هوش مصنوعی، تهدیدی علیه مشاغل زنانه

طبق گزارش جدید سازمان بین‌المللی کار تا سال ۲۰۲۴ بیش از نیمی از شرکت‌هایی که بیش از ۵ هزار کارمند داشتند، از هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند. برای مدیرانی که اصول صرفه‌جویی را رعایت می‌کنند، هوش مصنوعی راهی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری است؛ همان هزینه‌هایی که پیش از این به پرداخت حقوق کارمندان اختصاص داشت.

روند استفاده گسترده از هوش مصنوعی تأثیرات قابل لمسی بر بازار کار گذاشته و نگرانی برای آینده نیروی کار در سطح جهان افزایش پیدا کرده است.

به دنبال این تغییرات، تعداد فارغ‌التحصیلان جوانی که به بازار کار وارد می‌شوند، به پایین‌ترین عدد در تاریخ رسیده، شغل‌های تمام‌وقت به مشاغل موقت و پروژه‌ای تبدیل شده‌اند و دروغ گفتن در رزومه‌نویسی به هنجاری جدید تبدیل شده است؛ چراکه فرایند پیدا کردن کار به کابوسی واقعی تبدیل شده است.

درواقع، هوش مصنوعی از همین حالا سوگیری‌های جنسیتی و نژادی نگران‌کننده‌ای نشان داده است؛ چراکه آموزش آن بر اطلاعاتی متکی است که ذاتاً با پیش‌داوری همراه‌اند.

کارشناسان معتقدند که ترکیب این نرم‌افزارهای تبعیض‌آمیز با گسترش جهانی آنها، به استثمار بیشتر مردم می‌انجامد؛ درنتیجه چندان عجیب نیست که طبق گزارش جدید سازمان بین‌المللی کار، هوش مصنوعی در سال‌های آینده شکاف جنسیتی در اشتغال را افزایش می‌دهد.

این گزارش بر مبنای برآوردهایی در سال ۲۰۲۳ تهیه شده که میزان ریسک اتوماسیون کسب‌وکارهای مختلف را مورد بررسی قرار داده بود. براساس تحلیل جدید، در کشورهای ثروتمند مثل آمریکا، ریسک اتوماسیون برای مشاغل زنان به ۹٫۶ درصد رسیده که نسبت به رقم ۷٫۸ درصد در ۲ سال قبل افزایش پیدا کرده است. این عدد سه برابر ریسک کسب‌وکارهای مردان است که در حال حاضر ۳٫۵ درصد برآورد می‌شود و سال ۲۰۲۳ حدود ۲٫۹ درصد بوده است.

سرمایه‌داران خوش‌بینی مثل «مارک آندریسن» بر این باورند که فناوری می‌تواند انسان را آزاد کند، اما تاریخ نشان می‌دهد که نوآوری‌های فناورانه معمولاً نابرابری‌ها را افزایش می‌دهند. هاوکینگ و اینشتین نیز سال‌ها قبل از ظهور هوش مصنوعی در مورد این روند هشدار داده بودند.

نکته اینجاست که براساس این پژوهش، یک‌سوم نیروی کار در کشورهای توسعه‌یافته به ‌نوعی با خطر اتوماسیون مواجه هستند، اما این عدد در سطح جهانی تنها یک‌چهارم است.

همچنین گزارش سازمان بین‌المللی کار تأکید می‌کند بسیاری از کسب‌وکارهای رایج زنان در کشورهای توسعه‌یافته مثل کارهای دفتری، اداری و ورود داده بیش از دیگر حوزه‌ها در معرض خودکارسازی توسط هوش مصنوعی قرار دارند.

جامعه‌شناسان معتقدند در سال‌های اخیر شکاف جنسیتی از نظر ساعات کاری کاهش‌ پیدا کرده و زنان و مردان تقریباً به اندازه هم به فعالیت اقتصادی می‌پردازند اما شکاف دستمزد همچنان پابرجاست؛ چراکه زنان بیشتر زمانشان را به انجام کارهای خانه اختصاص می‌دهند.

با توجه ‌به اینکه هوش مصنوعی قرار است انقلابی در دنیای کار به وجود آورد، تنها با تغییرات ساختاری جدی در نظام اشتغال می‌توان از زنان در برابر تغییرات اقتصادی ناشی از گسترش هوش مصنوعی محافظت کرد.

دیجیاتو