جایزه آمریکایی زنان شجاع:

تقدیر واقعی از فعالیت های حقوق بشری یا ابزاری برای استعمار نو؟

استاندارد‌های ضد و نقیض حقوق بشری آمریکا با هر ادعا و اقدام این کشور در زمینه اتفاقات سایر کشورها خود را نشان می‌دهد، با این وجود مهم‌ترین عرصه بروز این دوگانگی در ادعا‌های مربوط به حقوق زنان است.

مفهوم و اصول ارزشمند حقوق بشر در دهه‌های اخیر همواره توسط کشور‌های غربی مدعی حقوق بشر به‌عنوان ابزار سیاسی‌کاری و اهرم فشار علیه کشورهای مستقل و غیرهمسو مورد سوءاستفاده قرار گرفته است. کشور‌های غربی و در راس آن‌ها آمریکا که داعیه حمایت از زنان را دارند، برای در این راستا اقدامات متعددی انجام داده‌اند؛ از صدور قطعنامه‌های ادعایی در سازوکا‌های بین‌المللی حقوق بشری تا موضع‌گیری‌های مداخله‌جویانه در امور کشور‌های مستقل، از اتهام‌زنی به بهانه نقض حقوق بشر تا ایجاد بستر برای تقویت فعالان ادعایی حقوق بشر با اهداف سیاسی.

اعطای جوایز به زنان فعال در زمینه حقوق بشر نیز ابزاری است که آمریکا از آن در جهت اهداف خود استفاده می‌کند. رویداد موسوم به جایزه بین‌المللی «زنان شجاع» وزارت خارجه آمریکا از این جمله است. رویداد یادشده از سال ۲۰۰۷ توسط کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه وقت آمریکا پیشنهاد شد تا از زنان شجاع در کشورهای مختلف که در راستای دستیابی به هدف ارتقای حقوق زنان تلاش می‌کنند، تقدیر شود.

برندگان جایزه مذکور در روز هشتم مارس (روز جهانی زن در ۱۸ اسفند) در واشنگتن جایزه خود را از بانوی اول آمریکا یا وزیر خارجه این کشور دریافت می‌کنند؛ آن‌ها همچنین کمک‌های ویژه ایالات متحده را برای ادامه فعالیت خود در کشورشان دریافت می‌کنند.

نحوه انتخاب نامزد‌های این جایزه در کنار توجه به فهرست ۱۹۰ برنده آن از ۹۰ کشور جهان به‌خوبی پرده از اهداف واقعی این رویداد بر می‌دارد. نامزد‌های جایزه زنان شجاع آمریکا توسط سفارت‌های ایالات متحده در کشورهای مختلف معرفی می‌شوند و هر سفارت آمریکا حق دارد یک نفر را به‌عنوان نامزد این جایزه معرفی کند.

با نگاه به فهرست برندگان این جایزه چگونگی کسب جایزه در ابن رویداد برای ما آشکارتر می‌شود؛ در حالی که شماری از برندگان این به اصطلاح جایزه بین‌المللی زنانی از کشور‌های متحد آمریکا با کارنامه سیاه حقوق بشری هستند، سهم زنان کشور‌هایی که عرصه تاخت‌وتاز‌های جنگ‌طلبانه آمریکا قرار گرفته‌اند، قابل توجه است.

در پس زمینه ادعا‌های آمریکا در چارچوب تعهد به تامین، حفظ و ارتقا حقوق زنان و دختران سراسر جهان، فهرست بلندی از اقدام‌های ناقض حقوق زنان این کشور درون و بیرون از مرز‌های آمریکا وجود دارد. در حالی که لشکرکشی‌های جنگ‌طلبانه و ماجراجویی‌های آمریکا در کشور‌هایی مانند افغانستان، عراق، ویتنام، … نقض گسترده حقوق زنان و دختران در این کشور‌ها را به‌صورت بلندمدت در پی داشته و دارد، سیاست خارجی آمریکا به‌ویژه استفاده مکرر از رژیم تحریم‌های یک‌جانبه علیه کشور‌های مستقل به نقض جدی حقوق زنان و دختران در کشور‌های هدف منجر شد.

عمده کشور‌هایی که هدف جنگ‌ها یا تحریم‌های آمریکا قرار گرفتند، کشور‌هایی هستند که واشنگتن آن‌ها را به نقض حقوق زنان متهم می‌کند، بدون آنکه از اثرات سوء رویکرد‌های خود بر حقوق بشری زنان در این کشور‌ها یاد کند.

در عین حال، زنان درون مرز‌های آمریکا با مصادیق و بحران‌های متعدد حقوق بشری مواجه هستند؛ براساس گزارش‌های سازمان‌های حقوق بشری، نرخ خشونت علیه زنان در آمریکا بسیار بالا است؛ زنان رنگین‌پوست اصولا از دسترسی به حقوق بشری به دلایل نژادپرستانه محروم هستند؛ محل‌های کار از اصلی‌ترین مراکز نقض حقوق بشر و تبعیض علیه زنان در آمریکا محسوب می‌شوند؛ زنان زندانی آمریکایی از حقوق اولیه محروم می‌شوند.

با در نظر داشتن دو واقعیت مهم نقض حقوق زنان از سوی آمریکا در دیگر کشور‌ها و بی‌توجهی آمریکا به حقوق زنان درون مرز‌های خود، دو نتیجه غیرقابل انکار به دست می‌آید: نخست، آمریکا از بزرگ‌ترین ناقضان حقوق زنان در جهان است و نتیجه دوم که موضوعی به‌مراتب مهم‌تر است، اینکه زنان شجاع واقعی که برای ارتقا حقوق بشری خود تلاش می‌کنند و شایسته دریافت جایزه به اصطلاح بین‌المللی «زنان شجاع» وزارت خارجه آمریکا هستند، زنان و دختران آمریکایی به‌ویژه زنان رنگین‌پوست در این کشور هستند.

میزان