وضعیت زنان در جهان عرب در حوزه های مختلف

۱- اتحادیه عرب و وضعیت زنان

اتحادیه عرب، که سازمانی منطقه‌ای متشکل از ۲۲ کشور عضو است، اقدامات متعددی برای تقویت حقوق زنان و افزایش مشارکت آنها در زندگی عمومی انجام داده است. در اینجا وضعیت زنان در اتحادیه عرب را بررسی کرده و تلاش‌های انجام شده برای بهبود وضعیت آنها را بیان خواهیم کرد.

الف) حقوق زنان در اتحادیه عرب:

اتحادیه عرب در سال‌های اخیر پیشرفت‌های چشمگیری در تقویت حقوق زنان و توانمندسازی آنها داشته است. این اهداف شامل افزایش مشارکت سیاسی زنان، بهبود دسترسی آنها به فرصت‌های آموزشی و شغلی، و مبارزه با خشونت علیه زنان است.

ب) مشارکت سیاسی زنان در اتحادیه عرب:

با وجود پیشرفت در برخی حوزه‌ها، مشارکت سیاسی زنان هنوز چالش بزرگی در اتحادیه عرب به شمار می‌آید. زنان به طور قابل توجهی در ارگان‌های تصمیم‌گیری سیاسی نمایندگی دارند، ولی تنها در تعداد کمی از کشورها برابری جنسیتی در پارلمان‌ها محقق شده است. با این حال، در سال‌های اخیر برخی تحولات مثبت مشاهده شده است، مانند انتخاب زنان در شوراهای شهری در عربستان سعودی و انتصاب زنان به سمت‌های وزارتی در برخی کشورهای عربی.

ج) توانمندسازی اقتصادی زنان در اتحادیه عرب:

توانمندسازی اقتصادی زنان نیز حوزه‌ای است که پیشرفت‌هایی در آن به دست آمده، اما هنوز چالش‌های زیادی وجود دارد. در بسیاری از کشورهای عربی، زنان با موانع بزرگی برای دسترسی به فرصت‌های آموزشی و شغلی روبه‌رو هستند و اغلب ، کمتر از همتایان مرد خود دستمزد دریافت می‌کنند. با این حال، نمونه‌هایی از اقدامات موفق که هدف آنها تقویت توانمندسازی اقتصادی زنان است نیز وجود دارد.

د) چالش‌ها و فرصت‌ها:

هنوز چالش‌های بزرگی وجود دارند که باید به آنها پرداخته شود. این چالش‌ها شامل نگرش‌های پدرسالارانه و هنجارهای فرهنگی است که فرصت‌های زنان را محدود کرده است. با این حال، فرصت‌هایی برای پیشرفت بیشتر نیز وجود دارد، مانند افزایش تعداد سازمان‌های حقوق زنان و گروه‌های حامی، و همچنین مشارکت بیشتر زنان در جامعه مدنی و فعالیت سیاسی.

۲- مشارکت سیاسی زنان در جهان عرب

مشارکت سیاسی زنان در جهان عرب موضوعی است که سال‌هاست مورد بحث قرار گرفته است مساله پیچیده است که نیاز به پردازش موانع قانونی، فرهنگی و اجتماعی دارد. در حالی که برخی از کشورهای اتحادیه عرب گام‌های بزرگی به سوی برابری جنسیتی در سیاست برداشته‌اند، برخی دیگر در تغییرات کند بوده‌اند. اغلب جهان عرب به عنوان جامعه‌ای پدرسالارانه شناخته می‌شود که در آن مردان بیشتر قدرت سیاسی را در دست دارند، که باعث می‌شود زنان به طور نابرابر در حکومت و سیاست نمایندگی داشته باشند. با این حال، بسیاری از زنان در حال فشار برای تغییر و تلاش برای افزایش مشارکت زنان در سیاست هستند:

زنان با موانع قانونی روبه‌رو هستند که آنها را از نامزد شدن برای مشاغل یا رأی دادن بازمی‌دارد. به عنوان مثال، در عربستان سعودی، به زنان فقط در سال ۲۰۱۵ حق رأی داده شد و هنوز محدودیت‌هایی برای نامزد شدن آنها برای مشاغل وجود دارد. در کشورهای دیگر، زنان با موانع فرهنگی روبه‌رو هستند که آنها را از ورود به سیاست بازمی‌دارد.

برخی از کشورهای اتحادیه عرب پیشرفت‌های بزرگی در افزایش مشارکت سیاسی زنان داشته‌اند. به عنوان مثال، در تونس، زنان ۴۷٪ از کرسی‌ها در پارلمان را دارند که این یکی از بالاترین درصدها در جهان است. همچنین در امارات متحده عربی، زنان ۵۰٪ از کرسی‌ها در شورای ملی فدرال را اشغال کرده‌اند. این کشورها سیاست‌ها و ابتکاراتی را اجرا کرده‌اند که زنان را به مشارکت در سیاست تشویق می‌کند و فرصت‌هایی برای آنها ایجاد می‌کند.

۳- توانمندسازی اقتصادی زنان در جهان عرب

با وجود پیشرفت‌های قابل توجه در دهه گذشته، هنوز مشارکت زنان در اقتصاد در منطقه پایین است. جهان عرب پایین‌ترین نرخ مشارکت زنان در نیروی کار را در سطح جهان دارد، با تنها ۱۹٪، در مقایسه با متوسط جهانی ۴۷٪.

اقداماتی نیز  برای حمایت از کارآفرینان زن راه‌اندازی شده است، مانند برنامه زنان برای پایداری  (WES) در مصر که فرصت‌های آموزشی، مشاوره و ارتباطات برای شرکت‌های نوپایی که توسط زنان رهبری می‌شوند، فراهم می‌کند.

زنان اغلب فاقد مهارت‌ها و صلاحیت‌های لازم برای دسترسی به مشاغل با دستمزد بالاتر و فرصت‌های کارآفرینی هستند. برای حل این مشکل، چندین ابتکار برای ارائه فرصت‌های آموزش و مهارت‌آموزی به زنان راه‌اندازی شده است، مانند موسسه فناوری زنان  ( WIT) در عربستان سعودی که آموزش‌های فنی و حرفه‌ای برای زنان ارائه می‌دهد.

۴- آموزش زنان در جهان عرب

آموزش زنان در جهان عرب در چند دهه گذشته پیشرفت زیادی کرده است، اما هنوز کارهای زیادی باقی‌مانده است. بسیاری از کشورهای اتحادیه عرب پیشرفت‌های زیادی در فراهم کردن دسترسی به آموزش برای دختران و زنان داشته‌اند، و برخی از کشورها حتی از متوسط جهانی در ثبت‌نام دختران در آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی فراتر رفته‌اند.

۵- سلامت و رفاه زنان در جهان عرب

سلامت و رفاه زنان در جهان عرب موضوعی است که در سال‌های اخیر توجه بیشتری به آن شده است. این منطقه در دستیابی به مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و مشارکت سیاسی زنان پیشرفت‌هایی داشته است، اما هنوز شکاف‌های مهمی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی  (WHO)، جهان عرب یکی از بالاترین نرخ‌های بیماری‌های غیر واگیردار، مانند دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی، را در جهان دارد. زنان در این منطقه به ویژه در معرض خطر هستند، زیرا آنها معمولاً با موانعی برای دسترسی به خدمات بهداشتی به دلیل هنجارهای فرهنگی و اجتماعی روبه‌رو هستند:

الف) سلامت مادر:

منطقه پیشرفت زیادی در کاهش نرخ مرگ و میر مادران داشته است، اما هنوز چالش‌هایی باید برطرف شود. گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که بسیاری از زنان در جهان عرب از دسترسی به خدمات پرستاری ماهر محروم هستند و با موانع فرهنگی در درخواست مراقبت‌های دوران بارداری و زایمان مواجه‌اند.

ب) خشونت علیه زنان:

خشونت علیه زنان مسئله‌ای مهم در جهان عرب است و می‌تواند عواقب بهداشتی بلندمدتی برای بازماندگان داشته باشد. خشونت خانگی در بسیاری از کشورهای منطقه رایج است و زنان ممکن است با موانعی در درخواست کمک یا گزارش آزار روبه‌رو باشند.

ج) تغذیه و فعالیت بدنی:

بیماری‌های غیر واگیردار مانند دیابت و بیماری‌های قلبی و عروقی نگرانی فزاینده‌ای در جهان عرب هستند، و زنان به ویژه در معرض خطر هستند. بسیاری از زنان در این منطقه از دسترسی به غذاهای سالم و فعالیت‌های بدنی مناسب محروم‌اند.