غدیر و اولین مشارکت سیاسی زنان در طول تاریخ

حجت‌الاسلام عبدالحمید صادقی به بررسی جایگاه زن در اسلام با نگاه به واقعه غدیر پرداخت و بر نقش فعال و برابر زنان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی صدر اسلام تأکید کرد.

پژوهشگر حوزه عفاف و حجاب با بیان اینکه سال‌ها است اتهاماتی مانند جایگاه پست و تبعیض علیه زنان به اسلام نسبت داده می‌شود، اظهار کرد: درحالی‌که اگر احکام اسلامی مرتبط با زنان مثل ارث، دیه، نفقه و طلاق به درستی تبیین شوند، مشخص خواهد شد که این احکام کاملاً به سود زنان وضع شده‌اند و هدفشان ارتقای جایگاه زن است.

وی تاکید کرد: بر خلاف اتهامات وارده و تصورات نادرست، دین مبین اسلام از شروع بعثت، همان مسئولیتی را که برای مردان جهت نقش‌آفرینی در امور سیاسی و اجتماعی در نظر گرفته، برای زنان نیز به رسمیت شناخته است.

صادقی ادامه داد: این در حالی است که حتی امروزه بعد از گذشت قرن‌ها از ظهور اسلام، در بسیاری از کشورهای جهان، زنان همچنان برای نقش‌آفرینی مؤثر اجتماعی و سیاسی با محدودیت مواجه‌اند.

پژوهشگر حوزه عفاف و حجاب برای اثبات این برابری به چهار واقعه مهم در صدر اسلام اشاره کرد و گفت: بیعت عقبه اول و دوم (بیعت پیامبر با جمعی از مردم مدینه در کوه‌های اطراف مکه و در حاشیه مراسم حج) که پایه‌گذار تشکیل حکومت اسلامی در مدینه بودند، نه تنها با مردان، بلکه با زنان نیز انجام شد. نقش آحاد مردم اعم از زن و مرد در ایجاد مقبولیت برای رهبر الهی مسأله‌ای ضروری بود که بدون آن تشکیل حکومت امکان‌پذیر نبود.

به گفته وی برخلاف تصورات رایج که حضور زن در چنین رویدادهای بزرگی را بی‌اهمیت می‌دانند، زنان در مهم‌ترین حج پیامبر به صورت فعال حضور پیدا کردند. به‌عنوان مثال، حضرت فاطمه(س) در این سفر حضور داشتند و از محتوای سخنان پیامبر در مورد ولایت امام علی(ع) آگاه بودند.

صادقی افزود: زنان بعد از واقعه غدیر در انتقال پیام ولایت نقش بسیار مهمی ایفا کردند.

پژوهشگر حوزه عفاف و حجاب به سخنان حضرت زهرا(س) در دفاع از حضرت علی(ع) و یادآوری روز غدیر اشاره کرد و گفت: این موضوع نشان‌دهنده نقش فعال بانوان در تبیین این واقعه است.

وی تصریح کرد: بیعت زنان با امیرالمؤمنین(ع) مانند بیعت عقبه با پیامبر است که بعد از واقعه غدیر هم زنان با امام علی(ع) بیعت کردند.

صادقی با اشاره به برخی روایات که شیوه بیعت زنان را قرار دادن دست در ظرف آب مشترک با دست امام علی(ع) بیان کرده‌اند، این موضوع را دلیلی بر به رسمیت شناختن نقش سیاسی و بیعت با زنان در آن زمان دانست.

مهر