سقط جنین یکی از عوامل مهم کاهش جمعیت

غلامرضا حسنی، جامعه‌شناس، با اشاره به پیامدهای این پدیده، تاکید می‌کند: سقط جنین، فارغ از دلایل بروز آن، همواره تأثیر مستقیمی بر روند رشد جمعیت در هر جامعه دارد. زمانی که تعداد سقط‌ها از حد معینی فراتر رود، این پدیده می‌تواند به یکی از عوامل مؤثر در کاهش نرخ زاد و ولد و بحران‌های جمعیتی بدل شود.

انواع سقط جنین و منشأ آن

این جامعه‌شناس با تفکیک انواع سقط توضیح می‌دهد: “سقط جنین را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد. دسته نخست، سقط‌هایی که با تشخیص و تأیید پزشک و در چهارچوب‌های قانونی و درمانی انجام می‌شوند. این نوع سقط‌ها عمدتاً برای حفظ جان یا سلامت مادر صورت گرفته و در جوامع مختلف پذیرش اجتماعی دارند. دسته دوم، سقط‌های خودخواسته هستند که اغلب ناشی از روابط خارج از چارچوب ازدواج، رفتارهای پرخطر جنسی یا دلایل غیرپزشکی است. این نوع سقط‌ها جنبه‌ای چالش‌برانگیزتر دارند و پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌تری به همراه دارند.”

پیامدهای سقط جنین

حسنی در ادامه به پیامدهای این پدیده در دو سطح فردی و اجتماعی اشاره می‌کند:

1. پیامدهای فردی:

آسیب‌های جسمی: بسیاری از زنان پس از سقط، با مشکلات جسمی جدی روبه‌رو می‌شوند، به ویژه اگر این عمل در شرایط غیربهداشتی انجام شود.

آسیب‌های روانی: احساس گناه، افسردگی و اضطراب از جمله تأثیرات روانی آن است که در بسیاری از موارد، برای مدت طولانی ادامه دارد.

2. پیامدهای اجتماعی و جمعیتی:

کاهش نرخ زاد و ولد: افزایش موارد سقط، به ویژه سقط‌های عمدی، می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاهش نرخ باروری و ایجاد بحران‌های جمعیتی داشته باشد.

انگی اجتماعی: در بسیاری از جوامع، سقط جنین خودخواسته همچنان با نوعی انگ اجتماعی همراه است که می‌تواند باعث انزوای فرد شود.

تأثیرات فرهنگی و اقتصادی: این پدیده در جوامع مختلف، تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قرار دارد که هرکدام به نوعی در افزایش یا کاهش آن نقش دارند.

اهمیت بررسی دلایل سقط جنین

حسنی تأکید می‌کند: برای کاهش آسیب‌های ناشی از سقط، بررسی دقیق دلایل آن ضروری است. این بررسی باید نه تنها از منظر سلامت فردی، بلکه از دیدگاه سلامت اجتماعی انجام شود. وی اضافه می‌کند: در جهان معاصر، سقط جنین دیگر تنها یک مسئله پزشکی نیست، بلکه پدیده‌ای چندبعدی است که تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله فرهنگ، اقتصاد، سیاست و روابط اجتماعی قرار دارد.

چالش‌ها و راهکارها

این جامعه‌شناس به چالش‌های موجود، به ویژه در ایران، اشاره کرده و راهکارهایی برای کاهش آسیب‌های ناشی از آن ارائه می‌دهد:

1. فرهنگ‌سازی:

آموزش عمومی در مورد پیامدهای سقط جنین و اهمیت روابط سالم جنسی می‌تواند نقش مؤثری در کاهش موارد خودخواسته داشته باشد.

2. حمایت روانی و اجتماعی:

ایجاد مراکز مشاوره و حمایت از زنان، به ویژه کسانی که تجربه سقط  را داشته‌اند، می‌تواند از آسیب‌های روانی جلوگیری کند.

3. تقویت قوانین و نظارت:

نظارت دقیق بر مراکز درمانی و اجرای قوانین مرتبط با سقط جنین قانونی، می‌تواند از موارد غیربهداشتی و خطرناک جلوگیری کند.

4. توجه به ابعاد جمعیتی:

سیاست‌گذاران باید به تأثیر سقط جنین بر کاهش نرخ باروری و بحران‌های جمعیتی توجه کرده و برنامه‌هایی برای حمایت از خانواده‌ها و افزایش نرخ زاد و ولد تدوین کنند.

سقط جنین، پدیده‌ای چندوجهی است که تأثیرات آن فراتر از مسائل فردی بوده و به حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و جمعیتی نیز کشیده می‌شود. برای کاهش آسیب‌های ناشی از این پدیده، نیازمند رویکردی جامع و چندبعدی هستیم که هم به سلامت جسمی و روانی زنان توجه کند و هم جنبه‌های اجتماعی و جمعیتی را مدنظر قرار دهد.

شهرآرا نیوز