وقف قرآن سنت قدیمی زنان

وقف قرآن توسط بانوان شیعه و سنی در سده‌های کهن اسلامی امری رایج بوده و نمونه‌های متعددی از آن در کتابخانه آستان قدس رضوی قابل مشاهده است. یکی از این بانوان، امیره بنت ابی‌العباس‌الحمرائی، به احتمال زیاد از شیعیان در سده پنجم هجری است که نسخه‌ای سی پاره از قرآن به خط کوفی ایرانی را به حرم امام رضا (ع) وقف کرده است.

در سده پنجم هجری، بانویی از خراسان به نام امیره بنت ابی‌العباس بن ابی احمدالحمرائی، نسخه‌ای از قرآن را در سی جزء به حرم امام رضا (ع) وقف کرد. او در وقف‌نامه‌اش بیان می‌کند که ثواب قرائت این قرآن را ابتدا برای فرزندش، ابوصالح‌بن‌ابی‌الحسن الکریزی -که به احتمال زیاد تازه درگذشته بود- قرار داده، اما بعد از وفات خود، باید کل این مجموعه قرآن سی‌جلدی به حرم امام علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) منتقل شود. متن یادداشت واقف به این صورت است:

«هذا کتاب‌ا… تعلى وهو ثلثون عددا/ سَبّلته أمیرتى بنت أبی العباس الحمرائی/ وجعلت ثوابه لابن‌ها أبى صلح بن أبى الحسن/ الکریزی فإذا ماتت حمل جمیع ذلک/ إلى مشهد الامام على‌بن‌موسى‌الرضا علیه‌السلام تقبل‌ا… منها و غفر لها/ ولابن‌ها ولکاتبه ولجمیع المؤمنین والمؤمنات آمین رب‌العلمین».

پس از درگذشت این بانو، مجموعه سی جزء قرآن او از محل سکونتش (کریز/ کاریز) به مشهد منتقل شده و بر آستان امام رضا (ع) وقف گردید. در این زمان، فرد دیگری با خط متفاوتی: خط رقاع ترکیب شده با تحریر، در آغاز هر یک از این اجزای قرآنی، وقف‌نامه‌ای نوشته که مفاد آن مطابق با وصیت واقف است. متن این وقف‌نامه، همان‌طور که در آغاز جزوه قرآنی شماره ۳۱۱۴ در کتابخانه آستان قدس رضوی آمده، به این شکل است: «وقف على مشهدالرضا علیه‌السلام وقفه وسبله/ أمیرتی بنت أبی‌العباس بن أبی أحمد الحمرائی/ لا یباع ولا یوهب ولا یورث إلى أن یرث‌ا… / الأرض وهـو خـیـر الوارثین/ غفرا… لها».

شهرآرانیوز