مجردها عمر طولانی‌تری دارند یا متأهل‌ها؟

کارشناسان بر این باورند که تنها زندگی‌کردن یا زندگی مجردی نه ‌تنها در سال‌های آینده به‌عنوان یکی از عوامل بحران سالمندی در ایران مطرح خواهد شد، بلکه می‌تواند به بروز بیماری‌های روانی متعددی نیز منجر شود.

زیرا هر چه بیشتر در تنهایی و انزوا زندگی کنیم و ارتباطات اجتماعی کافی نداشته باشیم، ذهن و روان ما بیشتر تحت ‌فشار قرار می‌گیرد و حتی ممکن است جسم نیز دچار مشکلات و بیماری‌های متعددی شود.

صالح قاسمی، جمعیت‌شناس و دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور، اعلام کرد: «در حال حاضر حدود ۲۵ میلیون خانوار در ایران وجود دارد که ۱۲ تا ۱۳ درصد از این تعداد، خانوارهای تک‌نفره هستند».

این جمعیت‌شناس توضیح داد: «خانوار تک‌نفره به خانواری اطلاق می‌شود که تنها از یک عضو تشکیل شده و شامل گروه‌های مختلفی است.

 به ‌عنوان ‌مثال، افرادی که هرگز ازدواج نکرده‌اند، یا کسانی که ازدواج کرده و طلاق گرفته‌اند و اکنون به‌تنهایی زندگی می‌کنند، افرادی که ازدواج کرده‌اند؛ اما به دلیل فوت همسر تنها زندگی می‌کنند، و همچنین افرادی که پس از فوت همسر یا طلاق، به اختیار خود تصمیم به زندگی تنها گرفته‌اند. مجموع این گروه‌ها حدود ۱۳ درصد و معادل ۳ میلیون خانوار را تشکیل می‌دهند».

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که تنهایی می‌تواند خطر مرگ زودرس را افزایش دهد، زیرا هیچ انسانی به‌خاطر ویژگی‌های خاص خود تمایل ندارد تا پایان عمر تنها بماند. علاوه بر این، بسیاری از روان‌شناسان و روانپزشکان بر این باورند که تنها زندگی‌کردن و نداشتن معاشرت کافی با دیگران می‌تواند به بروز اختلالات روانی مختلف منجر شود.

بااین‌حال، دکتر علیرضا تبریزی، روان‌شناس، در گفتگویی با همشهری تأکید می‌کند که «تنها بودن و تنها زندگی‌کردن لزوماً نمی‌تواند تعیین کند که آیا ما درگیر اختلال خاصی خواهیم شد یا خیر»

آنچه اهمیت دارد، «کیفیت زندگی ما در زندگی مجردی و متأهلی» است. ممکن است ما متأهل باشیم و کیفیت زندگی بالایی را تجربه کنیم یا برعکس، کیفیت پایینی را داشته باشیم. همین موضوع در زندگی مجردی نیز صدق می‌کند؛ بنابراین باید بررسی کنیم که چه عواملی در زندگی مجردی و متأهلی اهمیت دارند و کیفیت آن‌ها را افزایش یا کاهش می‌دهند».

دکتر تبریزی بیان می‌کند: «علاوه بر این، مقالات و تحقیقات متعددی در سطح جهانی انجام شده که نشان می‌دهد طول عمر افراد متأهل بیشتر از مجردهاست و امید به زندگی در میان متأهل‌ها بالاتر است.

ممکن است زندگی مجردی به نظر جذاب بیاید، اما نبود یک همدم و هم‌صحبت که بتواند سال‌ها در کنار فرد باشد، برای بسیاری از افراد می‌تواند آزاردهنده و زجرآور باشد، مگر اینکه فرد به طور کامل این واقعیت را انکار کند».

این روان‌شناس ادامه می‌دهد: «از یک سو، ممکن است تنها بودن مشکلاتی را به وجود آورد، اما این به معنای آن نیست که به طور حتم منجر به ایجاد اختلال روانی خاصی شود.

 برای رسیدن به این نتیجه، باید کیفیت تنهایی و تأهل فرد مورد بررسی قرار گیرد. باید مشخص کنیم که معیارهای یک فرد برای داشتن زندگی شاد و خوب چیست و بر اساس آن معیارها تصمیم بگیریم که آیا آن فرد بهتر است مجرد زندگی کند یا متأهل باشد.

 به‌عنوان‌مثال، ممکن است یک نفر رفاه بیشتر را معیار خود بداند، درحالی‌که دیگری آزادی بیشتر را ترجیح می‌دهد. هر فرد دیدگاه متفاوتی نسبت به زندگی دارد».

دکتر تبریزی می‌افزاید: «به‌طورکلی، تنها زندگی‌کردن می‌تواند احساس افسردگی، اضطراب و غم زیادی را به همراه داشته باشد.

اینکه این غم به افسردگی منجر شود یا نه موضوعی قابل‌بحث است. به‌طورکلی، اضطراب و غم زیاد می‌تواند به شکل‌های مختلفی بروز کند، مثلاً ممکن است با احساساتی مانند پرخاشگری خود را نشان دهد.

 دلیل این امر این است که انسان موجودی اجتماعی است و نبودن در اجتماع برای او آزاردهنده است؛ خانواده نیز بخشی از این اجتماع است و نداشتن خانواده ممکن است نتواند این نیاز را برآورده کند.

 در نتیجه، فرد ممکن است دچار آزار و اذیت شود و این آزارها در نهایت می‌تواند او را به اختلالات روانی مبتلا کند».

همشهری آنلاین