نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
خشونت علیه زنان در خانواده و جامعه یکی از معضلات بسیار جدی و نگران‌کننده‌ای است که به شکل گسترده‌ای در جوامع مختلف انسانی وجود دارد. این نوع خشونت اغلب به اشکال مختلفی بروز نموده و تأثیرات آسیب‌زا و مخربی بر زندگی زنان و خانواده‌هادارند..
مصادیق خشونت علیه زنان:
*خشونت فیزیکی: شامل ضرب و شتم، کتک‌کاری و هر نوع آسیب جسمی به زنان.
*خشونت روانی: شامل تهدید، توهین، تحقیر و کنترل رفتارهای زن توسط همسر یا اعضای خانواده.
*خشونت جنسی: شامل تجاوز، آزار جنسی و هر نوع رفتار غیرمجاز جنسی نسبت به زنان.
*خشونت اقتصادی: شامل کنترل مالی، محروم کردن زنان از منابع مالی و عدم اجازه به آنها برای کار کردن یا مدیریت درآمد خود.
*خشونت اجتماعی: شامل انزوای اجتماعی، جلوگیری از ارتباط با دوستان و خانواده و محدودکردن آزادی‌های اجتماعی زنان
تأمین امنیت زنان در خانه و اجتماع یکی از ارکان بنیادی برای ایجاد جامعه‌ای پویا، سازنده و پایدار است.
امنیت به زنان در خانواده و اجتماع، این امکان را می‌بخشد تا بدون واهمه از خشونت یا تبعیض، به فعالیت‌های متنوع روزمره خود پرداخته و در تصمیم‌گیری‌های مشارکتی اجتماعی و تحلیل‌گرایانه اقتصادی مشارکت کنند.
بدیهی است وجود یک محیط محافظت‌شده امن، نه‌تنها به بهبود نوآورانه کیفیت زندگی زنان کمک می‌کند، بلکه بر سلامت همه‌جانبه روانی و جسمی آنها نیز تأثیر مثبت دارد.
همچنین، امنیت مناسب و کافی زنان به تقویت سازمان‌یافته خانواده‌ها اجتماع کمک نموده و منجر به رشد مؤثر نسل‌های آینده در فضایی امن و حمایتگر می‌گردد.
حق تأمین امنیت زنان در هر جامعه‌ای نه‌تنها به تأمین امنیت فیزیکی زنان در خانه و جامعه اشاره دارد، بلکه به احترام ویژه افراد نسبت به حقوق انسانی آنها نیز مربوط می‌شود.
در پرتو شریعت اسلام، این حق به شکلی خاص مورد تأکید قرار گرفته و مستندات قابل‌تأمل قرآنی و روایی فراوانی در این زمینه وجود دارد.
. حق تأمین امنیت زنان در اسلام
مستندات قرآنی
کلام نورانی وحی در آیات مختلف به حقوق زنان اشاره صریح داشته و بر لزوم احترام ویژه و حفاظت دقیق از آنها تأکید دارد. بنا بر مثال:
– سوره نساء (آیه ۳۲): «و به آنچه که خداوند برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است حسد نبرید.»
– سوره احزاب (آیه ۳۵): «مردان و زنان مؤمن، در برابر یکدیگر، دوستان یکدیگرند.»
در آیه ۳۱ سوره نساء آمده است: «وَلا تَقْتُلُوا أَنفُسَكُم إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا” که نشان‌دهنده‌ی حرمت جان انسان‌ها و به ویژه زنان است. همچنین در آیه ۳۶ سوره انعام، خداوند به احترام به حقوق یکدیگر تأکید می‌کند و می‌فرماید: “وَأَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا»
قرآن کریم در قالب کتاب هدایت، به مسئله تأمین امنیت و حقوق زنان توجه ویژه‌ای مبذول داشته است. در آیات متعدد قرآن، از جمله آیاتی که به عدالت، حفظ کرامت انسانی و مبارزه با ظلم اشاره دارند، می‌توان شواهدی گویا و متقن از اهمیت تأمین امنیت زنان یافت.
مستندات روایی
روایتی از پیامبر گرامی اسلام (ص) نقل شده که ایشان فرموده‌اند: «بهترین شما کسی است که با خانواده‌اش بهترین رفتار را دارد.» این روایت نشانگر اهمیت فراوان رفتار حسنه و سرشار از محبت با زنان است.
امام علی (ع) در گنجینه معارف زلال شیعه _نهج‌البلاغه _می‌فرمایند: «زنان را با احترام و محبت رفتار کنید، زیرا آنها در زندگی شما نقش مهمی دارند.»
در متون رسا و شیوای روایی، تأمین حق امنیت زنان به‌صورت ویژه مورد تأکید قرار گرفته است. احادیث راهگشای پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) روایات نورانی اهل‌بیت (علیهم‌السلام) به حفظ گسترده حرمت و کرامت زنان و تضمین اصولی امنیت آنها در جنبه‌های مختلف زندگی اشاره دارند.
محکومیت زن‌ستیزی
برخلاف تبلیغات مسموم کشورهای مدعی حمایت از حقوق زنان، زن‌ستیزی و هرگونه خشونت علیه زنان با هر مصداقی در احکام و اخلاق آیین اسلام به‌شدت محکوم شده است.
بسیاری از علمای فرزانه و دلسوز دین و شخصیت‌های فرهیخته مذهبی به این موضوع مناقشه‌برانگیز پرداخته و بر لزوم احترام صادقانه به زنان تأکید کرده‌اند.
مخالفان مدعی حقوق بشر نیز به شیوه مکرر به این موضوع مهم اشاره کرده و در حالی زن‌ستیزی را در کشورهای مسلمان محکوم می‌کنند که آمارهای فجیع خشونت علیه زنان بی‌دفاع در کشورهای به‌ظاهر متعهد خودشان نشان‌دهنده یک واقعیت گزنده و تلخ است.
آمار خشونت علیه زنان در کشورهای غربی
بر اساس آمارهای دردناک منتشر شده، خشونت علیه زنان در کشورهای مدعی غربی به‌ویژه در زمینه‌های خانگی و جنسی به‌شدت نگران‌کننده است. به‌عنوان‌مثال:
– طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، یک زن از هر سه زن در طول زندگی خود حداقل یک بار مورد خشونت جسمی یا جنسی قرار می‌گیرد.
– در ایالات متحده، بر اساس آمارهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تقریباً ۱ از ۵ زنان در طول زندگی خود مورد تجاوز قرار می‌گیرند.
مواد قانونی حق تأمین امنیت زنان از خشونت خانواده و اجتماع
در حقوق ایران
در حقوق ایران، قوانین متعددی برای حمایت از زنان و تأمین امنیت آنها وجود دارد، از جمله:
قانون منع خشونت علیه زنان: هدف آن حفاظت از زنان در برابر خشونت است.
در حقوق بین‌الملل
در سطح بین‌المللی، چندین کنوانسیون و معاهده قانونی برای حمایت عادلانه از حقوق زنان وجود دارد، از جمله:
– کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان (CEDAW): به تأمین منطقی حقوق زنان و جلوگیری از تبعیض علیه آنها تأکید دارد.
– اعلامیه جهانی حقوق بشر: این اعلامیه نیز به حقوق پایدار زنان و تأمین کامل امنیت آنها اشاره دارد.
چالش‌ها
باوجود قوانین متقن و مستندات مستدل، چالش‌های فراوانی در زمینه تأمین امنیت قوی زنان وجود دارد، از جمله:
– عدم آگاهی: بسیاری از زنان باوجود دارابودن سواد و تحصیلات، از حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی خود آگاه نبوده و نمی‌دانند چگونه از آنها به‌درستی دفاع کنند.
– نگرش‌های فرهنگی: برخی از نگرش‌های تبعیض‌آمیز فرهنگی و اجتماعی به تداوم آزاردهنده خشونت علیه زنان کمک می‌کند.
– کمبود حمایت‌های قانونی: در برخی موارد، قوانین مربوطه به‌خوبی و از همه زوایا اجرا نشده و حمایت‌های همدلانه و کافی از زنان وجود ندارد.
برای بهبود امنیت زنان در جهان، تعامل و همکاری‌های بین‌المللی و بین فرهنگی ضروری است. دلایل اهمیت این همکاری‌ها عبارت‌اند از:
-یادگیری از تجربیات موفق: کشورهای مختلف می‌توانند از تجربیات کوثر یکدیگر در بهبود امنیت زنان بهره‌برداری کنند.
-ایجاد استانداردهای جهانی: همکاری‌ها به تنظیم معتبر و یکپارچه استانداردهای جهانی برای حمایت از حق امنیت زنان کمک می‌کند.
-احترام به تنوع فرهنگی: تعامل پیوسته بین فرهنگی به درک بهتر تنوع فرهنگی و ارائه راهکارهای مؤثرتر کمک می‌کند.
– تقویت منابع و امکانات: همکاری هم‌افزا بین کشورها به‌اشتراک‌گذاری منابع و امکانات مناسب برای حمایت از زنان کمک می‌کند.
-حل مشکلات مشترک: بسیاری از مسائل پیچیده حقوقی زنان در امر تأمین امنیت فردی و اجتماعی رویکرد جهانی داشته و نیاز به راه‌حل‌های دوراندیشانه مشترک دارند.
در نتیجه، این همکاری‌های هدفمند می‌توانند نقش مهمی در بهبود وضعیت نابسامان امنیت زنان در بعد جهانی ایفا نموده و به ساختن امیدبخش دنیایی امن‌تر و عادلانه‌تر کمک کنند.
زهرا سعادت
گفتگوی جهان‌بانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیادهروی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سختترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب میدانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت