عملیات محدود کردن تولید مثل در دانمارک دردسر ساز شد

مقامات دانمارک به سبب اجرای طرح سری کاهش تولید مثل در دهه شصت قرن گذشته گرفتار رسوایی بزرگی شده اند. این رسوایی در گرینلند اتفاق افتاده است. در آن زمان پزشکان دانمارکی دستگاه آی یو دی (IUD) در رحم هزاران دختر نوجوان قرار دادند تا از بارداری آن‌ها جلوگیری کنند. این اقدام در چارچوب یک برنامه پزشکی سری به نام عملیات محدود کردن تولید مثل انجام شد.
عقیم سازی دختران دانمارک

به گزارش جهان بانو، این اقدامات (نسل کشی) در دانمارک به صورت مخفیانه و بدون اطلاع والدین و روی دختران ۱۲ تا ۱۷ ساله انجام شد. مقامات دانمارک تحقیقاتی را با همکاری گرینلند برای بررسی این اقدامات غیرانسانی که در گرینلند یا مدارس دانمارک اتفاق افتاده است آغاز کرده اند که دو سال به طول خواهد انجامید.

مورخان در درجه اول از احتمال وجود انگیزه‌های مالی و استعماری سخن می‌گویند.سورین راد مورخ دانشگاه کپنهاگ گفت: تلاش برای کاستن از رشد جمعیت کاملا روشن است، زیرا این کار مشکلات تامین خدماتی از قبیل مسکن و مراقبت‌ها را کاهش می‌داد.

پایگاه اینترنتی الجزیره نيز در گزارشي اعلام کرد، صفحات تاریخ استعماری هر یک از قدرت‌های غربی که امروزه به نظام‌های دموکراتیک خود و احترامشان به حقوق بشر می‌نازند و افتخار می‌کنند پر از فصل‌های تیره و تاریکی است که در آن کرامت و انسانیت مردم استعمار شده را تحقیر کرده اند.

به عنوان مثال سوء پیشینه استعمارگری فرانسه در الجزایر، نسل کشی تقریبا کامل سرخپوستان به دست سفیدپوستان آمریکایی تا گور‌های عار و ننگ جمعی کودکان که به تازگی خوی زشت و بدکارگی کانادایی‌ها و گذشته خجالت آور آنان را فاش کرد، همگی گواه بر این امر است.
اما مثال‌ها و نمونه‌های این ظلم و ستم و لطمه زدن به کرامت و حیثیت مردم بومی و ساکنان اصلی تقریبا پایانی ندارد، زیرا گزارش‌های جدید نشان از اقدامات استعماری اسفناک و شرم آوری در دانمارک است‎؛ کشوری واقع در شبه جزیره اسکاندیناوی که تصویر آن غالبا با رفاه معیشت همراه است و در راس و رتبه نخست کشور‌های جهان در شاخص «خوشبختی» قرار دارد.
با این حال به نظر می‌رسد شادی و خوشبختی مردم دانمارک بر روی ویرانه‌ها و خرابه‌های بدبختی و بیچارگی ملت‌های دیگر ساخته شده است. تا جایی که دولت این کشور به تازگی و به طور رسمی با ساکنان اصلی و بومی گرینلند (مردم اینوئیت یا اسکیمو‌ها) در خصوص آغاز تحقیق درباره فصل فاجعه بار از تاریخ این کشور استعمارگر به توافق رسیده است، فصلی غم انگیز که صحنه اقدامات جبری برای تعیین نسل در دهه شصت و هفتاد قرن گذشته علیه هزاران نفر از دختران و زنان اینوئیت (اسکیمو‌ها) بوده است.
گرینلند که بزرگ‌ترین جزیره از لحاظ مساحت در جهان است در قلمرو پادشاهی دانمارک قرار دارد و از سال ۱۹۷۹ به صورت خودمختار و خودگردان اداره می‌شود و این جزیره بین اقیانوس منجمد شمالی و اقیانوس اطلس در شرق مجمع الجزایر قطب شمالی کانادا قرار دارد.


درد جسمی و روحی

واقعیت‌ها و حقایقی که در ابتدای امر از سوی سایت‌های خبری و مراکز اطلاع رسانی فاش شد، اشاره دارد به این که در آن دوره دستگاهی به نام «ای یو دی» در داخل رحم هزاران زن و دختر اینوئیت کار گذاشتند تا قدرت تولید مثل را از آنان بگیرند بدون این که این زنان از عملکرد یا فایده این دستگاه اطلاعی داشته باشند.
به زودی یک کمیته تخصصی اقدامات مقامات بخش بهداشت دانمارک در گرینلند و در مدارس دانمارک که دانش آموزانی از قوم اینوئیت در آن مشغول به تحصیل بودند برای پیشگیری اجباری از بارداری را که مورد بررسی قرار خواهد داد.
مگنوس هونیک وزیر بهداشت دانمارک اوایل اکتبر در بیانیه‌ای اعلام کرد: در این تحقیق، تصمیماتی که منجر به این اقدام شده است و چگونگی اجرای آن مشخص خواهد شد.
وي گفت با شماری از زنان آسیب دیده ملاقات کرده است و درد جسمی و روحی آنان که در معرض این اقدام (نصب دستگاه در رحم برای پیشگیری از تولید نسل و نسل کشی) قرار گرفته اند تا به امروز همچنان ادامه دارد.

براساس آن چه که شورای حقوق بشر فعال در گرینلند اعلام کرد با این اقدامات که دولت دانمارک (علیه زنان اینوئیت) انجام داده است توافقنامه‌ها و کنوانسیون‌های مربوط به زندگی خانوادگی و حریم خصوصی افراد نقض شده است.
رئیس این شورا اعلام کرد ضروری است در این خصوص تحقیق کنیم تا بدانیم آنچه که اتفاق افتاده است در واقع یک نسل کشی بوده است؟ در حالیکه ما به دنبال گزارشی برای تسویه حساب نیستیم.
فایل صوتی (پادکست) که به تازگی در چارچوب پویش موسوم به «پویش آی یو دی» منتشر شد سوابق و پرونده‌هایی را نشان داد که تاکید شده است حدود ۴۵۰۰ زن و دختر یعنی حدود نیمی از مجموع زنان در مرحله باروری در آن زمان در گرینلند، در فاصله سال‌های ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰ در رحمشان دستگاه آی یو دی کار کاشته اند و این روش اجباری پس از آن تا اواسط دهه هفتاد ادامه یافت.
براساس گزارشی که رادیو بی بی سی ارائه کرد در میان آسیب دیدگان، دخترانی قرار دارند که سنشان از ۱۲ سال عبور نکرده است. تعداد زیادی از آنان اعلام کردند اطلاعات درستی درباره این موضوع به آنان داده نشده بود. برخی از زنانی هم که عقیم شده اند تصور می‌کنند مقصر دستگاه آی یو دی است و آن را سرزنش می‌کنند.

شهادت‌های تکان دهنده

این کمیته (تحقیق) شهادت‌های تکان دهنده و شوک آوری از زنان مسن ارائه کرد، زیرا آنان، آنچه را که در دوران جوانی تجربه کرده بودند روایت می‌کردند.
یکی از آنان زنی به نام نجا لیبرت است که یک پزشک دانمارکی در دهه هفتاد قرن گذشته از وی که در آن زمان ۱۳ سال داشته است می‌خواهد تا پس از انجام آزمایش‌های معمول پزشکی برای کاشت دستگاه آی یو دی به یک بیمارستان محلی برود.
لیبرت که در آن زمان در مانیتسوک، شهرکی در ساحل غربی گرینلند زندگی می‌کرده است؛ می‌گوید: من واقعا نمی‌دانستم آی یو دی چیست، زیرا پزشک آن را برای من توضیح نداد و حتی اجازه من را هم نگرفت. ترسیده بودم و نمی‌توانستم به پدر و مادرم خبر بدهم من باکره و دست نخورده بودم.
وی افزود می‌توانم پزشکان با کت و پالتو‌های سفید را به یاد آورم. شاید یک پرستار هم آنجا بود. من میله‌های فلزی را می‌دیدم که باید پاهایت را روی آن دراز می‌کردی. خیلی ترسناک بود. تجهیزاتی که پزشکان استفاده می‌کردند برای بدن کوچک من خیلی خیلی بزرگ بود. کار به گونه‌ای بود که انگار چاقو‌هایی را در درون من قرار می‌دهند.
لیبرت تاکید کرد قبل از عملیات عمل کاشت آی یو دی، اجازه پدر و مادرش را نگرفته بود و همکلاسی هایش هم به بیمارستان منتقل شدند، اما آنان درباره این حادثه هیچ صحبتی نکردند، زیرا بی نهایت تکان دهنده بود.

قربانیان دیگر

کار گذاشتن دستگاه آی یودی (عقیم کردن اجباری) تنها به گرینلند محدود و محصور نشد بلکه دیگر پزشکان دانمارکی نیز عملیات مشابهی را در دیگر مناطق این کشور انجام دادند. این واقعیتی است که ارنانگواک بولسن که قربانی دیگر این عمل است آن را تائید کرد زمانی که در سال ۱۹۷۴، دانش آموز یک مدرسه داخلی برای کودکان گرینلند در جزیره دورافتاده «برنهلم» در دریای بالتیک بوده است.
ارنانگواک بولسن ۶۴ ساله می‌گوید در نتیجه کاشت دستگاه آی یو دی در نوجوانی از درد رنج می‌برده است. بولسن افزود هیچ سوالی از من در این باره نشد. من هیچ اطلاعی از این که چه اتفاقی می‌افتد نداشتم و اصلا نمی‌دانستم دستگاه‌ ای یو دی چیست.
وی درد‌ها و رنج‌هایی را که چشیده و تجربه کرده است تشریح می‌کند و می‌گوید وقتی به گرینلند بازگشته و هفده ساله بوده، توانسته است دستگاه‌ای یو دی را خارج کند.
وی با حالت گریه می‌گوید در آن زمان حق انتخاب و هیچ اختیاری از خودم نداشتم و من نمی‌توانم آن را بپذیرم. حال اگر این اتفاق برای یک زن دانمارکی افتاده بود واکنش مردم چگونه بود؟
شهادت تکان دهنده دیگری نیز وجود دارد که کاترین جاکوبسن از نوک پایتخت (مرکز) گرینلند و بزرگ‌ترین شهر این جزیره برای بی بی سی روایت و در آن تاکید می‌کند فقط ۱۲ سال سن داشته است که دستگاه آی یو دی را در رحمش سوار می‌کنند و به یاد می‌آورد دوست یکی از خویشاوندان و اقوامش او را در سال ۱۹۷۴ نزد دکتر برده است.
او می‌گوید دستگاه‌ ای یو دی به مدت تقریبا دو دهه در بدنش وجود داشته است و باعث بروز درد‌ها و یک سلسله پیامد‌ها و عوارضی شده است که نهایتا با یک عمل جراحی رحمش را برداشته است.
کاترین جاکوبسن خاطرنشان کرد این اقدام (که با هدف نسل کشی بود) تاثیر منفی زیادی بر زندگی من داشت، دیگر بچه دار نشدم و با هیچ کسی هم در این باره صحبتی نکردم، زیرا همیشه فکر می‌کردم در این خصوص تنها هستم.

پیامد‌های خطرناک

پیامد‌های خطرناک ناشی از کاشت آی یو دی برای مدت طولانی و بدون آگاهی قربانیان ادامه یافت و به همین جا ختم نشد. دکتر آویاجا سیگستاد، پزشک زنان در بیمارستان کوین انگرید در نوک گفت: این کار (کاشت آی یو دی) در رحمی که پیشتر باردار نشده است ممکن است به خونریزی شدید و افزایش درد منجر شود و خطر ابتلا به عفونت افزایش یابد.
دکتر آویجا سیگستاد افزود وی و همکارانش در دهه نود قرن گذشته و دهه اول قرن کنونی با زنان بیماری مواجه شدند که برای باردار شدن تلاش می‌کردند غافل از این که «آی یو دی» دارند. تعداد چنین بیمارانی زیاد نبود البته به گفته وی چیز عجیب و غریبی هم نبود.

توجیه رسمی

مقامات دانمارکی این پویش کنترل اجباری نسل را اینگونه توجیه کردند که نگران افزایش جمعیت گرینلند و افزایش بار بهداشتی و تربیتی برای پرورش تعداد زیادی از کودکان هستند چیزی که به گفته دولت دانمارک، مانعی در برابر بهبود وضعیت این جزیره تلقی می‌شود.
برای توجیه این اقدامات که برخی آن را در سطح «جنایت» در حق قوم اینوئیت می‌دانند، مجله «مجمع پزشکی دانمار» که یک مجله علمی منبع و پایه در دانمارک در زمینه‌های بهداشت و پزشکی است مقاله و پژوهشی را منتشر کرد که پویش کنترل جمعیت را توجیه می‌کند.

جداکردن فرزندان از خانواده

فصل دیگری از فصل‌های ظلم و ستم در حق فرزندان قوم اینوئیت در دانمارک، در دوره استعمار گرینلند (از سوی دانمارک) آغاز شد. به گونه‌ای که استعمارگر جدید سیاست سخت و بی رحمانه‌ای را علیه ساکنان بومی انجام می‌داد تجربه‌ای که بعدا ناکامی آن ثابت شد و در آن فرزندان و پسران این قبایل به بهانه آموزش زبان و فرهنگ دانمارکی از خانواده هایشان جدا شدند.
دانمارک استعمارگر معتقد بود همزمان با این آزمایش در دهه ۵۰، بهترین راه برای توسعه این جزیره (گرینلند)، ربودن کودکان آن است؛ بنابراین با ارسال تلگراف‌هایی برای کاهنان و کشیش‌ها و مدیران مدارس، از آنان خواستند کودکان باهوش بین شش تا ده سال در این جزیره را شناسایی کنند. مقامات دانمارکی این کار را در فاصله بین دهه پنجاه تا هفتاد ادامه دادند و هزاران کودک را از گرینلند به مدارس شبانه روزی دانمارک بردند و فرزند خواندگی رایج شده بود.
سیاست جدایی فرزندان از خانواده از سوی کشور استعمارگر دانمارک، جراحات جبران ناپذیر و التیام ناپذیری را بر قبایل اینویئت (اسکیمو‌ها) وارد کرد و این تجربه دردناک بدون برجا گذاشتن زخم‌های عمیق بر حالات و ویژگی‌های قوم اینوئیت خاتمه نیافت تا جایی که بی بی سی بر اساس نتایج گزارشی که سال ۲۰۲۰ منتشر شد اعلام کرد نیمی از کودکان قربانی این طرح استعماری، بعدا از مشکلات روانی رنج می‌بردند و به استفاده از مشروبات الکلی معتاد شدند، برخی آواره شدند و برخی دیگر نیز خیلی زود مردند یا خودکشی کردند در حالی که بقیه در حالت غریبانه‌ای در وطن خود زندگی کردند.
این تجربه استعماری همچنان بر روابط گرینلند و دانمارک تاثیر منفی دارد تا جایی که ساکنان این جزیره هنوز احساس می‌کنند شهروند درجه دو هستند و این رابطه باعث پیچیده‌تر شدن و تقویت احساس خشم در دل و جان اینوئیت‌ها علیه مقامات دانمارکی شده است. دولت‌های مختلف دانمارک همواره درخواست سیاستمداران گرینلندی را مبنی بر عذرخواهی رسمی از آنان با این بهانه که این تجربه آثار مثبتی به همراه داشته است یا بخشی از گذشته می‌باشد؛ رد می‌کنند.
تنها مورد استثنا در این خصوص، اقدام مته فردریکسن نخست وزیر دانمارک در دسامبر سال ۲۰۲۰ است که شخصا از شش نفر قربانی این تجربه عذرخواهی کرد و دانمارک با پرداخت غرامت به آنان در آینده موافقت کرد.

صداوسیما