است و منبع درآمد اصلی من نیز از همین مسیر تأمین می‌شود.»

ظرافت، زمان و ارزش اقتصادیچ

نوارهای زری دست‌باف، که با دقت فراوان و به‌صورت کاملاً دستی تولید می‌شوند، ماده اولیه اصلی برای دوخت لباس‌های محلی، به‌خصوص پیراهن‌ها و شلوارهای سنتی بلوچی هستند و کاربرد گسترده‌ای در پوشش زنان هرمزگان دارند.

مرادی در تشریح ارزش این محصولات هنری به خبرنگار مهر گفت: «ارزش این نوارهای زری بسته به میزان ظرافت نقوش و پیچیدگی طرح، تفاوت فاحشی دارد. نوارهای زری مخصوص پیراهن‌های محلی معمولاً بین ۵ تا ۸ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شوند، در حالی که نوارهای دست‌باف مورد نیاز برای شلوار به دلیل نیاز به دقت و زمان بیشتر، ارزش اقتصادی بالاتری دارند و قیمتی بین ۱۲ تا ۱۸ میلیون تومان پیدا می‌کنند.»

چالش زمان و راهکارهای توسعه

بزرگ‌ترین چالش این صنعت، که مستقیماً با ارزش ذاتی آن گره خورده، زمان‌بر بودن تولید است. خانم مرادی تصریح کرد: «تهیه یک مجموعه کامل نوار زری مورد نیاز برای دوخت یک شلوار محلی، حداقل یک تا دو ماه زمان می‌برد و گاهی این پروسه طولانی‌تر هم می‌شود.»

این کارآفرین در پایان با تأکید بر اهمیت این حرفه افزود: «زری‌بافی علاوه بر آنکه هویت فرهنگی و پوشش سنتی مردم هرمزگان را زنده نگه می‌دارد، پتانسیل عظیمی برای توانمندسازی و اشتغالزایی بانوان منطقه دارد. با حمایت‌های هدفمند، آموزش‌های تخصصی و تسهیل دسترسی به بازارهای مناسب، این هنر می‌تواند به یک صنعت درآمدزا و پایدار تبدیل شود.»

خبرگزاری مهر