نبرد بی سلاح؛ قدرت نیروی زنانه پشت جبهه

در نشست بصیرت‌افزایی کانون کریم اهل‌بیت (ع) مرودشت، صدای زنانی شنیده شد که تاریخ آن‌ها را در حاشیه نوشته بود. اکنون این روایت‌ها بازمی‌گردند تا سهم واقعی زنان از مقاومت، بازشناسی شود.

در میان روایت‌های مستند و تاریخی از دفاع مقدس، سهمی بزرگ اما گاه ناگفته از آنِ زنانی است که در پشت جبهه‌ها، در کوچه‌ها، خانه‌ها و مساجد، نبض مقاومت را زنده نگه داشتند. در میانه انفجارها و صدای خمپاره، تاریخ فقط از رزمندگان خط مقدم نگفت؛ روایت کامل دفاع مقدس، نیمه‌ای زنانه دارد. زنانی که تفنگ به دوش نگرفتند، اما ستون خیمه مقاومت شدند. آن‌ها دوشادوش مردان، اما بی‌سلاح، از تدارک غذا برای رزمندگان گرفته تا دوخت لباس و پرستاری از مجروحان، نبردی بی‌وقفه در قلب خانه‌ها و پایگاه‌های مردمی داشتند.

این روایت، از مادرانی است که فرزندانشان را راهی جبهه کردند، از معلمان، دانشجویان، طلاب و زنانی سخن می‌گوید که در اوج جنگ، کلاس‌های آموزش امداد، عقاید، و حتی اسلحه‌شناسی برگزار کردند. آن‌ها با کلام و عمل، سنگرها را در شهرها برپا ساختند.

امروز، بازگویی این نقش‌ها، ضرورتی برای شناخت ابعاد پنهان قدرت اجتماعی زنان در ساختار مقاومت اسلامی است. در دوره‌ای که جنگ‌ها دیگر فقط نظامی نیستند، این الگوها می‌توانند چراغ راه زنانی باشند که در نبردهای رسانه‌ای، اقتصادی و فرهنگی امروز، به دنبال جایگاه خود در پیشانی جبهه‌اند.

برگزاری نشست‌هایی نظیر «نقش زنان در جنگ تحمیلی»، علاوه بر مرور گذشته، نگاهی آینده‌ساز به توان زنان در تحولات اجتماعی و سیاسی ایران معاصر است. روایتی که حالا از دل روستاهای فارس، با زبان ساده اما نگاهی ژرف، دوباره به صحنه آمده است.

اکنون و در عصر بازخوانی تجربه‌های گذشته برای تبیین آینده، بازنگری در نقش زنان در هشت سال دفاع مقدس، ضرورتی دوباره یافته است؛ ضرورتی که سلسله‌نشست‌های اخیر «نقش زنان در جنگ تحمیلی» در مرودشت، تلاش کرده‌ تا با نگاهی نو، بدان پاسخ گوید.

این نشست‌ها به همت کانون فرهنگی هنری کریم اهل‌بیت (ع) روستای مقصودآباد شهرستان مرودشت، با سخنرانی زهرا وزیری، استاد حوزه علمیه این شهرستان و ویژه بانوان برگزار می‌شود. موضوعاتی چون «نقش زنان در جنگ»، «صهیونیست‌شناسی»، «تحلیل نقش آمریکا در جنگ تحمیلی» و همچنین یکی از داغ‌ترین مباحث روز، «مذاکره: بلی یا خیر؟»، سرفصل این سلسله‌نشست‌ها را تشکیل می‌دهد.

دیندارلو، مدیر این کانون فرهنگی، با تأکید بر اهمیت بازخوانی مسئولیت‌های اجتماعی زنان در تاریخ معاصر، گفت: «هدف اصلی ما از برگزاری این جلسات، بصیرت‌افزایی و افزایش سطح آگاهی و هوشیاری بانوان است. زنان، علاوه بر دوران دفاع مقدس، در تمام بزنگاه‌های تاریخی ایران، نقشی راهبردی ایفا کرده‌اند.»

او افزود: «تاریخ جنگ تحمیلی را نمی‌توان صرفاً در قالب عملیات‌ها و نقشه‌های جنگی تحلیل کرد. زنان در این دوران، علاوه بر نقش همسری، مادری و خواهری رزمندگان، ستون‌های پنهان پشت صحنه مقاومت محسوب می‌شدند. از پشتیبانی تدارکات جبهه گرفته تا سازماندهی‌های فرهنگی در مساجد و هیئت‌ها، این حضور مؤثر باید بار دیگر برای نسل امروز روایت شود.»

در این جلسات که به‌صورت منظم، دو روز در هفته برگزار می‌شود، تلاش شده است پیوند میان گذشته و امروز برقرار شود. نگاهی انتقادی به سیاست‌های غرب در تحمیل جنگ به ملت ایران، در کنار بررسی ریشه‌های دشمنی صهیونیسم بین‌الملل، محتوای تحلیلی این نشست‌ها را غنا می‌بخشد.

دیندارلو همچنین با اشاره به عنوان یکی از جلسات تحت عنوان «مذاکره: بلی یا خیر؟» خاطرنشان کرد: «در شرایط کنونی، زنان باید از فضای پر از شعار فاصله بگیرند و با درک درست از موقعیت‌های ژئوپلیتیکی، به تحلیل عقلانی و دینی برسند. این نشست‌ها تلاشی برای همین هدف است.»

در فضایی که امروز جنگ روایت‌ها هم‌سنگ جنگ سخت و نیمه‌سخت معنا پیدا کرده، این دست فعالیت‌ها در بطن جامعه محلی، حامل پیامی روشن است؛ پیامی فارغ از بازتعریف هویت زن ایرانی در قالب کلیشه‌های تاریخی، و با اتکا به حقیقت‌های زیسته در تاریک‌ترین و شکوهمندترین مقاطع تاریخ معاصر.

خبرگزاری شبستان