فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول، خطر شکاف بین نسلی را افزایش می دهد

طبق اعلام سازمان ثبت احوال، فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول به ۴.۳ سال رسیده است. این موضوع نشان می‌دهد که زنان و مردان امروزی، نسبت به نسل‌های گذشته، دیرتر پا به مرحله والدینی می‌گذارند و باید برای خطر شکاف عمیق بین نسل‌ها فکری کرد.

گزارش سازمان ثبت احوال نشان می‌دهد نه تنها سن ازدواج در حال افزایش است، بلکه فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول هم به ۴.۳ سال رسیده است. البته در سال ۱۴۰۲ از طرف رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت، فاصله بین ازدواج و تولد اولین فرزند در زوج‌های ایرانی ۴ تا ۵ سال عنوان شده بود.

این اعداد نشان می‌دهد که مردان و زنان امروزی، نسبت به نسل‌های گذشته دیرتر پا به مرحله والدینی می‌گذارند. این تأخیر به خودی خود مشکل ساز نیست، اما وقتی با تغییرات سریع تکنولوژیک و فرهنگی همراه می‌شود، خطر ایجاد شکاف عمیق بین نسل‌ها را افزایش می‌دهد.

والدینی که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ شمسی به دنیا آمده‌اند، جهان را قبل از گسترش شبکه‌های اجتماعی و اینترنت تجربه کرده‌اند، درحالی‌که فرزندانشان از ابتدا با دنیای دیجیتال رشد می‌کنند. این تفاوت در تجربه زیسته، درک متقابل را دشوار می‌کند. پدر و مادرها ممکن است نتوانند با مشکلات جدید فرزندپروری – مانند مدیریت حضور آنلاین کودکان یا درک نگرانی‌های روانی نسل جدید – همراه شوند. از سوی دیگر، فرزندان نیز ممکن است سبک زندگی و ارزش‌های والدین خود را متعلق به گذشته ببینند و احساس کنند که توسط آن‌ها درک نمی‌شوند.

افزایش سن والدین هنگام تولد فرزند، به این معناست که آنها در میانسالی با مسئولیت‌های سنگین تربیت کودکان پرانرژی مواجه می‌شوند، درحالی‌که خود ممکن است با مشکلات جسمی یا فشار‌های شغلی این دوره از زندگی درگیر باشند. این وضعیت ممکن است منجر به کاهش کیفیت ارتباطات خانوادگی و حتی احساس تنهایی در فرزندان شود، چراکه والدین نه از نظر فرهنگی و نه از نظر سنی هم‌گام با آن‌ها نیستند.

در آینده‌ای نزدیک، این شکاف ممکن است به بازتعریف روابط درون خانواده‌ها منجر شود. نقش سنتی خانواده به‌عنوان حلقه اتصال نسل‌ها کمرنگ‌ می‌شود و جای خود را به تأثیرپذیری بیشتر فرزندان از گروه همسالان، شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها می‌دهد. همچنین با افزایش سن پدر و مادر، حمایت‌های عاطفی و مالی از فرزندان ممکن است دیرتر شروع شود یا با مشکلاتی همراه باشد، چراکه والدین در آستانه کهنسالی یا میانسالی باید هزینه‌های ازدواج و تحصیل فرزندانشان را تامین کنند. این وضعیت فشار زیادی بر نسل جدید وارد می‌کند و ممکن است باعث احساس مسئولیت زودهنگام یا حتی انزوا در بین جوانان شود.

پایگاه اطلاع رسانی تابناک