«زن‌کشی» در قاره اروپا؛ عبارتی که احتمالا کمتر به گوشتان خورده است

به گزارش جهان بانو، همسرکشی که به معنی کشته شدن زن توسط شوهر یا شوهر توسط زن است، یک جرم است و متأسفانه باید گفت که در تمام دنیا اتفاق می‌افتد. با این وجود این پدیده در بعضی کشورها بنا به دلایل گوناگون بیش‌تر رخ می‌دهد. در این گزارش قرار است تا نگاهی به برخی آمارهای رسمی در ارتباط با همسرکشی توسط همسر یا شرکای جنسی در آمریکا و اروپا بیندازیم.

در آمریکا به طور متوسط در هر دقیقه، قریب به ۲۰ نفر قربانی خشونت فیزیکی توسط شریک‌شان می‌شوند؛ یعنی چیزی بیشتر از ۱۰ میلیون زن و مرد در هر سال[۱]. به عبارت دیگر، در این کشور در هر سه ثانیه یک فرد بالغ توسط شریک خود قربانی خشونت می‌شود[۲]. در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ این آمار با افزایش ۴۲ درصدی مواجه بوده است. همچنین، در این مدت آمار خشونت و تجاوز جنسی در بین شرکای نزدیک به ۱۴۶ درصد افزایش یافته است[۳].

گفتنی است که در این بازه زمانی از هر ۹ مرد و هر ۴ زن، یک نفر مورد «خشونت شدید فیزیکی، خشونت جنسی، یا تعقیب و آزار» توسط شریک خود قرار گرفته است[۴]. از هر ۳ زن و هر ۴ مرد، یک نفر قربانی «نوعی از خشونت» شده و از هر ۷ زن و هر ۲۵ مرد، یک نفر به دست شریک نزدیک خود مورد شتم و ضرب قرار گرفته است. همچنین از هر ۱۰ زن، یک نفر توسط شریک نزدیک خود مورد آزار و اذیت جنسی قرار می‌گیرد؛ لازم به ذکر است که در این خصوص آماری در رابطه با قربانیان مرد به ثبت نرسیده است.

ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که در برخی موارد این خشونت ها ممکن است تبدیل و یا حتی منجر به قتل شود. سهم زنان در میان قربانیان این‌گونه جرائم بسیار بیش‌ از مردان است. یکی از عواملی که منجر به تبدیل خشونت به پدیده «همسرکشی» می‌شود، وجود سلاح در خانه است. آمارها نشان دهنده آن است که وجود سلاح در خانه، احتمال به وقوع پیوستن «قتل خانگی» را تا ۵۰۰ درصد افزایش می‌دهد[۵].  همچنین، شواهد نشان می‌دهد خرید سلاح توسط زنان، به دلایلی همچون دفاع از خود، نه‌تنها از آمار قتل و خشونت توسط شرکای آنان کم نمی‌کند، بلکه احتمال رخ دادن این جرائم را افزایش می‌دهد[۶].

در میان قتل‌های خانگی سال ۲۰۱۹ در آمریکا که قربانیان آن‌ها زن بوده اند و سلاح استفاده‌شده در قتل های مذکور مورد شناسایی قرار گرفته است، ۵۸ درصد با سلاح گرم، ۱۹ درصد با چاقو و سایر ابزارهای تیز، ۱۰ درصد با زور فیزیکی (مانند خفه کردن)، و ۵ درصد نیز با اشیاء غیرتیز به قتل رسیده اند. این یعنی قتل‌های به وقوع پیوسته با سلاح گرم از دیگر قتل‌های انجام شده به وسیله سایر ابزارها بیش‌تر بوده است[۷].

بر اساس برخی آمارها در آمریکا[۸] در فاصله زمانی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۸، از هر ۵ قربانی قتل در آمریکا ۱ قربانی توسط شریک زندگی خود به قتل رسیده است[۹]. در این کشور احتمال قتل یک زن به دست «شریک نزدیک» وی (یعنی شوهر، همسر سابق، همسر همجنس یا شریک جنسی) بیش‌تر از[۱۰] احتمال قتل او توسط هر کس دیگری است[۱۱]. همچنین احتمال کشته شدن زنان در محیط منزل از هر محیط دیگری بیش‌تر است[۱۲].

سال ۲۰۱۹ در آمریکا ۱۷۹۵ زن تنها در موارد «یک قاتل/یک مقتول» (فارغ از مواردی که مردان اقدام به قتل چندین نفر از جمله یک یا چند زن می‌کنند) توسط مردان کشته شده اند[۱۳]. از این میان، در مواردی که غریبه یا آشنا بودن قاتل و مقتول مشخص شده است، ۹۱ درصد از کشته شدگان زن به دست مردی آشنا و در بیشتر مواقع با استفاده از سلاح گرم به قتل رسیده اند.  ۶۲ درصد از قربانیان نیز توسط شریک جنسی، همسر فعلی، همسر سابق و یا همسر غیررسمی خود کشته شده اند.

گفتنی است که شبکه‌ی خبری انگلیسی بی‌بی‌سی در ماه های پایانی سال ۲۰۱۹ در گزارشی در رابطه با پدیده «زن‌کشی» در قاره اروپا هشدار داد[۱۴]. در ابتدای این گزارش به حادثه ای در فرانسه اشاره شده بود؛ کم‌تر از یک هفته قبل از انتشار گزارش یادشده یک شهروند فرانسوی در جنوب این کشور در میان توده‌ای از زباله، شاخه‌ی درخت و یک لحاف، پای بیرون‌آمده‌ی یک انسان را مشاهده کرده است. پس از تحقیق بیش‌تر مشخص شد که این پا متعلق به «جسد به‌هم‌ریخته»ی یک زن ۲۱ ساله بوده که احتمالاً صدمین قربانی زن‌کشی در سال ۲۰۱۹  در کشور فرانسه بوده است. لازم به ذکر است که یک روزِ پس از انتشار این گزارش، یک پیرزن ۹۲ ساله زیر ضربات عصای شوهر ۹۴ ساله‌اش جان داد.

بی‌بی‌سی سپس توضیح می‌دهد که با وجود قتل حداقل ۱۰۰ زن در فرانسه در هشت ماه ابتدای سال ۲۰۱۹ (به عبارت دیگر، به طور متوسط بیش از یک مورد زن‌کشی در هر ۲/۵ روز)، نمی توان بیش‌ترین آمار زن‌کشی در میان اعضای اتحادیه‌ی اروپا را به این کشور نسبت داد، چرا که این «افتخار» به ایرلند شمالی و رومانی تعلق دارد. همچنین فنلاند که به عنوان یکی از کانون های برابری جنسیتی مشهور است نیز یکی از کشورهایی است که بیش‌ترین آمارهای همسرکشی را به خود اختصاص داده است.

اسپانیا معمولاً در اروپا به دلیل قوانین و اقدامات خود در حمایت از زنان در برابر «خشونت جنسیت‌محور» به عنوان یک کشور نمونه و الگو معرفی می‌گردد. با این وجود این کشور در ماه ژوئن سال ۲۰۱۹ هزارمین مورد زن‌کشی‌اش از سال ۲۰۰۳ (هنگامی که جمع‌آوری آمار در این‌باره را آغاز کرد) را به ثبت رساند. بیترس آرویو که ۲۹ سال داشت، به خانه رفته بود تا به شریکش بگوید که می‌خواهد از او جدا شود، اما شریکش ابتدا او را خفه کرد و سپس خودش را از بالکن همان خانه که طبقه‌ی پنجم آپارتمانی در نزدیکی والنسیا بود، به پایین انداخت.

در کشور انگلیس نیز اوایل سال ۲۰۲۰ آماری انتشار پیدا کرد که از کشته شدن حداقل ۸۰ زن از سال ۲۰۱۸ تا اوایل سال ۲۰۱۹ توسط شرکای فعلی یا سابق‌شان حکایت داشت[۱۵]. این عدد در مقایسه با سال قبل افزایش ۲۷ درصدی را نشان می‌داد. در این مدت آمار کلی قتل دختران و زنان در انگلیس نیز به عدد ۲۴۱ رسید که بیش‌ترین رقم در طول ۱۴ سال گذشته بود.

[۱] Statistics Link

[۲] Domestic Violence Link

[۳] Criminal Victimization, ۲۰۱۸ Link

[۴] Nonfatal Domestic Violence, ۲۰۰۳–۲۰۱۲ Link

[۵] Risk Factors for Femicide in Abusive Relationships: Results From a Multisite Case Control Study Link

[۶] Association between handgun purchase and mortality from firearm injury Link

[۷] When Men Murder Women (۲۰۲۱) Link

[۸] The Scope of the Problem: Intimate Partner Homicide Statistics Link

[۹] Homicide Trends in the United States, ۱۹۸۰-۲۰۰۸ Link

[۱۰] Intimate Partner Violence: Attributes of Victimization, ۱۹۹۳–۲۰۱۱ Link

[۱۱] When Men Murder Women (۲۰۱۵) Link

[۱۲] Sex Differences in Violent Victimization, ۱۹۹۴ Link

[۱۳] Nearly ۱,۸۰۰ Women Murdered by Men in One Year, New Violence Policy Center Study Finds Link

[۱۴] Femicide: The murders giving Europe a wake-up call Link

[۱۵] Number of female homicide victims rises ۱۰% in year Link