فیلم‌های خانوادگی شرم‌آور

درحالی‌که مخاطب امروزی، سریال‌ها و فیلم‌های ترکیه‌ای، کره‌ای، و… ، را به دلیل تزریق کمی امیدواری، و روح زندگی شاد، در رأس تماشای خود قرار داده، فیلم‌های سینمایی و خانوادگی ما، یا نمایشی از معضلات و مشکلات ناراحت‌کننده، و فلاکت‌های غم‌بار بخشی از جامعه است، یا نشان‌دهنده، شخصیت‌هایی است که زندگی آنها، ربطی به نوع زندگی افراد، در جامعه ما ندارند.

آثار سینمایی که با محوریت خانواده تولید می‌شوند باید: تأمین بخشی امید دادن به تماشاچی، تحرک و عینیت در زندگی، تشویق به انجام فعالیت‌های مفید، ایجاد خلاقیت و کارآفرینی، تبلیغات درست برای بهبود زندگی، بوده و با چنین فاکتورهایی، می‌توان عنوان خانوادگی بودن را، به فیلم و سریال‌ها، اطلاق نمود.

حضور بازیگر کودک در فیلم به معنی خانوادگی بودن آن نیست

استفاده از کودک یا نوجوان برای بازی، صرف خانوادگی بودن فیلم نیست، تا به آن امتیاز مثبت خانوادگی بودن، بدهند.

با بررسی فیلم‌های در حال اکران، از میان ۱۰ فیلم: “تگزاس ۳”،” پول و پارتی”،” در آغوش درخت”،” روایت ناتمام سیما”، “روزی روزگاری آبادان”،” خجالت نکش ۲”، “ساعت ۶ صبح “،”ملاقات با جادوگر “،”یادگار جنوب” و…. شاید یک تا دو تا از فیلم‌ها، روی محوریت خانواده بوده، و باقی، یا دارای سوژه‌های جنایی، یا شوخی‌های مثبت ۱۸، هستند که در رده سنی نوجوان قرار نگرفته، برای خانواده‌ها هم مناسب نیستند.

نظرات چند تن از منتقدان حوزه سینمایی، درباره رعایت فاکتور خانواده در فیلم‌ها را، جویا شده، و با دادن یک تا ۵ ستاره امتیاز، می‌توانیم خانوادگی بودن آثار را بسنجیم:

نگاه شرم‌آور به خانواده

به گفته آرش فهیم، منتقد سینمایی در “فیلم تگزاس ۳” ، باهدف خنده تماشاگر، نوعی نگاه شرم‌آور به خانواده عرضه شده، و مقام مقدس مادری، با بارداری یک زن، توسط دوست تا دشمن، آشنا تا غریبه، مورد هجو و تمسخر قرار می‌گیرد.

سینما قرار است، نهادی تفریحی_ فرهنگی، با کاربرد اصلاح تصورات، و باورهای غلط، در جامعه باشد. اما نمایش این موقعیت به‌ظاهر طنزآمیز، در تضاد باسیاست گذاری کلان کشور، در جهت تقویت نهاد خانواده، و تنظیم جمعیت، قرار دارد. (فهیم، هیچ ستاره‌ای به فیلم نمی‌دهد).

وی فیلم “در آغوش درخت” را، به‌دوراز شعارزدگی، و سطحی نمایی، و در قالب روایت سینمایی، یک فیلم نسبتاً خوب و تأثیرگذار دانسته که ارزش خانواده و عشق به اعضای خانواده را، مطرح می‌کند. (۲.۵ ستاره)

او همچنین، درباره فیلم “روایت ناتمام سیما” ادامه می‌دهد: این فیلم، با پرداختن به صفحات و مدیران فضای مجازی زرد که گویی با افشاگری‌های راست و دروغ درباره افراد مشهور، خود را منجی و خادم افراد متظلم، برای انتقال مظلومیت آنها می‌دانند، به تطهیر عمل خود پرداخته‌اند.

از اینکه بگذریم، تقریباً تمام زنان در فیلم، مورد آسیب مردان قرار گرفته، و در جهان ترسیم شده این فیلم، ما هیچ خانواده درستی ندیده، و انگار مرد، برای آسیب‌زدن به زن و ظلم‌کردن خلق شده، و زن، برای آسیب‌دیدن از مرد. جالب است که مدیر کلاهبردار یک پروژه، تنها مرد فیلم بوده که نگاه و برخوردی مثبت با زنان دارد. (بدون ستاره)

بهره‌بردن از روند معکوس در سینما

به گفته علی افشار، منتقد سینما در مورد زیست‌فرهنگی خانواده، و انتخاب فیلم، چه در نمایش خانگی، و چه سینما، با وجود تغییر نسل تکنولوژی ارتباطی، و بیشتر گذشتن زیست‌فرهنگی خانواده‌ها، و نسل جدید در فضای مجازی، ضرورت تولید و نمایش فیلم خانوادگی در سالن‌های سینما، نفی نمی‌شود.

متأسفانه، چندان به درجه‌بندی سنی، در بخش شبکه نمایش خانگی، توجه نمی‌شود.

وی در ادامه، به فقدان فیلم مناسب خانواده در سالن‌های سینما که ما را قائل به‌ضرورت درجه‌بندی سنی، بر فیلم‌ها نماید اشاره نموده، و قید درجه سنی در محصولات خانگی یا در سینما که گاه‌وبیگاه عنوان می‌شود را، بیشتر جنبه از سرباز کنی، در نظر گرفت.

به دلیل راکد بودن تولید، در سینمای خانواده محور، فیلم‌های غیرخانوادگی فروش داشته، و فیلم‌های خانوادگی، مخاطب خود را نمی‌یابند. بااین‌وصف، بیشتر ساخته‌شدن درام‌های جذاب خانوادگی، فیلم‌هایی با محوریت کودک و نوجوان، فانتزی و تخیلی و با تبلیغات درست، در پلتفرم‌ها، و فضای مجازی، تا شبکه‌های تلویزیونی، موجب بیشترشدن جمعیت سینمارو و فیلم بین، می‌گردند.

بنابراین، چه‌بهتر که سینماداران عزیز، به تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران، در مورد سوق‌دادن فیلمنامه‌نویسان و کارگردانان، به ساختن فیلم خانوادگی بیشتر که قاعدتاً جذب حداقل سه نفر از اعضای خانواده را، به سالن سینما در بر دارد، از این روند معکوس بهره ببرند.

علی افشار، به فیلم‌های” در آغوش درخت”، (سه ستاره)، ” ساعت ۶ صبح” (یک ستاره)، “تگزاس ۳” (بدون ستاره)، “ملاقات با جادوگر” (بدون ستاره)، ” روایت ناتمام سیما” (یک ستاره)، “پول و پارتی” (بدون ستاره)، ” یادگار جنوب” (یک ستاره)، “روزی روزگاری آبادان” (یک ستاره)، داده است.

در آغوش درخت؛ سراسر خانوادگی و لطیف

این فیلم روایت فرم لطیف و عاشقانه، زندگی زوجی است که میان آنها اختلاف افتاده، و دو فرزند خانواده، با وجودی که چیزی از زندگی فروپاشیده آنان نمی‌دانند، اما بحران ایجاد شده، زندگی آنها را درهم‌پیچیده و تنیده می‌کند.

انگار روح خانواده، در فیلم شاعرانه” در آغوش درخت”، با آغوشی باز وجود دارد.

میلاد نجفی منتقد و نویسنده، به فیلم “روزی روزگاری آبادان” ( ۲.۵ امتیاز)، داده و (۲ امتیاز) هم به فیلم تا حدودی خانواده محور “یادگار جنوب” داد.

تبیان