نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
بر اساس قانون جوانی جمعیت، قرار بود تسهیلاتی ویژه برای خانواده‌های پرجمعیت در نظر گرفته شود تا فرزندآوری نه‌تنها باری مضاعف بر دوش خانواده‌ها نباشد، بلکه تجربه‌ای دلپذیرتر و همراه با حمایت‌های ملموس باشد. با این حال، اجرایی شدن این قانون در عمل با ابهامات جدی همراه است.
ماده ۲۵ این قانون، سازمان ثبت‌احوال را مکلف به راه‌اندازی سامانه‌ای برخط برای صدور شناسنامه ویژه مادران دارای سه فرزند یا بیشتر کرده است. این شناسنامه به منظور بهره‌مندی از تسهیلات تفریحی، آموزشی و شهری پیش‌بینی شده؛ اما بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از مشمولان حتی از وجود چنین طرحی بی‌اطلاع‌اند.
در همین بند قانونی آمده است:
ورودی اماکن و بناهای تاریخی و موزه‌های وابسته به وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای دارندگان این شناسنامه، نیم‌بها خواهد بود.
خدمات حمل‌ونقل عمومی شهری و تعرفه‌های فرهنگی، ورزشی و تفریحی شهرداری‌ها و دیگر دستگاه‌های دولتی مشمول ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری، باید نیم‌بها محاسبه شود.
بلیت سینماها برای این مادران، یک بار در ماه، باید نیم‌بها باشد.
همچنین کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان موظف است برای فرزندان این خانواده‌ها، تخفیف ۲۰ درصدی در دوره‌های آموزشی، تربیتی و هنری در نظر بگیرد.
در گفت‌وگو با برخی مادران مشمول این قانون، مشخص شد بیشتر آن‌ها نه‌تنها از تسهیلات اطلاع ندارند، بلکه هرگز تجربه استفاده از آن را هم نداشته‌اند. نرجس، مادر ۲۶ ساله‌ای که پنج سال پیش صاحب سه‌قلو شده و به‌تازگی چهارمین فرزندش را به دنیا آورده، می‌گوید: «با وجود بچه‌ها، بیرون رفتن سخت است، اما همان چند باری هم که رفتیم، هزینه‌ها را کامل پرداخت کردیم. اصلاً نمی‌دانستم چنین امکاناتی برای ما وجود دارد»
وی در بولار طبرسی شمالی ساکن است و معتقد است اگر این قانون اجرایی شود، هر جا که خدمات ارائه شود، حاضر است از آن استفاده کند: «ما برای این‌که از این امکانات استفاده کنیم بچه‌دار نشده‌ایم، ولی اگر اجرا شود، بچه‌های ما هم مثل بقیه می‌توانند تفریح کنند».
مطهره، مادر پنج فرزند، برخلاف نرجس اهل بیرون رفتن و تفریح است. می‌گوید: «همین هفته پیش با شوهرم رفتیم سینما. سه‌شنبه هم قول داده‌ام بچه‌ها را ببرم سینما. تفریح مادر با بچه‌ها در روحیه‌اش خیلی تأثیر دارد». او هم تاکنون از هیچ مرکزی برای تخفیف یا خدمات ویژه استفاده نکرده و تأکید می‌کند که حتی یک‌بار هم برای دریافت خدمات، کد ملی از او درخواست نشده است.
همه‌چیز آنلاین است، اما بی‌خبر از مردم
پروین، زهرا و محبوبه نیز از جمله مادرانی هستند که دارای بیش از سه فرزندند، اما مانند بسیاری دیگر، هیچ‌گونه اطلاع یا بهره‌ای از تسهیلات نیم‌بها نداشته‌اند. همین تجربه‌های شخصی، نشانه‌ای از بی‌خبری عمومی است که باعث شد برای روشن شدن ماجرا، موضوع از مسئولان مربوطه پیگیری شود.
حسین الوندی، سرپرست معاونت فناوری اطلاعات ثبت‌احوال خراسان رضوی، در این‌باره می‌گوید: بر اساس قانون، مقرر بود شناسنامه‌ای برای مادران دارای سه فرزند یا بیشتر صادر شود تا بتوانند از امتیازات اقتصادی بهره‌مند شوند. با این حال، تصمیم نهایی بر این شد که دستگاه‌های خدمات‌دهنده مستقیماً از ثبت‌احوال استعلام بگیرند تا نیازی به صدور شناسنامه فیزیکی نباشد و هزینه‌ای اضافی به دولت تحمیل نشود.
وی توضیح می‌دهد: به‌عنوان مثال اگر قرار است شرکت‌های خودروسازی شرایطی برای این مادران فراهم کنند، پس از ثبت‌نام، داده‌های متقاضیان باید از سامانه ثبت‌احوال اعتبارسنجی شود. همین روند برای مواردی مانند واگذاری زمین از سوی اداره کل راه و شهرسازی نیز برقرار است.
اطلاعات به صورت برخط (آنلاین) در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار می‌گیرد و نیازی به صدور مدرک جداگانه نیست. به گفته او، این تصمیم در سطح کلان و در دولت اتخاذ شده است. الوندی می‌افزاید: سازمان‌ها به سامانه ثبت‌احوال متصل‌اند و برخی نیز به‌صورت آفلاین استعلام می‌گیرند. از جمله، شرکت‌هایی مانند ایران‌خودرو و سایپا تاکنون لیست‌هایی برای دریافت تأییدیه فرستاده‌اند. به‌طور کلی، دستگاه‌های دولتی به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند و امکان شناسایی مشمولان فراهم است، اما درباره این‌که نهادهایی مانند سینماها یا وزارت ارشاد چه میزان از این امتیازات را اعمال کرده‌اند، اطلاعی در دست نیست.
در شرایطی که دغدغه کاهش نرخ باروری و سال‌خوردگی جمعیت همواره مطرح است، تشویق به فرزندآوری نیازمند اقداماتی عملی، گسترده و ملموس است. والدین زمانی به داشتن فرزند بیشتر تمایل نشان خواهند داد که بدانند این تصمیم آن‌ها را از خدمات اجتماعی محروم نمی‌کند یا به حاشیه نمی‌برد.
در غیر این صورت، صرف تکرار شعارهای حمایتی و فرهنگی، بدون پشتوانه اجرایی، نه‌تنها فایده‌ای ندارد بلکه در شرایط سخت اقتصادی و با افزایش سن ازدواج، فرزندآوری را به تصمیمی پرهزینه و بی‌توجیه تبدیل می‌کند.
از سال ۱۴۰۰ تاکنون، مادران واجد شرایط امتیازاتی دریافت نکرده‌اند که احساس ویژه بودن یا داشتن سهمی مشخص از منابع عمومی را در آن‌ها تقویت کند. بدون چنین حسی، مطالبه‌گری شکل نمی‌گیرد و اعتماد به سیاست‌های جمعیتی رنگ می‌بازد.
در این میان، اعطای زمین یا خودرو نیز زمانی معنا دارد که هزینه کامل آن از سوی خانواده پرداخت نشود. استفاده از خدمات تفریحی، ورزشی، فرهنگی و آموزشی، خصوصاً در ایام تابستان، می‌تواند به ارتقای روحیه و حس ارزشمندی مادران و فرزندان‌شان کمک زیادی کند.
اگرچه عملکرد دستگاه‌ها تاکنون ضعیف بوده، اما هنوز هم می‌توان امیدوار بود که در تابستان پیش‌رو، نهادهای دولتی گامی عملی در اجرای این قانون بردارند و خدمات وعده داده شده را به مادران دارای سه فرزند و خانواده‌های‌شان ارائه کنند؛ اگر چنین شود، هم دیدنی است و هم تعریف‌کردنی.
شهرآرانیوز
گفتگوی جهانبانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیادهروی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سختترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب میدانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت