نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
۲۵ اسفند ماه سالروز تولد یکی از معروفترین زنان شاعر ایران زمین، پروین اعتصامی است؛ بانویی که به اعتقاد بسیاری از بزرگان ادبیات فارسی یکی از چهره‌های ماندگار در شعر معاصر فارسی است. اعتصامی ۲۵ اسفند ماه سال ۱۲۸۵ در تبریز متولد شد و در مدت عمر کوتاه ۳۵ ساله خود خدمات ارزشمندی به فرهنگ ایران زمین ارائه کرد.
رخشنده اعتصامی معروف به «پروین اعتصامی» در خانواده‌ای فاضل و اهل علم به دنیا آمد. پدر وی، یوسف اعتصامی از ادیبان و مترجمان دوران قاجار بود. پروین در دوران کودکی به همراه خانواده به تهران آمد و تحت تعلیم پدر و در محیطی علمی و ادبی تربیت شد. این بانوی شاعر به دلیل رفت و آمد ادیبان و شعرای بزرگ آن زمان همچون علی اکبر دهخدا و ملک الشعرای بهار به منزل ایشان، با افکار نخبگان ادبیات فارسی آشنایی پیدا کرد و به بلوغ فکری و فرهنگی رسید.
پروین مقدمات فارسی و عربی را نزد پدر آموخت و در «مدرسه اناثیه امریکایی» تهران تحصیلات خود را ادامه داد تا اینکه در سال ۱۳۰۳ در سن ۱۸ سالگی از آن مدرسه فارغ التحصیل شد.
پروین اعتصامی در سال ۱۳۱۳ با پسر عموی پدرش ازدواج کرد و به همراه همسرش برای سکونت به کرمانشاه رفت، با این وجود پروین پس از دو ماه و نیم اقامت در خانه همسر به منزل پدر بازگشت و در سال ۱۳۱۴ رسماً از او جدا شد. به گفته نزدیکان و آشنایان پروین اعتصامی، اصل هم کفوی و تناسب در این ازدواج رعایت نشده بود و روح لطیف پروین نیز با اخلاق نظامی همسرش تناسبی نداشت.
دیوان پروین اولین بار در سال ۱۳۱۴ به چاپ رسید. در آن زمان او شاعری شناخته شده بود و اهل فضل و ادب به واسطه اشعار او که در دوره دوم مجله بهار منتشر می‌شد با پروین آشنا بودند. وزارت معارف در بهمن ماه سال ۱۳۱۴ در بیست و سومین جلسه شورای عالی معارف اعطای نشان درجه سوم علمی را به پروین تصویب کرد و در سال ۱۳۱۵ آن را برای پروین فرستاد. پروین در مرداد همان سال به عنوان کتابدار در دانشسرای عالی استخدام و مشغول به کار شد.
این بانوی شاعر در سال ۱۳۲۰ و در سن ۳۵ سالگی به بیماری حصبه مبتلا شد و در پانزدهم فروردین ماه همان سال جان به جان آفرین تسلیم کرد و در حرم حضرت معصومه (ع) در قم در مقبره خانوادگی به خاک سپرده شد.
پروین اعتصامی از احیاکنندگان قالب مناظره در ادبیات فارسی است و در زمان حیاتش مجموعه‌ای از اشعار وی در قالب‌های قصیده، قطعه، مثنوی و مناظره در دیوان اشعار او به چاپ رساند. دیوان اشعار این بانوی شاعر شامل ۲۵۰۰ بیت است و زبان انتقادی و اشعار اجتماعی پروین دیوان او را برجسته و متمایز می‌کند.
رنگ سیاسی شعر پروین به‌اندازه‌ای محسوس است که بعضی از منتقدان شعر او را شعر «سیاست و اخلاق» نامیده‌اند. انتقاد از قدرتمندان به خصوص چهره منفی پادشاهان و تاکید بر ظلمی که به مستمندان می‌شود از جمله اشعار سیاسی او است. شجاعت و آزادمنشی پروین هنگامی قابل درک است که به یاد آوریم در دوران حکومت پهلوی اول با شاعران آزادی‌خواه چه رفتاری می‌شده است.
در بررسی و بازخوانی اشعار پروین می‌توان گفت پروین با نگاهی به گذشته و نظر به آینده به ابعاد گوناگون هویت زنان در دو بعد سنتی و مدرن معتقد بوده و تلاش کرده است تا بین نگرش‌های مدرن که از زن انتظار تحصیل و حضور در جامعه را دارند و ارزش‌های سنتی که خواهان مادری دلسوز و همسری فداکار هستند، نوعی پیوند برقرار کند و نشان دهد که هویت زن ایرانی مبتنی بر ارزش‌های دینی است و زنان می‌توانند با حفظ اصالت خود به مولفه‌های زن مدرن دست پیدا کنند.
از جمله ویژگی‌های زن در اشعار بانو اعتصامی توجه به پاکی، سادگی و عفت، عدم توجه به مسائل ظاهری، توجه به نقش مادری و تاثیر مادر در تعلیم و تربیت فرزندان، یاد کردن از زن به عنوان مایه انس و شفقت و مهر است و تاکید بر علم آموزی و برابری زن و مرد از لحاظ فطرت انسان از جمله توصیه‌های او به زنان است.
با این وجود، در شعر او که سرشار از محبت و عواطف مادرانه است و مخاطبان را به صلح و خردورزی دعوت می‌کند، از عشق به معنای متعارف آن که محتوای اصلی شعر غنایی و عاشقانه فارسی و ابزار کار بسیاری از شاعران کلاسیک ما بوده است، خبری نیست و به گفته ملک الشعرای بهار پاکدامنی و شرم و حیای زنانه به او اجازه نداده است تا به این موضوع بپردازد.
گفتگوی جهانبانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیادهروی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سختترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب می‌دانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت