نرجس ابوالقاسمی: تدوین تاریخ شفاهی زنان در ایران ضرورت دارد

نشست مشترک معاونت ریاست‌جمهوری در امور زنان و خانواده و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با هدف بررسی زمینه‌های همکاری مشترک، نهایی‌سازی پیش‌نویس تفاهم‌نامه همکاری و ارزیابی ظرفیت‌های آرشیوی مرتبط با حوزه زنان برگزار شد.

حفظ و ثبت اسناد تاریخی حوزه زنان

حامد ایرانشاهی، سرپرست اداره‌کل فراهم‌آوری و ارزشیابی اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در این نشست اهمیت حفظ و ثبت اسناد تاریخی مرتبط با زنان را مورد تأکید قرار داد. وی گفت: «تنها از طریق اسناد می‌توان روایت‌های صادق و قابل اعتمادی از تاریخ ارائه داد؛ چرا که در روایت‌های فردی ممکن است حذف و سانسور رخ دهد، اما سند، حقیقت را به‌دقت ثبت می‌کند.»

وی همچنین به پروژه تدوین تاریخ شفاهی معاونت امور زنان اشاره کرد و افزود: «مصاحبه‌ها انجام شده، اما برای اعتباربخشی به محتوا به اسناد پشتیبان نیاز داریم. اگر این اسناد به‌درستی ارزش‌گذاری و فهرست‌نویسی شوند، می‌توانند مبنای تحلیل‌های تاریخی و مدیریتی قرار گیرند.»

آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی برای همکاری‌های مشترک

فتانه ترکاشوند، مدیرکل خدمات آرشیوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در این نشست تأکید کرد که اگرچه به‌دلیل محدودیت زمانی امکان برگزاری نمایشگاه مشترک به مناسبت روز مشروطه فراهم نشد، اما می‌توان در آینده نزدیک نمایشگاه‌های مستند مشترکی با محوریت حوزه زنان در مناسبت‌هایی مانند هفته دولت یا روز خانواده برگزار کرد.

وی به تجربه موفق نمایشگاه اخیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی با عنوان «دوازده روز مقاومت» اشاره کرد و گفت: «در این نمایشگاه، با استفاده از بیانات رهبر انقلاب و اسناد تاریخی از دوره مشروطه تا دوران دفاع مقدس، بیش از ۵۰ سند در قالب ۶۰ تابلو به نمایش درآمد. این تجربه می‌تواند به‌عنوان الگویی مناسب در همکاری‌های آینده استفاده شود.»

ترکاشوند ادامه داد: «سازمان اسناد و کتابخانه ملی آمادگی کامل دارد تا در قالب نشست‌ها، همایش‌ها، نمایشگاه‌ها و تولیدات محتوایی، برنامه‌های علمی، فرهنگی و پژوهشی مشترکی را با محوریت اسناد حوزه زنان طراحی و اجرا کند.»

ضرورت تدوین تاریخ شفاهی زنان در ایران

نرجس ابوالقاسمی، معاون بررسی‌های راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، با اشاره به تدوین شاخص‌های مدیریتی زنان در نظام اجرایی، ابراز داشت: «با استفاده از اسناد مرتبط با نقش‌آفرینی زنان در ساختارهای اجرایی، می‌توانیم داده‌های تحلیلی دقیقی استخراج و بر اساس آن، الگویی بومی و مبتنی بر تجربیات تاریخی برای مدیریت زنان در ایران طراحی کنیم.»

وی از سازمان اسناد و کتابخانه ملی خواست تا با شناسایی و ارائه اسناد مرتبط، در استخراج این داده‌ها و طراحی این الگو همکاری کند. ابوالقاسمی همچنین بر نهایی‌سازی تفاهم‌نامه همکاری با سازمان تأکید کرد و گفت: «تکمیل این تفاهم‌نامه می‌تواند مسیر همکاری‌های بلندمدت پژوهشی و اسنادی را هموار کند.»

وی با ابراز تمایل نسبت به تدوین تاریخ شفاهی زنان ایران یادآور شد: «با استفاده از ظرفیت‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی، می‌توان تدوین تاریخ شفاهی منسجم و مستندی از تجربه‌ها، تحولات و نقش‌آفرینی‌های زنان در ایران را آغاز کرد؛ اقدامی که می‌تواند خلأ موجود در روایت‌های رسمی از حضور زنان در تاریخ معاصر را تا حد زیادی پر کند.»

برنامه‌ریزی برای همکاری‌های آینده

ابوالقاسمی بر لزوم تدوین تقویم شش‌ماهه همکاری میان طرفین تأکید کرد و گفت: «با برنامه‌ریزی دقیق، می‌توانیم مجموعه‌ای از نشست‌ها، نمایشگاه‌های مستند و تولید مقالات پژوهشی با محوریت اسناد زنان را در مناسبت‌هایی مانند هفته زن، روز خانواده و روز مشروطه طراحی کنیم.»

مریم بهادری، مدیرکل حوزه ریاست معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، نیز درباره پیش‌نویس تفاهم‌نامه گفت: «ما در تلاش هستیم کتب و اسناد حوزه زنان با منشأ مشخص جداسازی و سامان‌دهی شود. کارشناسان ارزشیابی مشخص شده‌اند و فرآیند اجرایی‌سازی همکاری‌ها به زودی آغاز خواهد شد.»

وی در پایان ابراز امیدواری کرد که با برگزاری نشست‌های تخصصی با سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در چارچوب تفاهم‌نامه مشترک، بتوانیم در حوزه‌های جدید علمی و فرهنگی مرتبط با زنان و خانواده تأثیرگذار باشیم.

خبرگزاری زنان ایران